به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ساماندهی بافتهای غیررسمی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی یکی از اولویتهای وزارت راه و شهرسازی در سال ۹۳ بود و برنامهریزیهای لازم برای فعالیت هر چه بهتر در این حوزه انجام شد تا ساکنان این مناطق شاهد وضعیت بهتری در سال جاری باشند.
در همین راستا مدیر کل دفتر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار به آسیبشناسی ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی(مشکلات و چالشهای فرارو) و همچنین ارائه برنامهها و دستورکارهای آتی دفتر در سال۱۳۹۴ پرداخته که این موارد در گزارشی آمده است:
آسیب شناسی ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی(مشکلات و چالش های فرارو):
- ضعف برنامه های کلان در زمینه آمایش سرزمین و مدیریت فعالیت و سکونت در سطح ملی
- عدم تدوین برنامه ای جامع و فراگیر در زمینۀ سکونتگاههای غیر رسمی در کشور
- عدم سازماندهی و طراحی نظام کارآمد مالی برای پشتیبانی مالی از برنامههای توانمندسازی
- بلااستفاده گذاشتن بسیاری از ظرفیت های انسانی و مالی دولتی، عمومی و خصوصی در کشور در ارتباط با اجرای پروژههای سکونتگاههای غیر رسمی
- عدم وجود مدیریت یکپارچه شهری و بخشی عمل نمودن دستگاهها و عدم حس مالکیت مسئولین ذینفع نسبت به طرح های
- ضعف همکاری دستگاههای محلی و ملی عدم وجود ظرفیت لازم در دستگاههای محلی و تغییرسریع مدیران محلی
- نبود ساختار تشکیلاتی مناسب ( پرسنل تخصصی ) در سطح محلی
- عدم وجود ظرفیت فنی لازم در مشاوران داخلی در خصوص اینگونه پروژه ها و محدودیتهای قانونی جهت استفاده از مشاورین بین المللی
- بخشی عمل کردن دستگاههای مدیریت شهری و عدم همکاری بین بخشی
- اولویت خاص ندادن به موضوع سکونتگاههای غیر رسمی در برنامه های توسعه
- اولویت خاص ندادن به موضوع در برنامه دستگاههادر سطح محلی
امکانات و فرصتهای پیش رو:
- شکل گیری ستاد ملی توانمندسازی با عضویت ۱۴ وزارتخانه، معاونین و مشاورین ریاست جمهوری از سال ۱۳۸۲ و تصویب سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری مصوب ۱۶/۶/۹۳ و ابلاغ آن توسط معاون اول رئیس جمهور و مقام عالی وزارت به استانداران و اقدام به تشکیل ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار به ریاست رئیس جمهور
- شکل گیری ستاد های استانی وشهرستانی با عضویت ۱۷ دستگاه مدیریت محلی و همچنین شروع به کار ستاد های استانی وشهرستانی بازآفرینی شهری پایدار
- پیش رو بودن برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و عزم مسئولین برای توجه به برنامه ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی در برنامه مذکور
- ایجاد حساسیت و توجه مدیریت شهری و محلی به پدیده سکونتگاههای غیر رسمی
- وجود ظرفیت های قانونی برای پرداختن به موضوع
- انجام اقدامات اجرایی در سکونتگاههای غیر رسمی با همکاری های بین المللی و اخذ تجارب ارزنده در این خصوص
- برخورداری ساکنین این سکونتگاهها از خدمات آب(۸۵%)و برق(۸۷%) حداقل خدمات آموزشی و بهداشتی
- ارائه خدمات ارزان قیمت ساکنین سکونتگاههای غیر رسمی به شهروندان از نظر اقتصادی
- ساخت مسکن متناسب با توان مالی و بدون هیچ گونه حمایت مالی و رسمی و فشار بر منابع عمومی توسط ساکنین
- وجود سرمایه های اجتماعی قابل توجه در این سکونتگاهها(کارمندان ادارات، فرهنگیان،تحصیلکرده ها و .... و توجه به انسجام اجتماعی در این سکونتگاهها)
- وجود انگیزه مشارکت ساکنین این سکونتگاهها در بهبود وضعیت زندگی خود وجود نیروی کار ارزان و جوان در این سکونتگاهها
- سکنی گزینی در سر پناه متناسب با توان مالی گروههای کم درآمد و عدم رواج کارتن خوابی و خیابان خوابی گسترده شبیه سایر کشور های در حال توسعه
- سیاستهای كلی ابلاغی مورخ ۲۹/۱۱/۱۳۸۹مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در امور«شهرسازی» و «مسكن» در زمینة احیای بافتهای فرسودة شهری و روستایی از طریق روش های كارآمد، جلوگیری از گسترش حاشیه نشینی در شهرها و ساماندهی بافتهای حاشیه ای و نامناسب موجود و ...
برنامهها و دستورکارهای آتی دفتر در سال۱۳۹۴:
- برگزاری ستاد های ملی، استاني، شهرستاني و كميته هاي تخصصي بازآفرینی شهری پایدار
- پیگیری تشکیل و تقویت شبکه همکاری بازآفرینی شهری از طریق انعقاد تفاهم نامه همکاری مشترک با دستگاههای اجرایی( از قبیل کمیته امداد،هلال احمر، وزارت کشور، تعاون،کار و رفاه اجتماعی، وزارت بهداشت و درمان درمان، وزارت ورزش وجوانان،معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری و...) و همچنین اجرایی مفاد تفاهمنامههای همکاری منعقده با سازمان بهزیستی،معاونت اجتماعی ناجا،نهاد کتابخانه های عمومی کشور، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، سازمان فنی و حرفهای، انجمن ایرانی مددکاران اجتماعی، انجمن ایرانی مطالعات زنان و...
- پیگیری اثرگذاری در برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای توجه به برنامه ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی و بازآفرینی شهری و تهیه حکمهای لازم
- پیگیری تهیه و اجرایی کردن سند برنامه جامع(راهبردی) توانمندسازی و ساماندهی محلهها و محدودههای هدف بهسازی شهری (سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرسوده با دیدگاه شهرنگر) و پیشنگری و پیشگیری از گسترش اینگونه سکونتگاهها درکلانشهرهای کشور با اولویت کلانشهر مشهد، سند بازآفرینی شهری شهر سبزوار و...
- تهیه و تدوین برنامه پیشنگری و پیشگیری از گسترش بافتهای نابسامان
- اتمام برنامه ها و طرح های ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی در دست انجام و تعریف برنامه برای شهرهای جدید و نیازمند ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی
- پیگیری پیشبینی و تخصیص بخشی از وامهای خود اشتغالی به ساکنان سکونتگاههای غیررسمی دریافت کننده آموزشهای مهارتی فنی و حرفهای و همچنین ایجاد و پیش بینی بودجه خاص جهت توانمندسازی و ارائه آموزشهای فنی و حرفهای و شغلی در بودجه سنواتی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور از طریق معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری با توجه به اختصاص ردیف از محل آزادسازی یارانه برای اشتغال پایدار در مناطق محروم به سازمان فنی و حرفه ای در بودجه سال ۱۳۹۴
- تعریف و اجرایی برنامههای توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی با همکاری سازمانهای غیردولتی از طریق زمینه سازی تشکیل و رشد و توسعه تشکلهای غیردولتی و نهادهای محلی با تدوین آئیننامه و دستورالعملهای مربوطه توسط وزارت کشور و ابلاغ به مراجع ذیربط(استانداریها، فرمانداریها، شهرداریها و شورایهای شهر)
- پیگیری تعریف برنامه پایلوت طی برنامه مشترک با شهرداری ها و همچنین تلاش برای ايجاد ساختار اجرائي مناسب در شهرداريها با ایجاد برنامه منسجم از طریق شهرداریها و دهیاریها به صورت پایلوت در ساختار شهرداریهای کشور متناسب با جمعیت شهرها با الهام گرفتن از ساختار شهرداری شهرهای بجنورد و مشهد برای مدیریت موضوع
- پیگیری اجرای پروژههای توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی شهرهای کشور طبق موافقتنامه ابلاغی ردیف ۴۰۹۰۷۰۳۸ (مطالعه و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی) کلانشهرهای مذهبی کشور و همچنین ردیف متفرقه با سازمان مدیریت و برنامه ریزی طی برنامه مشترک با دستگاههای مختلف و....
- مدیریت و تجهیز منابع مالی برای اجرایی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی و بازآفرینی شهری از طریق ماده۱۸۰ قانون برنامه پنجم توسعه، شورای برنامهریزی و توسعه استانها، کمیته برنامهریزی و توسعه شهرستان، خیرین، بودجه سنواتی دستگاهها و...
- انجام امورات دبیرخانه کارگروه منطقهای بافتهای نابسامان به همراه انجام فعالیتهای مقدماتی برای برگزاری سومین نشست تخصصی کارگروه در اکتبر سال ۲۰۱۵
- پیگیری اجرایی کردن برنامه بسترسازی مرتبط به اقدامات دفتر از قبیل برگزاری کارگاههای آموزشی و نشستهای تخصصی ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی به منظور ظرفیتسازی در مدیریت شهری منجمله شهرداریها و شوراها و...
- ارزیابی میزان اثربخشی کالبدی، اجتماعی و اقتصادی پروژههای توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی در ارتقاء سطح زندگی ساکنین
- راهبری و هدایت تهیه برنامه اسکان مجدد محدودههای پرخطر و دارای اولویت جابجایی محدودههای اسکان غیررسمی با پیگیری تشکیل ترتیبات نهادی مرتبط به اسکان مجدد
- انتقال تجارب اقدامات توانمندسازی به استانهای کشور
- تهیه شرح خدمات طرحهای بازآفرینی منطقه شهری اطراف کلانشهرهای کشور با رویکرد توانمندسازی و بهسازی شهری و اجرایی کردن آنها
- پیگیری برگزاری همایشهای ملی و بین المللی تجارب توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی در شهر سنندج
- تهیه گزارش عملکرد اقدامات انجام شده جهت ارائه به هیئت محترم دولت./