به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه وشهرسازی، محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما درخصوص سیل اخیر در ابتدای سال جدید در استان های کشورمان و خسارات وارد شده به زیرساخت ها و ابنیه های فنی با ابراز خوشحالی بابت این بارش ها و سیراب شدن تالاب ها اظهار کرد: مقابل این رحمت الهی که خداوند نصیب ما کرد و با بارش ها تالاب ها سیراز شدند متاسفانه شاهد زحمت و سوگ از دست دادن عزیزان مان بودیم.
وی با اشاره به اینکه مشکل اصلی سیل تقارن آن با نوروز و تعطیلات بود که اسباب غافلگیری برخی از استان ها را فراهم کرد، گفت: منازلی که در کرانه رودخانه‌ها ساخته شده بود با آسیب جدی همراه شد. نکته مهمی که باید تاکید داشت همکاری بسیار بالای نیرو‌های مسلح و همچنین نهادهای مختلف دولتی با یکدیگر برای کمک رسانی به مردم سیل زده بود.
اسلامی با تاکید بر اینکه در سیل اخیر مهم‌ترین موضوع، حفظ جان مردم و تخلیه منازل در حریم رودخانه‌ها بود آسیب دیدگی‌های جانی را به علت عدم توجه به هشدار‌ها دانست و اظهار کرد: در فاز سوم عملیات همراهی با سیل زدگان، بازسازی مناطق سیل زده بود که این موضوع به سه بخش تقسیم می‌شود. منهای بخش مهمی از خوزستان که هنوز برآورد نشده است میزان خسارت سیل در کشور چیزی حدود ۱۵۱ هزار واحد مسکونی شهری و روستای آسیب دیده است که حجم بیش‌تر آن شهری است. از این تعداد ۵۱ هزار واحد تعمیری و ۹۱ هزار واحد نیازمند بازسازی صد در صدی است.
وی افزود: ثبت نام برای جا به جایی برخی ساکنین شهر‌های سیل زده آغاز شده و فرایند بازسازی تعیین تکلیف می‌شود. تمام مساکن زلزله زده در استان کرمانشاه با مهندسی تمام بازسازی شده است و این منازل در زلزله ۶ ریشتری سال گذشته امتحان فیزیکی خود را پس داده است.
وی با اشاره به بازسازی منازل در سر پل ذهاب پس از زلزله گفت: ظرفیت ساخت واحدهای مسکونی در این شهر با توجه به تسهیلات ارائه شده و مجوزهای مشوقی افزایش پیدا کرده است. واحدهای یک طبقه برای ساخت تبدیل به سه طبقه شده و شهر جلوه نو به خود گرفته است.
اسلامی بیان کرد: زلزله زدگان کرمانشاه تسهیلات خوبی را دریافت کرده اند، آخرین اخبار ها نوید موفقیت پروژه بازسازی این شهر را به ما می دهد البته منکر وجود برخی ضعف ها نیستیم اما درصد موفقیت بالا است.
وزیر راه و شهرسازی ابراز کرد: نظر هییت کارشناسی برای اعطای تسهیلات و نحوه بازسازی بسیار مهم است. اگر ساختمان آسیب دیده نیازمند بازسازی صد در صد باشد بنا به تعهدی که دارد آن را اعلام و حکم صادر می شود. بنیاد مسکن نیز مسئولیت هدایت مهندس و مصالح خواهد بود.
وی گفت: بر اساس مصوبه دولت برای حمایت از سیل زدگان، مبلغ کمک به واحد های تجاری ۱۵ میلیون تومان وام و بلاعوض ۵ میلیون تومان است. همچنین وام تامین وسایل مورد نیاز زندگی هم چیزی حدود ۵ میلیون تومان بلاعوض و ۱۵ میلیون تومان وام با بهره بسیار ناچیز است.
اسلامی گفت: بنیادهای مختلفی از جمله ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، بنیاد مستضعفان و کمیته امداد امام خمینی (ره) و همچنین خودیاری های مردمی هم به کمک بازسازی زندگی سیل زدگان آمده است.
وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: یکی از اقدامات مهم و استراتژیک، جابجایی افرادی که ساکن بستر طغیان رودخانه ها بودند است. در استان لرستان که بیشترین آسیب را شاهد بودیم این روند آغاز شده است. در پلدختر هم هشت نقطه تعیین شده و دولت با خریداری زمین آن را در اختیار مردم قرار داده است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: شوراهای شهر و دهیاری ها در صلاحیت صدور مجوز ساخت و سازها نیست. مرجعی که اجازه صدور پروانه ساخت و ساز را دارد بنیاد مسکن است.
اسلامی تاکید کرد: مماشات و ملاحظات برای ساخت مسکن باید کنار گذاشته شود و حریم رودخانه ها باید آزاد شود هرچند مدیریت حریم رودخانه ها برعهده وزارت نیرو است و باید با همکاری سایر نهاد ها از این مکان ها حفاظت کند. کسانی که مسئول کنترل حریم رودخانه ها هستند باید وظایف خود را یکپارچه انجام دهند.
اسلامی گفت: رودخانه کشکان و سیطره رودخانه های طغیانگری است که نباید در بستر آن ها کسب و کار و واحدهای مسکونی ساخته شود. اگر قاطع برخورد نشود این مسیر ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: هدف دولت این است که تا قبل از زمستان سال ۹۸ ساخت و بازسازی منازل سیل زده به پایان برسد. اکثر منازل تخریبی یک طبقه بوده است. وام بلاعوض برای واحدهای مسکونی شهری ۱۲ میلیون تومان و روستایی ۱۰ میلیون تومان همچنین تسهیلات با سود بسیار کم برای واحدهای شهری ۵۰ و روستایی ۴۰ میلیون تومان خواهد بود. نیازمند ۹ هزار میلیارد تومان بودجه برای حمایت از تسهیلات هستیم.
اسلامی در ادامه با تأکید براینکه با ارائه زمین‌های جایگزین دولتی به مردم مناطق سیل‌زده از این پس بهانه‌ای را برای ساخت و ساز در نواحی غیرمجاز و در خطر سیل نخواهیم پذیرفت گفت: ما امروز با رودخانه‌های طغیانی روبه‌رو هستیم که با تدابیر جدید دیگر نباید شاهد ساخت جاده و یا پرورش ماهی در این نواحی باشیم. بدون شک مسیرسودجویی و سوداگری باید متوقف شود چراکه اگر در این زمینه قاطع برخورد نکنیم همواره با این معضل روبه‌رو خواهیم بود.
وزیر راه و شهرسازی درخصوص روند بازسازی خانه‌های تخریب شده براثر سیل نیز بیان کرد: هم‌اکنون تسهیلات وام بلاعوض برای احداث واحدهای مسکونی شهری 12 میلیون تومان و روستایی 10 میلیون تومان و همچنین وام ساخت واحدهای مسکونی شهری 50 میلیون تومان و روستایی 40 میلیون تومان درنظر گرفته شده است. براین اساس خانواده‌های آسیب‌دیده در مجموع می‌توانند برای ساخت واحدهای مسکونی شهری 62 میلیون و روستایی 50 میلیون تومان تسهیلات دریافت کنند که قطعا مؤثر خواهد کرد.
اسلامی در این‌باره افزود: امیدوار هستیم مشکلات بازسازی خانه‌ها با همراهی خود مردم در سال جاری و پیش از آغاز فصل زمستان خاتمه یابد و در حد ساخت همان خانه‌های یک طبقه قبلی انجام شده و به یک پروژه مفصل مسکونی تبدیل نشود.
به گفته وی حداقل 9 هزار میلیارد تومان بودجه برای جبران خسارات ناشی از سیل در کشور نیاز است که با توجه به شرایط فعلی تأمین این منابع در شرایط فعلی اقدام دشواری است، اما امید داریم با عنایت مقام معظم رهبری و تمهیدات دولتی هرچه سریعتر این مهم فراهم شود.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در ادامه سخنان خود از رانش و ریزش زمین در 7 هزار نقطه پس از سیلاب‌های اخیر در کشور خبر داد و گفت: این 7 هزار نقطه در حال حاضر در وضعیتی هستند که بعضی از نقاط آن دیگر قابل استفاده و عبور نبوده و یک مسیر جایگزین حتما باید برای آن‌ها در نظر گرفته شود.
این مقام مسئول همچنین با اشاره به وضعیت پل‌ها و ابنیه فنی تخریب شده در مسیر سیلاب نیز بیان کرد: با توجه به گزارش‌های ارائه شده جاده‌های بیش از 5 هزار روستا در 24 استان سیل‌زده اسیب دیده و مسیر دسترسی برخی از آن‌ها به طور کل قطع شده است.
اسلامی ادامه داد: طبق اطلاعات موجود هم‌اکنون 30 روستا در کشور دچار قطعی ارتباط هستند و یک راه دسترسی طولانی‌تری به صورت جایگزین برایشان در نظر گرفته شده است. در این شرایط گزارش‌های مبنی بر بالا امدن اب رودخانه‌ها تا بیش از 12 متر و عبور از روی پل‌های فلزی بزرگ مانند مسیر رودخانه‌های حدفاصل دو استان ایلام و لرستان نیز ارائه شده که باید مورد رسیدگی قرار بگیرد.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنان خود برقراری راه‌های دسترسی 30 روستای مذکور را در اولویت اقدامات وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد و گفت: هم‌اکنون در حال تهیه و نصب10 پل در چند استان درگیر هستیم که در صورت انجام دیگر هیچ راه روستایی بی ارتباطی وجود نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه تلاش داریم عملیات اجرایی ساخت این 10 پل تا سه هفته آینده به پایان برسد گفت: برقراری ارتباط مجدد در راه‌های روستایی مسدود شده و رفع ریزش، رانش، آب‌بردگی و آب‌شستگی‌های موجود در مسیر از اقدامات اولیه و فوری ما بود که خوشبختانه بخش عمده‌ای از آن تا کنون به انجام رسیده است.
این مقام مسئول افزود: در حال حاضر 2 جاده اصلی خرم‌آباد به پلدختر و یاسوج به شیراز آسیب‌های جدی دیده و دچار رانش سنگین شده‌اند که هم‌اکنون عملیات بازسازی آن‌ها آغاز شده و پرحجم‌ترین آن در مسیر پلدختر و به خرم‌آباد در حال انجام است.
اسلامی ضمن قدردانی از زحمات و همراهی پیمانکاران و راهداران در عملیات بازسازی و خدمات‌رسانی به نقاط آسیب‌دیده و سیل‌زده بیان کرد: در این ایام بیش از 12 هزار راهدار و 9 هزار ماشین‌الات به خدمات‌رسانی پرداختند که از اولین ساعات بروز ادثه در محل حاضر بودند که من در بازدیدهای اولیه خود از استان مازندران پیوسته شاهد آن بودم.
وزیر راه و شهرسازی همچنین خبر داد: درحال حاضر مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارتخانه به عنوان یک مرکز علمی – پژوهشی در حال بررسی و جمع‌آوری اطلاعات از مناطق آسیب دیده و سیل زده است که گزارش آن از وضعیت مهندسی سازه‌ها و بروز سیل ملاک عمل ما خواهد بود، به تصور ما رودخانه به عنوان خانه رود محسوب شده و اگر تصرف شود بالاخره در روزی توسط رود پس گرفته خواهد شد، آب باید در کانال مخصوص خود و از زیر دهانه پل‌ها عبور کند.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید براینکه در صورت بررسی تمامی جوانب می توانیم در مورد مشکلات و نواقص مهندسی پل‌ها و ابنیه فنی در مناطق آسیب‌زده اظهار نظر دقیق و کارشناسی کنیم گفت: باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که میزان سیل اخیز حدودا 3 برابر سیل قبلی در 50 سال گذشته بوده است که خود از اهمیت بالایی برخوردار است.
اسلامی با بیان اینکه محفوظات مهندسی خصوصا در مطالعات هیدرولوژیکی باید مورد تغییرات اساسی قرار بگیرد گفت: در ساخت پل‌ها و مهندسی حاشیه رودها باید دبی آب ملاک محاسبات باشد و مسیرها براین اساس تعیین شود، از سویی دیگر بحث حفظ، نگهداری و لایرروبی رودخانه‌ها نیز به عنوان یک فعالیت مستمر، پیوسته انجام شده و در نقش یک تکلیف دائمی از سوی دستگاه‌های نظارتی مورد پیگیری قرار گیرد.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید همچنین اضافه کرد: در گذشته به دلایل گوناگونی بیش از حد مجاز از شن و ماسه رودخانه‌ها برداشت شده و زیر پایه پل‌ها خالی شده بود که این امر خود موجب نفوذ آب به زیر فنداسیون پل‌ها شده است، مسئله‌ای که درحال حاضر دستگاه‌های نظارتی وارد شده و جلوی آن را گرفته‌اند.
وی ادامه داد: شورای حفظ حقوق بیت‌المال، دستگاه‌های نظارتی و استانداران باید حامی لایروبی رودخانه‌ها و ایمن‌سازی بدنه رودخانه‌ها باشند و در بسیاری از نقاط دیواره‌های کنترل سرعت آب ایجاد کنند تا آب با سرعت مناسبی از زیر دهانه پل عبور کند، طبیعی است که در هرکجا که این اقدامات انجام نشده است قطعا پل‌ها آسیب بیشتری دیده‌اند.
به گفته این مقام مسئول از پول مصالح برداشت شده از بستر رودخانه باید عملیات عمرانی مربوط به ایمن‌سازی آن انجام شود و به طور مثال معدن‌کاران به ازای برداشت شن و ماسه احداثات ضروری رودخانه را انجام داده و دستگاه‌های مربوطه نظارت کنند.
وی همچنین اعلام کرد: درحل حاضر وزیر کشور به عنوان فرمانده قرارگاه بازسازی مناطق سیل‌زده کمیته‌هایی را برای محاسبه خسارات و دلایل و مشکلات بروز سیل تشکیل داده که تمامی موارد را با توجه به توان و ظرفیت دولت و شرایط بررسی و اعلام خواهد کرد که در صورت نیاز به تغییر وام‌ها و یا هرگونه اقدام لازم در تسریع روند بازسازی این مهم انجام خواهد شد.