به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی محمدمهدی نوروزیان مدیرکل دفتر هدایت برنامه‌های بازآفرینی شهری در نشست سوم از سلسله نشست‌های دفتر هفدهم شرکت بازآفرینی شهری ایران با هدف بررسی مسئله تسهیلگران و نقش نهادها در تحقق برنامه ملی بازآفرینی شهری بیان کرد: طبق ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و شهرداری‌ها مکلف هستند سالانه حداقل ۲۷۰ محله را در قالب مطالعات مصوب در ستاد ملی در طول برنامه‌های ششم و هفتم بازآفرینی کرده و به سطح متوسط شهر برسانند که سؤال اصلی اینجاست این اقدام با چه رویکردی انجام خواهد گرفت؟
نوروزیان ادامه داد: طبق بررسی‌های انجام شده در جلسات پیشین مواردی نظیرعدم تحقق پذیری اهداف طرح‌ها و برنامه‌های بازافرینی شهری، عدم حضور نمایندگان شهروندان در تصمیم گیری‌ها و طولانی شدن فرایند نوسازی به علت برنامه‌ریزی متمرکز و نبود مشارکت فعال مطرح شده به عنوان اصلی ترین مشکلات طرح‌های نوسازی و بهسازی در سال‌های گذشته شناخته و به همین دلیل توجه به نهاد توسعه محله و نقش ساختاری برای آن در برنامه بازآفرینی به عنوان یک ضرورت اعلام شده است.
به گفته وی جایگاه نهاد توسعه محله در ساختار کلان مدیریتی ذیل ستاد استانی و شهرستانی و بازآفرینی و شهرداری‌ها قرار گرفته و حلقه اتصالی بین نهاد سیاستگذار و مجری خواهد بود.
این مقام مسئول با بیان اینکه طبق جمع بندی دفتر ششم، شهروندان و ساکنین خیلی بهتر از مسئولین و مشاوران تهیه طرح نیاز و خواسته‌های خود را شناخته و به آن واقف هستند گفت: به همین دلیل مشارکت با ساکنین امری مهم و ضروری بوده و باید در فرآیند بازآفرینی مورد توجه قرار گیرد، در این راستا رویکرد اجتماع محور را که مبتنی بر ظرفیت‌سازی در اجتماعات محله‌ای در چارچوب تمرکززدایی از نظام مدیریت و برنامه‌ریزی شهری و همچنین مشارکت واقعی و استفاده از ظرفیت کلیه دخیلان در عرصه تصمیم سازی و اقدام است را ملاک عمل قرارداده و ساختاری را برای آن تعریف کرده‌ایم.
وی در تشریح ویژگی‌های این رویکرد اجتماع‌محور اعلام کرد: بهره‌گیری از تجربه خلاق جامعه محلی به جای تأکید صرف بر تخصص‌گرایی، تخصیص بهینه منابع مبتنی بر نیازهای واقعی، تکیه بر منابع و داشته‌های موجود به جای گسیل منابع بیرونی، فراهم کردن فرصت‌های برابر برای مشارکت همه دخیلان در عرصه تصمیم‌سازی، مدیریت مشارکتی به جای نظام‌های مدیریتی منبعث از مدل‌های دیوانسالارانه و تمرکززدایی در رویه‌ها و فرآیندهای برنامه‌ریزی از ویژگی‌های اصلی این رویکرد به شمار می‌رود.
به گفته نوروزیان ظرفیت‌های قانونی این برنامه در سند ملی راهبردی احیا، نوسازی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در ذیل سه راهبرد ( سه سیاست ) تعریف شده که با ملاک عمل قرار دادن بسترهای نهادی و استفاده از خود ساکنین برای رفع نیازها فرآیند به پیش خواهد رفت.
مدیرکل دفتر هدایت برنامه‌های بازآفرینی شهری شرکت بازآفرینی شهری پایدار ادامه داد: براساس این رویکرد اجتماع محور گروه‌های محلی باید از طریق توانمندسازی وارد چرخه مشارکت شده و از طریق فرایند تسهیل‌گری پیش رود.
این مقام مسئول با بیان اینکه در حال حاضر بخش عمومی و دولت عزم خود را نسبت به اجرای برنامه بازآفرینی جزم کرده و در این مسیر باید از خردترین سطح موجود یعنی محله و اجتماعات آن را پیگیری کند گفت: هم‌اکنون در سطح میانی این خلا وجود دارد که لینک بین بخش عمومی و اجتماعات محلی را چگونه باید برقرار کنیم، براساس برنامه مورد نظر ما نمایندگانی از اجتماعات محلی در مکانی به اسم مرکز توسعه محله گرد هم جمع شده و در مراحل بعدی نمایندگان بخش دولتی و نمایندگانی از این مرکز توسعه محله نیز در نهاد توسعه محله کنار یکدیگر قرار خواهند گرفت و در نهایت ساختار برنامه توسعه محلات راشکل خواهند داد.
وی با تأکید بر این نکته که مرکز توسعه محله مرکز تصمیم‌سازی و نهاد توسعه محله نهاد تصمیم گیری در محلات خواهند بود گفت: محصول وکنش نهایی این مراکز و نهادها در کشور به سند مشارکتی بازافرینی در مقیاس محله تبدیل می‌شود که از طریق ستاد شهرستان با حضور نمیاندگانی از سایر دستگاه‌ها نیز با هدف تدوین برنامه‌ریزی بازآفرینی در مقیاس محلی پیگیری خواهد شد.
نوروزیان با اشاره به این نکته که فرایند برنامه‌ریزی بازآفرینی توسعه محلات در دو سطح تآسیس و راه‌ندازی نهاد توسعه محله انجام می‌شود گفت: در این فرایند برنامه این است که در سه سطح مشارکت کارکردی، مشارکت تعاملی و در نهایت تحقق این بحث خود بسیچی بتوانیم به کمک تسهیلگران میانی و محلی (شناسایی افراد معتمد محله و اموزش و توانمندسازی این افراد برای تشکیل هسته اصلی مرکز توسعه محله ) و مشاورین شهرسازی سند نهایی بازآفرینی محلات را تدوین کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تسهیلگران میانی و محلی و همچنین نهادهای توسعه محله را عاملیت فرایندهای بازآفرینی دانست وگفت: گفتنی است نهاد توسعه محله نیز در این مسیر باید به جذب منابع از سوی نهادهای عمومی و خصوصی بپردازد.
نوروزیان در پایان نیز تدکید کرد: برای بهبود و پیشرفت فرایند ترویج و تداوم برنامه بازآفرینی ضروری است که این تجربه به طور مداوم مورد پایش قرار گرفته و به جلو هدایت شود./