به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، سحر تاجبخشمسلمان، معاون وزیر راه و شهرسازی و رییس سازمان هواشناسی کشور در چهل و سومین نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که امروز دوشنبه، بیستم آبان‌ماه در محل این سازمان برگزار شد، هواشناسی را جزو لاینفک و جداناپذیر صنعت توریسم و گردشگری خواند و گفت: هواشناسی یک دانش میان‌رشته‌ای و در کاربردها یک حوزه فرابخشی است.
وی با اشاره به اینکه هواشناسی منحصر و محدود به یک حوزه مشخص نیست، افزود: هواشناسی از زندگی روزمره تا تصمیم‌گیری‌های کلان کشور را در بر می‌گیرد؛ امروز شرایط اقلیم دنیا با توجه به روند تولید گازهای گلخانه‌ای به سویی رفته است که مساله تغییر اقلیم و اثرات آن خیلی پررنگ شده است و تغییرات و اثرات اقلیمی در تمام حوزه‌ها به‌خصوص مسائل زیست‌محیطی دخالت دارد.
تغییرات اقلیمی رخداد پدیده‌های حدی را افزایش داده است
رییس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به اینکه تغییر اقلیم در واقع همان گرمایش‌جهانی است، به تببین این پدیده پرداخت و خاطرنشان کرد: تغییرات اقلیمی باعث می‌شود رخداد پدیده‌های حدی افزایش یابد؛ در واقع تولید گازهای گلخانه‌ای در سطح کره زمین منجر به افزایش دمای هوا شده است و این افزایش دما تعادل بین اقیانوس و اتمسفر را از بین برده و باعث وقوع اتفاقات غیرقابل انتظار یا همان پدیده‌های حدی می‌شود.
پدیده‌های حدی در کشور و منطقه ما از جنس خشکسالی است
امروز شرایط کشور و منطقه به‌گونه‌ای است که پدیده‌های حدی در کشورمان رو به خشک‌شدن است؛ یعنی ما در کشور و منطقه شاهد خشکسالی و کم‌بارشی هستیم
وی، مساله هوا و هواشناسی را در تمام حوزه‌ها مهم و کاربردی خواند و با اشاره به اینکه هواشناسی نقش پررنگی در حوزه‌های گوناگون دارد،گفت: امروز شرایط کشور و منطقه ما به گونه‌ای است که پدیده‌های حدی در منطقه ما رو به خشک شدن است؛ یعنی ما در کشور و منطقه شاهد خشکسالی و کم‌بارشی هستیم در حالی‌که در برخی نقاط دنیا این تغییرات اقلیمی منجر به ترسالی و پربارشی شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ماه جولای سال جاری میلادی، به‌عنوان گرم‌ترین جولای تاریخ کره زمین ثبت شده است، این اتفاق را به‌معنای سرعت‌یافتن روند آب‌شدن یخ‌های قطبی و یخچال‌های دنیا، کاهش بارش برف و در نهایت کاهش ذخایر آب شیرین خواند و عنوان کرد: طی ۱۴ روز در جولای امسال یک میلیون تن از یخ‌های یخچال‌های آلپ آب‌شده و این روند به‌طور قطع در ایران نیز اتفاق افتاده است. یعنی اگر به سال‌های گذشته در اواسط تابستان و تیرماه نگاهی داشته باشیم، یخچال‌های دائمی را در الموت یا کوه‌های اطراف تهران می‌دیدیم در شرایطی‌که اکنون شاهد این اتفاق نیستیم و این به معنای کاهش یخچال‌ها و بارش برف در کشور است.
برای رسیدن به شرایط نرمال آبی حداقل باید یک‌دهه پربارشی را تجربه کنیم
وی گفت: این موارد اثر متقابلی روی اقیانوس‌ها دارد و باعث بالا آمدن آب اقیانوس‌ها می‌شود؛ بنابراین بخشی از خشکی‌ها زیر آب می‌رود و این روند تهدیدی برای زندگی است. در منطقه ما اثرات این تغییرات به‌صورت خشکی رخ می‌دهد و اگرچه سال گذشته در کشور شاهد ترسالی و بارش‌های گسترده بودیم اما این اتفاق مستمر نیست. منطقه ما یعنی خاورمیانه و شمال آفریقا در بازه خشکسالی اثرات تغییر اقلیم است و تقریبا ۱۱ سال تمام کشور ما خشک بوده است. بنابراین این خشکسالی با بارش‌های خوب سال گذشته جبران‌نشده و ممکن است اثرات خوبی در آب‌های سطحی گذاشته باشد اما منابع آبی زیرزمینی به مدت یک دهه از دست رفته است و صرف‌نظر از خشکسالی در این مدت شاهد برداشت‌های غیرمنطقی و بی‌رویه از این منابع نیز بوده‌ایم.
گفتن از پایان خشکسالی نیازمند یک‌دهه پربارشی است
تاجبخشمسلمان با اشاره به اینکه برای رسیدن به شرایط نرمال آبی در کشور حداقل باید ۱۰ سال دیگر مانند سال گذشته، پربارشی را تجربه کنیم تا بگوییم از خشکسالی خارج شده‌ایم، خاطرنشان کرد: این که گفته شود پربارشی‌های سال گذشته ما را از خشکسالی خارج کرده و در یک وضعیت ترسالی هستیم، به‌هیچ‌عنوان درست نیست.
برای رسیدن به شرایط نرمال آبی در کشور حداقل باید ۱۰ سال دیگر مانند سال گذشته، پربارشی را تجربه کنیم تا بگوییم از خشکسالی خارج شده‌ایم
وی با بیان اینکه منابع آبی کشور به شدت کم است، عنوان کرد: در این شرایط باید چند کار مهم را انجام دهیم که یکی از آن‌ها سازگاری با کم‌آبی است؛ به‌هر صورت کشور ما در کمربند خشک و نیمه‌خشک دنیا قرار دارد و در سال‌های که گرفتار خشکسالی نبودیم نیز در طول ۹ یا ۱۰ دما از سال بارش باران نداشتیم، بلکه این بارش‌ها شامل بارش‌های پاییزه و برف و باران زمستان می‌شد. یعنی بارش عمده کشور در طول ۴ ماه از سال رخ می‌داد در حالی که برخی از کشورهای دنیا ۹ ماه از سال بارش باران را تجربه می‌کنند.
سازگاری با کم‌آبی را می‌توان به‌عنوان اقدامی اجتماعی در حوزه گردشگری دنبال کرد
معاون وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از اینکه تاکنون نتوانسته‌ایم راه‌های سازگاری با کم‌آبی را به کاربران عام خود آموزش دهیم، آب را منشا تمدن عنوان کرد و افزود: هر کجا آب باشد میل انسان برای زندگی در آنجا بیشتر است که البته خود منجر به مشکلاتی نظیر حاشیه‌نشینی و افزایش مصرف می‌شود؛ بنابراین بهترین کار سازگاری با کم‌آبی است که می‌توان آن را به‌عنوان یک اقدام اجتماعی در حوزه گردشگری دنبال کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به وظایف سازمان هواشناسی اشاره کرد و گفت: دو وظیفه اصلی این سازمان، پایش وضعیت موجود و پیش‌بینی کوتاه، میان و بلندمدت وضع هوا است.
با افزایش مدت پیش‌بینی‌ها از صحت آن کاسته می‌شود/ امکان ندارد پیش‌بینی یقینی صادر کنیم
تاجبخشمسلمان با بیان اینکه هر چه زمان پیش‌بینی‌ها افزایش یابد از صحت آن کاسته می‌شود، گفت: یادمان باشد، پیش‌پینی وضع هوا قطعی نیست؛ بلکه اساسا حل معادلات دیفرانسیل در ریاضیات است که آن نیز بر اساس اصل عدم قطعیت است؛ پس در مهم‌ترین مراکز دنیا نیز عدم‌قطعیت وجود دارد؛ یعنی امکان ندارد ما پیش‌بینی یقینی صادر کنیم و از این‌رو اگر برای مدیریت منابع آبی کشور را صرفا به یک پیش‌بینی هواشناسی گره بزنیم غلط است.
پیش‌بینی بلندمدت بهترین مراکز هواشناسی دنیا ۷۰ درصد صحت دارد
وی، پیش‌بینی بهترین مراکز دنیا در بازه‌های بلندمدت را تا ۷۰ درصد دارای صحت خواند با اشاره به اینکه این عدد در کشور ما ۶۵ درصد است، بخشی از آن را به علت وجود پیچیدگی‌های توپوگرافی در عرض‌های پایین خواند که پیش‌بینی را دشوارتر می‌کند.
پدیده‌های حدی را حداکثر ۱۵ روز پیش از وقوع می‌توان پیش‌بینی کرد/ محدودیت بودجه باعث‌شده نتوانیم به‌راحتی با صدا و سیما در ارتباط باشیم
رییس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به آمادگی این سازمان برای کمک به آموزش‌های لازم به عامه مردم گفت: محدودیت‌های فراوان بودجه‌ای و منابع باعث شده که نتوانیم به‌راحتی با صدا و سیما در ارتباط باشیم و این موارد را به‌صورت عمومی آموزش دهیم و اطلاع‌رسانی کنیم. بنابراین خودمان را موظف کرده‌ایم این موارد را در جلسات با مسوولان و مقامات مختلف در میان بگذاریم تا یادمان باشد پیش‌بینی های کوتاه و بلندمدت با عدم قطعیت همراه است و این را باید در کنار برخی اثرات تغییر اقلیم قرار دهیم که اساسا پیش‌بینی‌پذیر نیستند.
سازمان هواشناسی پدیده‌های حدی را یک هفته قبل از وقوع پیش‌بینی می‌کند
وی افزود: پدیده‌های حدی نظیر سیلابی که در ابتدای سال جاری اتفاق افتاد، قابل پیش‌بینی در بازه‌های بلندمدت نیست و هیچ مرکزی در دنیا نمی‌تواند این پیش‌بینی را در بلندمدت انجام دهد؛ اساسا پدیده‌های حدی را حداکثر ۱۵ روز پیش از وقوع با صحت خوب می‌توان پیش‌بینی کرد و ما در کشور یک هفته پیش از وقوع قادر به انجام این پیش‌بینی هستیم؛ قطعا با مراکز معتبر دنیا فاصله داریم و تجهیزات، دانش و منابع سازمان هواشناسی نیازمند تامین و تکمیل است اما این فاصله با مراکز معتبر جهانی چندان زیاد نیست.
تغییرات اقلیمی جزو مسائل امنیتی کشور شده است
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه مساله پیش‌بینی هواشناسی در فرایند سفر و گردشگری بسیار مهم و حائزاهمیت است، گفت: در سال‌های اخیر همواره با وزارت گردشگری داشته‌ایم و پیش‌بینی‌ها را به‌صورت مستمر به این سازمان ارائه کرده‌ایم و آمادگی داریم در صورت نیاز این وزارتخانه به داده و یا اطلاعات خاص در بازه‌های مختلف با این نهاد همکاری کنیم.
وی گفت: اکنون مساله تغییرات اقلیمی جزو مسائل امنیتی کشور شده است زیرا امنیت غذایی را تهدید می‌کند و با گرفتاری‌ها و نیازهای مردم در ارتباط قرار گرفته است.
پیش‌بینی سازمان هواشناسی برای فصل زمستان بارش زیرنرمال است
تاجبخشمسلمان، پیش‌بینی سازمان هواشناسی برای فصل زمستان را بارش کمتر از نرمال عنوان کرد و افزود: البته تا هفته اول آذرماه پیش‌بینی می‌کنیم یک یا دو بارش خوب را در مناطقی از غرب و شمال کشور تجربه کنیم و پس از آن به سمت کم‌بارشی می‌رویم و هر تغییر دیگری را این سازمان اطلاع‌رسانی خواهد کرد.