بهسازی، نوسازی و مقاوم سازی مسکن از اقدامات محوری برنامه ملی بازآفرینی و از مولفه‌های کلیدی پایداری محلات هدف، موتور محرک خود انگیختگی اجتماعی و توسعه بافت‌های هدف است. ساخت ۱۴۵ هزار واحد مسکونی در محلات هدف که ۴۵ هزار واحد از آن در قالب تولید مسکن الگو در اراضی متعلق به شرکت بازآفرینی شهری ایران با نظارت مستقیم این شرکت و با توجه به تنوع فرهنگی و معیشتی بافت‌های هدف در دستور کار است و یک‌صد هزار واحد نیز از طریق تسهیلات بانکی و ارائه مشوق و معافیت به‌منظور تقویت جریان‌سازی مسکن و تشویق ساکنان به نوسازی مردمی (خودمالکی) انجام می‌گیرد.
بافت فرسوده دارای ظرفیت و دارایی‌های پایه‌ای است و با برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب و تدوین راهبردهای قابلیت‌ساز و جهت‌مدار واجد صلاحیت و شایستگی برای ایجاد فرصت‌ها و مزیت‌های رقابتی می‌تواند منجر به بازآفرینی این بافت شود؛ بر این اساس تولید مستقیم ۴۵ هزار واحد مسکونی و همچنین حمایت و ارائه مشوق‌های لازم برای تولید یک‌صد هزار واحد دیگر توسط سازندگان، اعم از خودمالکی، انبوه‌ساز و ... می‌تواند فرصتی را برای توسعه بافت با یک چرخش راهبردی و اقدام استراتژیک به‌موقع حرکت از نقطه پایین زنجیره راهبردی را آغازو با تقویت حلقه‌های ضعیف زنجیره ارزش، بافت‌های ناکارآمد را به ایجاد‌کننده ارزش افزوده برای توسعه شهری بدل کند.
در این رویکرد، برنامه و عمل توامان شده و با تاکید بر تفکر راهبردی، جایگزین برنامه حجیم و زمان بر می‌شود. شرکت بازآفرینی شهری ایران خود را متعهد به اجرای هر دو بخش به‌طور همزمان می‌داند؛ چرا که بافت فرسوده از یک سو از بهترین ظرفیت‌های تولید مسکن برای برنامه اقدام ملی مسکن با رویکرد توسعه پایدار برخوردار است و از سوی دیگر در کنار اجرای طرح اقدام ملی تولید مسکن، پایداری در کیفیت محیط اجتماعی و اقتصادی محلات و ساکنان آن مورد توجه قرار می‌گیرد.
توجه به پراکنش فرهنگی، حقوق، منافع و نحوه تامین منابع معیشتی گروه‌های مختلف محلات هدف بازآفرینی در پهنه‌های متنوع سرزمینی با حمایت عملی و اقدام اجرایی در چارچوب مدل قوی توسعه مبتنی بر خودانگیختگی، میسر است. اگر ساخت مسکن در این محدوده‌ها، مورد حمایت قرار گیرد، جامعه محلی تقویت، تعلق خاطر و هویت‌بخشی در آن‌ها افزون و تلاش برای ارتقای وضعیت کالبدی، اجتماعی و اقتصادی محل زندگی را توسط ساکنان محلات هدف مضاعف می‌نماید. همچنین نگرش همیاری و مشارکت مخاطب در طرح وساخت مسکن، حداقل در صورتی‌که با هدایت و راهنمایی تخصصی و فنی همراه باشد منجر به تولید خانه‌های استاندارد، ایمن، ارزان و هماهنگ با نیاز و خواست مخاطب می‌شود.
برنامه ترکیبی اقدام مشترک بازآفرینی و طرح اقدام ملی تولید مسکن نیازمند هم‌افزایی دو برنامه از یک سو و هم‌افزایی نهادهای همکار و ایجاد شبکه همکاری مبتنی بر رویکرد سیستمی به موضوعات و اتخاذ اقدامات هماهنگ و همسو در بستر برنامه‌ریزی مشارکتی از سوی دیگر موجبات هم‌افزایی را در جهت ایجاد ارزش افزوده بافت سبب می‌شود.
یکپارچه کردن دو اقدام در یک شکل جامع‌تر و توجه توامان به موضوعات اجتماعی- اقتصادی، زیست‌محیطی و آینده‌نگری دربرنامه اقدام ملی، ضرورت تهیه سند مکمل و پشتیبان و چارچوب همکاری با رویکرد ترکیبی طرح اقدام ملی تولید مسکن با برنامه اقدام مشترک بازآفرینی در محلات هدف را امری حیاتی قلمداد می کند.
برای موفقیت و شتاب‌دهی به برنامه، جلب همکاری و همسوسازی نظرات متولیان ملی و محلی، سرمایه‌گذران، مردم و متخصصان در سه مولفه برنامه، سرمایه و ساخت راهبرد، کلیدی است. مدیریت هزینه، افزایش کیفیت و سرعت، منوط به تدارک و تجهیز منابع مالی و اتخاذ مکانیزم‌های قانونی و اجرایی برای دستیابی به روش‌های کاهش هزینه توامان در سطوح ملی و محلی است. به‌کارگیری همه روش‌های تامین مالی، اعطای امتیازات و ارائه بسته‌های تشویقی محلی در کنار حمایت ملی و تسهیلات برنامه اقدام ملی، استفاده از دارایی‌های محله، استفاده از راهکارهای خلاقانه و تجربه‌شده مبتنی بر نقش‌آفرینی ساکنان، توسعه‌گران، سرمایه‌گذاران و متخصصان، موجبات تحقق‌پذیری و موفقیت آن را فراهم می‌کند.
همچنین، ضرورت بسترسازی و جریان‌سازی، ترویج و اطلاع‌رسانی در سطوح مختلف، شبکه‌سازی و ایجادگروه‌های همکار، مشارکت تمامی ذی‌نفعان، پایدارسازی این جریان هم‌افزا و یکپارچه و نهایتا ارزیابی و پایش اقدامات باید مورد توجه قرار گیرد، بسترسازی برای ارتقای کیفیت محیط محلات و مسکن حتی در چارچوب محدودیت بودجه امکان پذیرو ضروری است. از جمله بسترسازی‌های انجام‌شده برای مشارکت و همکاری‌های بین‌بخشی با سایر نهادها به منظور تحقق برنامه‌ملی بازآفرینی شهری و طرح اقدام ملی تولید مسکن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تفاهم‌نامه فیمابین شرکت بازآفرینی‌شهری ایران و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در راستای بهره‌گیری متقابل به منظور استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها در زمینه تحقق برنامه‌ها و سیاست‌های بازآفرینی شهری
- تفاهم‌نامه چهارجانبه همکاری مشترک فیمابین شرکت بازآفرینی شهری ایران، معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور جهت کاهش هزینه‌های نظام مهندسی و تسریع فرایندهای ارائه خدمات در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در راستای نوسازی مسکن در این بافت‌ها به منظور ایجاد زمینه‌های جدید و گسترش همکاری‌های فنی و تسهیل در ارائه خدمات مهندسی در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری
- قرارداد فیمابین شرکت بازآفرینی شهری ایران، بانک مسکن و صندوق کارآفرینی امید درخصوص توزیع تسهیلات ساخت مسکن و ودیعه اسکان موقت در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری
- تدوین چارچوب همکارانه بین نهادهای ملی و محلی ، شرکت بازآفرینی شهری ایران و شهرداری‌ها جهت تحقق برنامه ترکیبی
- تدوین فرایند جذب ایده، برگزاری رویداد و استارتاپ و مشارکت خلاقانه و نوآورانه متخصصان علاقمند در حوزه بازآفرینی و توسعه مسکن