به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، زمین لرزه ای به بزرگی ۴.۷ در روز یکشنبه ۱ مهرماه ۱۳۹۷، ساعت ۰۲:۰۴:۴۴ در فاصله ۶ کیلومتری جنوب شرقی جویبار رخ داد. علی بیت اللهی رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی جزئیات این زمین لرزه را تشریح کرد و گفت: مختصات رومرکز این زلزله بنا به گزارش مرکز لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ۳۶.۶۲۶ عرض و ۵۲.۹۷۳ طول جغرافیائی و عمق کانونی زلزله ۱۵ کیلومتر است. رومرکز زلزله از شهر ساری مرکز استان مازندران۱۰.۵ کیلومتر فاصله و در سمت شمالغربی آن قرار می گیرد(شکل ۱).
به گفته بیتاللهی، موقعیت رومرکز منطقهای جلگهای و اراضی رزاعی با خاک نرم و مرطوب است که احتمال بزرگنمائی و احساس شدت بیشتر زلزله در مناطق اطراف آن میرود. طبق گزارشهای اولیه شدت احساس شده زلزله در شهرهای نزدیک به کانون زمینلرزه به قدری بوده که به گفته شاهدان، ساکنان شهرهای نزدیک مرکز زلزله، از جمله ساری، جویبار و کوهیخیل از خانههای خود بیرون آمده و شب را در فضای آزاد به سر میبرند.
علی بیتاللهی رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اعلام جزئیات این زمینلرزه اعلام کرد که زمینلرزه در مناطق شمالی استان تهران نیز احساس شده است و بر اساس گزارش دبیرخانه کارگروه مخاطرات زلزله استان، گزارشی از خسارتها احتمالی دریافت نشده است.
شکل۱- موقعیت رومرکز زلزله ۴.۷ جویبار
رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، گفت: علاوه بر جویبار و ساری و کوهی خیل(در شمال جویبار و ۹ کیلومتری شمالغرب رومرکز زلزله) بعنوان مراکز شهری نزدیک به رومرکز زلزله، آبادی چهارطاقین در نزدیکترین فاصله به زلزله قرار میگیرد. همچنین مراکز جمعیتی مانند گله کلاکارکنده، کارکنده، خوشاب، شهاب لیلم، عشیره سر، گلیرد، زیار محله، یار محله، درکاسر و چند آبادی دیگر نیز در فاصله کمتر از ۵ کیلومتر ی به رومرکز زلزله قرار میگیرند(شکل ۲)
شکل۲- مراکز جمعیتی در فاصله ۵ کیلومتری زلزله جویبار
گسل مسبب و پسلرزهها
به گفته بیت اللهی، تا لحظه نگارش این گزارش ۱۲ پسلرزه خفیف بعد زلزله ۴.۷ رخ دادهاند، توزیع پسلرزهها نسبت به موقعیت رومرکز به سمت جنوب و رو به قطعه گسل خرز گرایش دارد. در شکل ۳ موقعیت گسل خرز و رومرکز زلزله ۴.۷ و نیز پراکنش پسلرزهها نشان داده شده است.
شکل۳- پراکتش پسلرزهها و موقعیت گسل خزر نسبت به رومرکز زلزله ۴.۷
همچنین، به گزارش EMSC (مرکز اروپا-مدیترانهای گزارش زلزلهها) عمق رخداد زلزله ۱۰ کیلومتر بوده است(شکل۴). همچنین ساز و کار عمده زمینلرزههای رخداد در این ناحیه همانطور که در شکل ۴ نشان داده شده است از نوع راندگی است که مرتبط با رفتار گسلهای ایالت لرزه زمین ساختی البرز در این گستره است(گسل خزر هم مکانیسم معکوس دارد)
شکل۴- رومرکز زلزله و سازوکار زلزلههای منطقه ( EMSC)
این زلزله شناس همچنین یادآور شد: سایت USGS نیز عمق کانونی زلزله را ۱۰ کیلومتر گزارش داده است. بزرگی اعلام شده توسط EMSC و USGS نظیر اعلام موسسه ژئوفیزیک؛ ۴.۷ است. همچنین سایت USGS بر مبنای روابط موجود بازای بزرگی، شدت زلزله را برای جویبار و مناطق اطراف کمتر از ۵ ارزیابی کرده است(شکل ۵).
شکل۵- رومرکرز و شدت ارزیابی شده توسط USGS