گروه حمل و نقل – محمد جندقی: دو نوجوان ایرانی که در قالب کاروانی ۲۷ اسفند ماه سال گذشته برای حج عمره به عربستان سفر کرده بودند، در زمان بازگشت به کشورمان توسط ماموران فرودگاه جده مورد تعرض قرار گرفتند.
هر چند پیش از این، دولت عربستان در صدور ویزا برای زائران ایرانی کارشکنی می کرد اما با مذاکرات طرفین از ۱۰ فروردین صدور ویزا برای حج عمره به روال عادی برگشت که اقدام غیرانسانی ماموران فرودگاه جده منجر به واکنش دولت ایران شد تا هر چه سریعتر دولت عربستان نسبت به مجازات ماموران این فرودگاه اقدام کند.
این پایان کار نبود تا اینکه کاردار عربستان به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران نسبت به این عمل شنیع و غیرانسانی که باعث جریحهدارشدن افکارعمومی کشورمان شده است، به وی اعلام شد. در همان زمان طرف سعودی با ابراز تاسف شدید از این اتفاق غیر اخلاقی قول داد موضوع را در بالاترین سطح مورد پیگیری قرار دهد و با افراد خاطی بهشدت برخورد کند.
اما بعد از اینکه اقدام خاصی مبنی بر مجازات ماموران فرودگاه جده از سوی دولت عربستان انجام نشد دولت ایران از روز دوشنبه ۲۴ فروردین ماه امسال تمام پروازهای عمره را تا زمان تعیین تکلیف موضوع و عذرخواهی عربستان قطع کرد.
بر این اساس، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همان زمان اعلام کرد: «پس از مطالعات و بررسیهای انجام شده روز - دوشنبه ۲۴ فروردین - به سازمان حج دستور داده شد تا زمانی که این افراد مجرم (متجاوزان به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده) محاکمه بشوند و مورد مجازات قرار بگیرند، فعلا عمره متوقف میشود و پروازهای ایران تعلیق خواهد شد».
اما اقدام اخیر دولت عربستان در قبال شیعیان این کشور، واکنش ایران و حتی کشورهای همراه عربستان از جمله آمریکا را در پی داشت که واکنش ایران منجر شد تا رژیم آل سعود سایه مسائل سیاسی را به موضوعات اقتصادی کشانده و عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان در مصاحبه با خبرگزاری رویترز از لغو پروازهای این کشور به ایران خبر دهد.
با وجود لغو پروازهای عمره از فروردین امسال توسط ایران به دلیل اقدام شنیع ماموران فرودگاه جده، تنها خط پروازی بین دو کشور، ۴ پرواز در مسیر دمام شهر شیعه نشین عربستان و مشهد توسط ایرلاین سعودی بود که از روز سه شنبه ۱۵ دی ماه با نامه دفتر نمایندگی ایرلاین سعودی به فرودگاه بین المللی مشهد این پروازهای دمام-مشهد تا اطلاع ثانوی لغو شد.
در حالی که برقراری تنها ۴ پرواز بین ایران و عربستان هیچ تاثیری در حمل و نقل هوایی ایران به عنوان امن ترین کشور منطقه ندارد، پروازهای عبوری ایرلاینهای این کشور از فضای ایران در شبانه روز فقط حدود ۵ پرواز است که سهم ناچیز ۰.۵ درصدی از پروازهای عبوری آسمان ایران دارد.
فضای آسمان ایران بر اساس شاخصهای امنیت و زمان سفر بهترین مسیر عبور از کشورهای حاشیه جنوب ایران به ویژه از کشورهای امارات و بحرین به سمت شمال اروپا و آتلانتیک شمالی است. شاهراه ترافیک پروازی ورودی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به ایران از دو قسمت (سکتور) ترافیکهای ورودی از سمت امارات و ترافیکهای ورودی از سمت بحرین است. گرچه بحرین نیز از کشورهای همراه رژیم آل سعود است و روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد اما لغو پروازهای ورودی از این کشور به آسمان ایران بعید به نظر میرسد چون مسیرهای جایگزین از لحاظ امنیت و طول مسافت توجیه ندارند.
در راستای قطع روابط دیپلماتیک رژیم آل سعود با ایران رئیس جمهور کشورمان در جلسه روز چهارشنه ۱۶ دیماه در بخشی از سخنان خود گفت: « روند سیاستهای منطقهای دولت عربستان سعودی در مسیر ظلم، تجاوز، توسعه تروریزم و از بین بردن ثبات و امنیت در منطقه بوده است.»
دکتر روحانی اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران تمام برنامههای خود را بدون اعتنا به سنگاندازیها با قاطعیت ادامه خواهد داد و برجام به زودی عملیاتی و تحریمها از پیش پای مردم ایران برداشته خواهد شد».
رئیس دولت تدبیر و امید گفت: «انشاءالله در سال آینده شرایط اقتصادی تغییر خواهد کرد و شاهد حرکت پرشتاب در جهت رشد و شکوفایی اقتصاد کشور خواهیم بود.»
رییس شورای عالی امنیت ملی با اشاره به «رفت و آمدهای دیپلماتیک و هیأتهای اقتصادی دیگر کشورها به جمهوری اسلامی ایران و همچنین تعدد دعوتها از رییس جمهوری برای سفر به کشورهای خارجی»، گفت: «برنامهها و اهداف جمهوری اسلامی ایران با سابقه تمدنی و قدرتی بزرگ در منطقه با کارهای کودکانه تازهکارها در یک دولت تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت.»
اما در راستای اقدامات عربستان مبنی بر قطع روابط سیاسی خود با ایران هیئت وزیران روز گذشته پنج شنبه ۱۷ دیماه در جلسه ای فوق العاده مصوب کرد پروازهای عمره نیز کما فی السابق تا اطلاع ثانوی متوقف میماند.
همچنین ممنوعیت ورود کالاهای تولید عربستان و یا از مبدأ این کشور را از کلیه مبادی ورود کالا به ایران از جمله مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مصوبه دیگر جلسه هیئت وزیران در روز گذشته بود./