علی بیت‌اللهی رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در خصوص خردلرزه‌ها و تاثیرات آنها در مناطق لرزه‌خیز که هفته و ماه‌های گذشته بخشی از سرزمین ایران را تحت‌تاثیر قرار داد، گفت: وضعیت لرزه‌خیزی کشور بعد از زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه با بزرگی ۷.۳ در سال ۹۶ و همچنین رخداد زلزله دماوند با بزرگی ۵.۱ در ۱۹ اردیبهشت امسال، نشان از فعالیت گسل‌های کشور دارد.
رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: زلزله‌های غرب شیراز حوالی دوگنبدان، روستای خلیلی، زلزله‌های اطراف اسلام‌آباد غرب، ادامه زلزله‌های منطقه تازه‌آباد کرمانشاه، در شمال کشور در استان گلستان، زلزله در خراسان‌رضوی و استان هرمزگان، زلزله‌های کرمان، با بزرگی ۳ و بزرگتر در سال جاری و مقایسه آن با سال‌های گذشته، حاکی از روند لرزه‌خیزی فزاینده در کشور دارد.
بیت‌اللهی توضیح داد: زلزله سرپل ذهاب در سال ۹۶ که با بزرگی ۷.۳ بعد از یک سکون نسبی و اندکی کاهش در روند رخداد زمین‌لرزه‌ها، رخ داد با تناوب و تغییر شکل درونی لایه‌های زمین همراه بود. بعد از آن شاهد هستیم که روند رخداد زلزله‌ها در کشور، سرعت گرفته است.
وی ادامه داد: رخداد زمین‌لرزه‌های خرد حاکی از آن است که گسل‌های کشور فعال شده‌اند و تنش‌های تکتونیکی دائما در معرض شکل‌گیری هستند. به همین جهت ضرورت دارد تا آماده‌باش دائمی و مستمر در امر مقابله با خسارت زلزله ایجاد شود.
عضو هیات‌علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: تمامی سرزمین ایران به جز کویر ایران که از نظر جمعیتی خالی از سکنه محسوب می‌شود، لرزه‌خیز است. همچنین، با توجه به بررسی‌ها، طول گسل‌های کشور به بیش از ۴۰ هزار کیلومتر رسیده و تعداد رخداد زمین‌لرزه‌های کشور در ۱۵ سال گذشته، بیش از ۳۰ هزار رخداد لرزه‌ای است و به همین جهت ضرورت دارد تا یک روند و برنامه منسجم کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای پیگیری و دنبال شود که در این خصوص، وزارت راه و شهرسازی برنامه های منظمی را در پیش گرفته است.
بیت‌اللهی یادآور شد: بسیاری از خسارات واردآمده در زلزله کرمانشاه به ساختمان‌های ضعیف، بنایی و ساختمان‌هایی که ضوابط و مقررات ملی در آنها رعایت نشده بود، وارد آمد. در کنار آن شاهد بودیم که ساختمان‌هایی که درصدی از آیین‌نامه و مقررات ملی ساختمان را رعایت کرده بودند به رغم بزرگی زلزله خسارات جزئی دیدند.
وی با تاکید بر اینکه مسئولیت ساخت‌وساز هم در بخش نظارت، هم در بخش طراحی و هم در بخش مصالح ساختمانی بسیار سنگین است، نظارت عالیه وزارت راه و شهرسازی را در ساخت و سازها مورد توجه قرار داد و گفت: وظیفه وزارت راه و شهرسازی، نظارت عالیه و داشتن یک مدیریت بالادستی در ساخت و ساز و آهنگ توسعه شهری است. بنابراین مسئولان وزارت راه و شهرسازی برنامه منسجمی را در عرصه زیرساخت‌های حمل و نقلی همچون فرودگاه‌ها، بنادر، راه، راه‌آهن و تاسیسات وابسته و هم در حوزه مسکن و ساختمان و شهرسازی، در دستور کار قرار داده‌اند که از جمله آن می‌توان به برنامه منسجم تعیین حریم گسل‌ها در کلانشهرها که رویکرد پیشگیرانه دارد و مانع از ساخت و ساز در حریم گسل‌ها خواهد شد، اشاره کرد.
رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص وظایف مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در قانون جدید مدیریت بحران، گفت: طبق قانون مدیریت بحران، برنامه کاهش مخاطرات سوانح و حوادث در کشور تدوین می‌شود که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در آن نقش داشته است. بر اساس این برنامه، تمامی دستگاه‌های اجرایی باید برنامه‌های سالیانه منسجمی برای اقدامات پیشگیرانه در مقابل مخاطرات از جمله زلزله، سیل و فرونشست داشته باشند که بسیاری از دارایی‌های تحت‌مسئولیت وزارت راه و شهرسازی را این سه مخاطره تهدید می‌کند.
بیت‌اللهی توضیح داد: در زلزله‌ها، سیل‌ها، فرونشست زمین، دارایی های وزارت راه و شهرسازی از مسکن گرفته تا راه‌ها و فرودگاه‌ها و بنادر که امدادرسانی از طریق آنها انجام می شود آسیب می بینند که با توجه به نظارت عالیه وزارت راه و شهرسازی در اینباره اقداماتی آغاز شده است. این اقدامات با مشارکت مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در حال پیگیری است که از جمله آنها می‌توان به تعیین حریم گسل‌ها در کلانشهرها و ممانعت از ساخت و ساز در حریم گسل های اصلی، انجام مطالعه فرونشست در فرودگاه‌ها، در مسیر راه‌آهن، شریان های جاده ای، تعیین زون های فرونشست و زمین لغزش و... اشاره کرد.
وی ادامه داد: مجموعه این اقدامات و فعالیت‌ها ما را امیدوار می‌کند که با استمرار تلاش‌های مسئولان، شاهد کاهش خسارت‌ها و تلفات ناشی از مخاطراتی همچون سیل و زلزله در کشور باشیم.