تامین مسکن برای اقشار کمدرآمد همواره مورد توجه دولتها بوده و در سالهای اخیر نیز در قالب طرح مسکن مهر در دستور کار دولت قرار گرفته است و اقدامات و طرحهای فراوانی نیز در این راستا به خصوص در شهرهای جدید انجام شده است. این طرح ها با کاهش قیمت زمین در صدد کاهش هزینه مسکن بودهاند.
سیاست های تأمین مسکن در نواحی حومهای شهرهای بزرگ (شهرهای جدید، مسکن مهر) هر چند می تواند به کاهش قیمت تمام شده واحد مسکونی منجر شود اما وابستگی این نواحی به شهرهای بزرگ و زمان بر بودن فرآیند تأمین خدمات و زیرساختهای لازم، منجر به تحمیل هزینههای قابلتوجهی برای دسترسی به خدمات و شغل خواهد شد که در نهایت به افزایش هزینه سکونت و عدم رضایتمندی از شرایط زندگی منجر خواهد شد.
یکی از مهمترین هزینه هایی که این نوع سکونت در بردارد، زمان و منابع مالی است که برای دسترسی و سفرهای روزانه صرف میشود. بر همین اساس در برنامه ریزی مسکن برای اقشار کم درآمد، دسترسی به حمل و نقل عمومی بهعنوان یکی از گزینههای کاهش هزینه سکونت خانوار باید در اولویت قرار گیرد.
در این میان رویکرد توسعه حمل و نقل محور با هشت اصل کلی، پیاده مداری، امکان تردد با دوچرخه، تقویت ارتباطات، افزایش تراکم، توسعه فشرده، اختلاط کاربری ها، دسترسی به تسهیلات حمل و نقل عمومی و تغییر رویکرد از خودرو محوری به محوریت حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از سیاستهای توسعه همزمان نواحی مسکونی و زیرساختهای دسترسی قابل طرح است. توسعه این رویکرد و پیادهسازی اصول آن در شهرهای جدید میتواند مشکلات حمل و نقل در این شهرها را بهبود بخشیده و کمک شایانی به کاهش هزینههای این خانوارها و استقبال هر چه بیشتر این افراد از این مسکنها کند.
*دیدگاه فوق بخشی از مقاله "نقش توسعه حمل و نقل محور در تحقق اهداف تأمین مسکن در شهرهای جدید" است که مشروح آن در جلد چهارم مجموعه کتاب شهرهای جدید به چاپ رسیده است.