طاهره نصر عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، در خصوص وضعیت ایمنی ساختمانهای بااهمیت پایتخت همچون مراکز درمانی و تجاری و اداری با تمرکز بر آتشسوزی ساختمان سینامهر شمیران تهران در ۱۰ تیرماه، نکاتی را ارایه کرد.
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با اعلام اینکه کلینیک درمانی سینامهر، ساختمانی با کاربری مسکونی بوده که بنا به اظهار شهردار منطقه یک تهران نیز پایان کار آن مسکونی صادر شد و بعدها به اداری و ساختمان پزشکان تغییر کاربری داده است، گفت: کمیسیون ماده ۱۰۰ مستقر در شهرداری برای ورود به این تخلفها، بررسیهایی را انجام داده است و در نهایت رای بر الزام استفاده مجاز ملک، مستند به بند ۲۴ از ماده ۵۵ قانون شهرداریها، صادر شده است.
نصر یادآور شد: بند ۲۴ ماده ۵۵ قانون شهرداریها، مصوب سال ۱۳۳۴ به سه صنف اطباء، وکلا و مهندسان اجازه میدهد تا در محل مسکونی، فعالیت صنفی داشته باشند. با توجه به ۶۰ سال از گذشت این قانون و افزایش بیش از حد جمعیت، این مطالبه از سوی جامعه مهندسی وجود دارد که نسبت به اصلاح این قانون از سوی مجلس شورای اسلامی، اقدام شود.
وی توضیح داد: تذکراتی که شهرداری در خصوص این ساختمان داده است، به گفته مسئولان شهرداری تنها تذکرهای کتبی بود. انتظار میرفت با توجه به اهمیت ایمنی و رعایت مقررات ملی وکنترل ساختمان، این تذکرها از قالب کتبی خارج میشد و الزام اجرایی و قضایی می یافت تا شاهد این وضعیت نامناسب در شهر نبودیم.
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با تاکید بر اینکه به نظر میرسد تخلفات به مالک گوشزد شده است، با طرح چند سوال خواستار توجه بیشتر شهرداری به رعایت ایمنی ساختمان های پراهمیت شد و افزود: سوال بنده است که آیا شهرداری فقط با تذکر وظیفهاش تمام میشود یا خیر؟ به نظر میرسد، تذکر زمانی میتواند تاثیرگذار باشد که بتوانیم ایمنی را برای اطرافیان ایجاد کنیم. آیا شهرداری نمیتوانست تذکر خود را در خصوص ساختمانهای ناایمن شهر به مقامات قضایی نیز اعلام کند؟ آیا به مسأله مدیریت در زمان بحران نیز اندیشیده می شود یا خیر؟ که اگر اندیشیده می شود چگونه تغییر کاربری ها در سطح شهر تعیین می شود؟
نصر عدم تعامل ارگانها و نهادهای مختلف را در اجرای کامل قانون و مقررات ملی ساختمان در ایمنی ساختمانهای پراهمیت از چالشهای کنونی برشمرد.
وی در عین حال خواستار توجه به این پرسشها شد که آیا در بازدیدهای ادواری ناظران وزارت بهداشت از ساختمانهای درمانی، در خصوص عدم ایمنی ساختمان درمانی سینامهر شمیران، تذکری داده شده است؟ و اصولا چرا مباحث مقررات ملی و کنترل ساختمان که توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه و ابلاغ میشود، در خصوص این ساختمانها رعایت نمیشود؟ و مشخصا، کاربری فضاها، طراحی فضاها، و روابط بین فضاهای درمانی تا چه حد، بر مباحث مقررات ملی و کنترل ساختمان منطبق است؟
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با تاکید بر اینکه وزارت راه و شهرسازی به عنوان نهاد سیاستگذار، اصول، مقررات، و ضوابط ساختمان را در ۲۲ مبحث تدوین و ابلاغ کرده است که ساختمانها ملزم به رعایت تمامی مباحث و مقررات هستند، گفت: مبحث ۲۲ مقررات ملی و کنترل ساختمان (مراقبت و نگهداری) مختص مراقبت و نگهداری از ساختمان ها و ایمنی آنهاست. با توجه به بازنگری این مبحث، انتظار می رود تا هرچه سریعتر مبحث ابلاع و مهندسان مبحث جدید را ملاک عمل قرار دهند.
وی تاکید کرد: این مبحث به مراقبت و نگهداری از ساختمان های موجود اختصاص دارد و هدف از این مبحث افزایش طول عمر مفید ساختمان ذکر شده است که برای رسیدن به این هدف تاکید شده تا بازدیدهای ادواری از تمامی بخش های معماری، سازه و تاسیسات به طور منظم انجام شود.
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور همچنین اعلام کرد: اگر مبحث ۲۲ مقررات ملی و کنترل ساختمان الزامی شود و بتوان بازدیدهای ادواری را انجام داد، شاهد ساخت و سازهایی در پشت بام مجموعههای درمانی از جمله سینامهر شمیران تهران نخواهیم بود. هرچند نظارت شهرداری بر ساخت و سازهای این ساختمان قابل اغماض نیست.
همچنین اهمیت مبحث ۲۱ مقررات ملی ساختمان (پدافند غیرعامل) در زمان بحران در حال حاضر کمتر مورد توجه است. پدافند غیرعامل به معنای اصولی پیشگیرانه است که کاهش آسیبپذیری در هنگام بحران را با بهرهگیری از فعالیتهای غیرنظامی و فنی و مدیریتی به دنبال دارد و از وارد شدن خسارات مادی و تلفات انسانی جلوگیری کرده و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل میرساند. به طور مثال انتخاب کاربری برای ساختمانها مسأله مهمی است که در این مبحث مورد تأکید قرار گرفته است.
انجام بررسی ایمنی ساختمانهای پرخطر در دنیا هر سال
نصر در خصوص استانداردهای جهانی برای بازدیدهای ادواری از ساختمانهای پراهمیت و ایمنسازی آنها، گفت: بررسی ایمنی برای ساختمانهای پرخطر هرساله و برای ساختمانهای کمخطر هر ۱۰ سال یکبار، برای ساختمانهای میان خطر هر سه سال یکبار باید اتفاق بیفتد.
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور از ضعف ساختاری در شناسایی دقیق ساختمان های ناایمن در نقاط پرخطر کشور انتقاد کرد و گفت: ضرورت دارد تا ساختمانهای ناایمن در کلانشهرها، شهرهای میانی و شهرهای کوچک شناسایی شود. در این خصوص پیشنهاد میشود تا سامانه شناسایی ساختمانهای ناایمن در شهرها طراحی شود. این ضرورتی است که سازمان نظام مهندسی بر ضرورت آن تاکید دارد و در این خصوص اعلام آمادگی میکند تا با نهادهای مسئول همکاری مناسبی داشته باشد.
اجرای نظام بیمه تضمین کیفیت ساختمان نوساز
نصر بر رعایت تمامی مباحث مقررات ملی و کنترل ساختمان تاکید کرد و افزود: نظام بیمه تضمین کیفیت ساختمان نوساز میتواند تدوین یک برنامه برای استانداردسازی را در راستای توجه به کیفیسازی موردتوجه قرار دهد که انجام اینکار در نهایت میتواند به توسعه نظام جامع تضمین کیفیت ساختمان بینجامد.
عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ادامه داد: در اصلاح قانون پیشنهاد میکنم بر بیمههای ساخت و ساز از بُعد مسئولیت حرفهای و هم از بعد توجه به کیفیسازی ساختمان تاکید شود و امید است مجلس شورای اسلامی این موضوع را مدنظرقرار دهد. این بیمه میتواند برای دستیابی به ایمنی و توسعه ساخت و سازهای شهری، کاملا کارساز باشد.
نصر تصریح کرد: برای ساختمانهایی که به تازگی ساخته میشود، تاکید بر افزایش تاب آوری ساختمانها باید مورد توجه باشد. همچنین در بخش صدور شناسنامههای فنی و ملکی، کنترل طرح و کنترل کیفی، رعایت حقوق بهرهبردار و حفاظت از منابع ملی باید ملاک عمل قرار گیرد و در اجرای آن میتوان از توان سازمانهای نظام مهندسی ساختمان در ارایه خدمات شایسته در حوزه فنی برای ساخت استفاده بهینه کرد.