به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، علی اکبر صفایی در «برنامه صف اول شبکه خبر با موضوع برنامه‌های این سازمان در راستای توسعه اقتصاد دریامحور» با اشاره به اینکه سازمان بنادر و دریانوردی یکی از معاونت های وزارت راه و شهرسازی است که دارای وظایف تعیین شده در حوزه دریایی و بندری است، اظهار داشت: حیطه وظایف سازمان بنادر از ۲۰۰ مایل دریایی شروع می‌شود و حوزه‌های دریانوردی، حفظ محیط زیست دریایی و امنیت دریایی را در بر می‌گیرد.
وی ادامه داد: در خلیج فارس به جای ۲۰۰ مایل دریایی از خط میانه استفاده می کنیم.
دولت صاحب پرچم، دولت صاحب ساحل و دولت صاحب بندر
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه وظایف این در حوزه دریایی به ۳ ظرفیت مشخص دولت صاحب پرچم، دولت صاحب ساحل و دولت صاحب بندر، تقسیم شده است، توضیح داد: هر کشتی که پرچم جمهوری اسلامی ایران را به اهتزاز در می آورد موظف است تمامی قوانین و مقررات ملی و کنوانسیون های بین المللی که این به عضویت آن درآمده است، رعایت کند.
صفایی ادامه داد: دولت صاحب ساحل دومین مورد و با توجه به اینکه کشور دارای ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی است تا خط میانه در خلیج فارس یا ۲۰۰ مایل ساحلی در دریای عمان، تمامی وظایف از قبیل چراغ‌های دریایی که بر اساس آن کشتی ها می‌دانند از چه مسیری عبور کنند که ایمن باشند، هیدروگرافی دریایی، لایروبی، جست‌وجو و نجات دریایی را شامل می‌شود.
وی با اشاره به اینکه وظایف دولت صاحب بندر به عنوان سومین ظرفیت مطرح است، گفت: تمام کشتی هایی که وارد بندر می شوند چه کشتی‌های کوچک و چه کشتی‌های بزرگ به وسیله راهنماهای سازمان بنادر و دریانوردی و سیستم یدک کشی ایمن به اسکله پهلو داده می‌شوند و سه مورد اشاره شده (دولت صاحب پرچم، دولت صاحب ساحل و دولت صاحب بندر) از جمله وظایف سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه دریایی که در حوزه خلیج فارس، دریایی عمان و دریای خزر، شکل می گیرد.
به گزارش سازمان بنادر و دریانوردی، معاون وزیر راه با اشاره به اینکه کشور از ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی برخوردار است، خاطرنشان کرد: در این مرز ساحلی دارای ۸۵۴ سازه دریایی هستیم و ۲۳۴ بندر کوچک و بزرگ داریم که ۷ بندر آن خیلی بزرگ هستند و مدیریت تمامی این بنادر بر عهده سازمان بنادر و دریانوردی است و بر اساس قراردادهای بلندمدت سرمایه گذاری به بخش خصوصی واگذار شده است.
تشریح آخرین وضعیت توسعه سواحل مکران
صفایی در مورد اقدامات صورت گرفته در راستای توسعه سواحل مکران و نیز برنامه‌های سازمان بنادر و دریانوردی در خصوص این سواحل طی سال جاری، تشریح کرد: از زمان فعالیت دولت سیزدهم از یک طرف تاکیدات و منویات مقام معظم رهبری در راستای توسعه اقتصاد دریامحور و نیز توسعه سواحل مکران مدنظر قرار گرفت و مباحث به خوبی در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال پیشبرد است و باید برنامه‌ها در نهایت از سوی مجلس و دولت تهیه شود.
وی افزود: یک مسیر بلندمدت تعریف شده و فعالیت‌های آغاز شده است و از سوی دریا نمی‌توانستیم در راستای توسعه اقتصاد دریامحور منتظر تصویب برنامه‌ها باشیم چرا که عملکرد در حوزه دریا به خوبی نتوانسته توقعات را برآورده سازد و به همین دلیل تصمیم گرفتیم کار را به خوبی پیش ببریم.
راهبرد ترانزیت و تسهیل تجارت دریایی با همسایگان
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه این سازمان موظف بود نسبت وظایف خود را در اقتصاد دریامحور تعریف و این وظایف را به پروژه تبدیل کردیم، اظهار داشت: در راستای تحقق این هدف نیروی انسانی در حوزه دریا به عنوان یک نیروی کار متخصص مطرح است و در بخش دریا اولین موضوعی که مدنظر قرار گرفت راهبرد ترانزیت و تسهیل تجارت دریایی با همسایگان به منظور تحقق سیاست‌های دولت سیزدهم و در راستای بهبود وضعیت همکاری و تعامل با کشورهای همسایه بود.
صفایی ادامه داد: کشورهایی که در شمال کشور قرار دارند، کشورهای حوزه خلیج فارس، بخشی از کشورهای آسیایی و کشورهای حوزه دریای عمان از جمله کشورهای هدف بودند و خوشخبتانه توفیقات بسیاری حاصل شده است.
توسعه ناوگان حمل‌ونقل دریایی در دستورکار سازمان بنادر
وی با اشاره به اینکه دیگر راهبرد سازمان بنادر و دریانوردی در راستای توسعه اقتصاد دریامحور، توسعه ناوگان حمل‌ونقل دریایی بود، گفت: خوشبختانه در حوزه نیروی دریایی سپاه و ارتش از ظرفیت بسیار مطلوبی برخوردار هستیم و این مسئله نقطه اقتدار کشور مطرح است تا به صورت ایمن و امن فعالیت‌های دریایی را مدنظر قرار دهیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه ایران کشوری است که بیش از ۹۰ درصد تجارت خود را از مسیر دریایی انجام می دهد، عنوان کرد: به همین دلیل باید ناوگان دریایی کشور در شمال و جنوب به ویژه در شمال کشور هم نوسازی می شد و هم ظرفیت‌ها افزایش پیدا می کرد.
صفایی ادامه داد: خوشبختانه با توجه به افزایش همکاری تجاری با همسایگان، افزایش همکاری بخش خصوصی، بازار روسیه و...به تدریج جریان کالا در دریای خزر شکل بگیرد و تعداد قابل توجهی کشتی در دریای خزر اضافه شد و این روند چه به صورت ساخت و چه به صورت خرید ادامه دارد و در جنوب کشور نیز شرایط به همین منوال است.
وی با اشاره به اینکه در حوزه تجهیزات بندری و دریایی با عقب افتادگی هایی مواجه بودیم، تصریح کرد: اقدامات بسیار خوبی از سوی سازمان بنادر و دریانوردی و بخش خصوصی صورت گرفت؛ ۲۵ سال قبل ۶ میلیون تن کالای اساسی وارد کشور می شد و تجهیزات پاسخگو نبود اما در دولت سیزدهم به ۲۷ میلیون تن رسیدیم و سازمان بنادر و دریانوردی با همکاری بخش خصوصی بدون مشکل کار را پیش برد و به رکورد ۸۰ هزار تن روی یک کشتی در طول روز رسیدیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با تاکید بر اینکه راهبرد توسعه کمی و کیفی دریانورد، مدنظر قرار گرفت، گفت: ما نمی‌توانیم حرکت کنیم جز اینکه دریانورد خوب تربیت کنیم و خوشبختانه با حمایت رییس جمهور، وزیر راه و شهرسازی، معاون اول رییس جمهور و رییس سازمان امور اداری و استخدامی بخش عمده ای از خلاء سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه نیروی انسانی برطرف شد.
صفایی ادامه داد: علاوه بر این در دانشگاه های دریایی کشور شرایطی را فراهم کردیم که جوانان به حوزه دریایی علاقمند شوند و به صورت کمی و کیفی جوانان کشور را در حوزه دریا جذب کنیم اما باید بدانیم در حال حاضر ۴۰۰۰ نفر دریانورد در سطح کشور کم داریم و امیدواریم با تلاش دانشگاه‌ها این کمبود برطرف شود.
راهبردهای سازمان بنادر در حوزه جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی
وی در ادامه به راهبردهای سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی اشاره کرد و گفت: تا کنون ۱۱ هزار میلیارد تومان سرمایه بخش خصوصی جذب شده است و بیش از همین میزان سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی در بنادر کشور در دست اجرا داریم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اینکه در حوزه جذب سرمایه گذار خارجی نیز اتفاقات خوبی رخ داده است، عنوان کرد: سرمایه گذاری بخش خصوصی در کنار سرمایه گذاری سازمان بنادر و دریانوردی می تواند شرایط خوبی را برای بنادر رقم بزند و باید بدانیم که تا کنون ۱۸۰ هزار میلیارد ریال پروژه سرمایه گذاری افتتاح شده که خوشبختانه اشتغالزایی مطلوبی را به همراه داشته و بخشی از آن مربوط به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و بخشی مربوط به سرمایه‌گذاری سازمان بنادر و دریانوردی بوده است.
وی با اشاره به اینکه همچنین ۴۴۰ هزار میلیارد ریال پروژه های دریایی تعریف شده در حوزه زیربنای اقتصاد دریا تعریف کرده ایم که از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در حال سرمایه گذاری است، گفت: امیدوار هستیم بر اساس پروژه های تعریف شده و رایزنی های صورت گرفته با بخش خصوصی کار را پیش ببریم.
معاون وزیر راه افزود: پروژه های مذاکره ای صورت گرفته با بخش خصوصی در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد ریال است و امیدوار هستیم با تحقق فعالیت های سرمایه گذاری، شاهد رونق اقتصادی در کشور، بهبود وضعیت اشتغالزایی و بهبود وضعیت معیشت مردم باشیم.
حفظ محیط زیست دریایی و توسعه گردشگری دریایی
صفایی با اشاره به اینکه هر گونه توسعه دریایی باید با رعایت و حفظ محیط زیست دریایی صورت گیرد، خاطرنشان کرد: یکی دیگر از موضوعات راهبری سازمان بنادر و دریانوردی توسعه گردشگری دریایی است و اعتقاد داریم در این حوزه با فرهنگ اسلامی می توانیم شاهد اشتغالزایی و رونق مسافری و گردشگری دریایی باشیم.
ایجاد زون گردشگری دریایی در بندرعباس
وی افزود: قطب گردشگری دریایی کشور در استان هرمزگان بین بندر عباس، بندر لنگه، بندر آفتاب و بندر چارک است که به جزایر کیش، قشم و هرمز وصل می شود و باور کردنی نیست که سالانه در کشور ۲۷ میلیون نفر سفر دریایی صورت می پذیرد و هم اکنون با همکاری وزیر راه و وزیر گردشگری در حال ایجاد زون گردشگری در بندر عباس هستیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اینکه برنامه‌های خاص خود را در استان مازندران و گیلان داریم، گفت: قرارداد با سرمایه گذاران منعقد شده است و به صورت عملیاتی در دولت سیزدهم ایجاد چند نقطه مشخص در حوزه گردشگری دریایی در دستورکار قرار دارد.
صفایی با اشاره به اینکه منتظر تصویب برنامه‌ها و رئوس فعالیت‌ها به دلیل زمان بر بودن نماندیم، گفت: عملا وارد کار شدیم و فعالیت ها را آغاز کردیم که بخشی از آن محقق شده و بخش دیگری تا پایان دولت سیزدهم محقق می شود و زمینه ساز اشتغالزایی برای کشور خواهد بود.
اقتصاد دریامحور نیازمند یک ساختار نهادی است
وی با تاکید بر اینکه اقتصاد دریامحور نیازمند یک ساختار نهادی است، عنوان کرد: سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت راه بیشترین ارتباط و تکالیف در طول نوار ساحلی عهده دار هستند اما نیازمند یک ساختار نهادی در حد ریاست معاون اول رییس جمهور، دبیری وزیر راه و شهرسازی و حضور تمامی دستگاه های مرتبط در حوزه اقتصاد دریامحور هستیم که می تواند عملکرد را بهبود بخشد، مدیریت یکپاچه ایجاد کند و کارنامه بسیار ارزشمندی در پایان دولت سیزدهم در حوزه اقتصاد دریامحور به جا بماند.
چشم‌اندازهای توسعه بندر چابهار و سواحل مکران از سوی سازمان بنادر
علی اکبر صفایی در ادامه درباره توسعه سواحل مکران و اقدامات صورت گرفته در آن، توضیح داد: طول سواحل مکران ۱۴۴۰ کیلومتر است که حدود ۹۰۰ کیلومتر آن در استان هرمزگان و ۵۴۰ کلیومتر آن در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه سازمان بنادر و دریانوردی فاز اول بندر چابهار را بر اساس ظرفیت حدود ۸ تا ۹ میلیون تنی مدنظر قرار داد و برای فاز دوم آن نیز در حال مذاکره است که با توجه به افزایش نرخ بار، افزایش کشتی و افزایش کالا، آمادگی توسعه آن را داریم، اظهار داشت: مرحله اول شامل اسکله و تجهیزات است که کاملا مهیا شده و در حال حاضر ۴ میلیون تن عملکرد داریم که مربوط به بندر شهید بهشتی است و اگر بندر شهید کلانتری نیز اضافه شود، تقریبا به ۱۱ میلون تن ظرفیت دست می یابیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره چشم انداز این سازمان در بندر چابهار که یکی از مهمترین بنادر اقیانوسی منطقه است، گفت: در بندر چابهار، وزارت راه و شهرسازی به جدیت پروژه راه آهن چابهار به زاهدان را تکمیل و پیگیری می‌کند و حلقه اولیه آن انجام شده است.
صفایی با اشاره به اینکه در بندر چابهار شرایط کاملا مهیا است تا پروژه‌هایی برای افزایش بار ترانزیتی داشته باشیم که این مسئله در سطح وزارت راه و شهرسازی در حال پیگیری است، همچنین بندر جاسک را داریم که در حال حاضر با عمان یک میلیون تن از طریق شناورهای فلزی و چوبی تبادل خارجی انجام می دهد و بندر سیریک نیز در حال تکمیل نهایی است که انشاءالله در هفته دولت یا نهایتا پایان سال به طور کامل آماده بهره‌برداری خواهد بود.
نقطه ترسیم شده برای سواحل مکران
وی در پاسخ به اینکه قرار است سواحل مکران به چه نقطه‌ای برسد؟ گفت: به بندر چابهار، سیریک و بندر جاسک اشاره کردیم و در خصوص بندر بزرگ مکران نیز با همکاری وزیر نفت، زمینی که در منطقه کوه مبارک است به سازمان اختصاص یافت که مراحل مستندسازی آن طی می شود و منتظر واگذاری زمین نشدیم و مطالعات اقتصادی را در منطقه انجام دادیم.
مدیرعامل سازمان بنادر ادامه داد: گفتنی است با توجه به پتروپالایشی بزرگی که در این منطقه ایجاد می شود و طی سه سال آینده نیز به بهره‌برداری می‌رسد، در فاز اول حداقل ۲۰ تا ۴۰ میلیون تن فعالیت خواهیم داشت که این فعایت هم به صورت واردات نفت خام و هم به صورت صادرات محصولات نفتی خواهد بود.
صفایی در خصوص هدفگذاری مرحله اول، توضیح داد: مطالعات اقتصادی مرحله اول انجام شده، مطالعات فنی در بخش ژئوتکنیک، لایروبی و ارزیابی موج آغاز شده است، همچنین طرح جامع آن کلید خورده که امیدواریم تا پایان سال کل مطالعات را تمام و طرح جامع را تهیه کنیم و اگر مشکلی پیش نیاید سال آینده وارد فاز اجرایی می شویم.
وی افزود: در عین حال با کشورهای خارجی و سرمایه‌گذاران داخلی مذاکره می کنیم که در هر بخشی حتی زیرساخت‌ها ورود کنند و سازمان بنادر از این سرمایه گذاری استقبال می‌کند.
معاون وزیر راه درباره طرح اقتصادی و بازگشت سرمایه از سواحل مکران، گفت: طرح اقتصادی دیده شده و ترافیک آن مشخص است و پالایشگاه ها هم خوشبختانه در حال ساخت هستند.
توسعه بنادر کوچک در دولت سیزدهم
وی افزود: علاوه بر این یکی دیگر از سیاست‌هایی که در دولت سیزدهم پیگیری کرده ایم توسعه بنادر کوچک بود چرا که این بنادر می توانند اقتصاد یک شهر یا استان را تحت تاثیر قرار دهند و سازمان بنادر و دریانوردی در این راستا، بندر خمیر را بهره برداری کرد.
صفایی با بیان اینکه سازمان بنادر و دریانوردی در حال ایجاد بستر در بنادر شمالی و جنوبی کشور است، عنوان کرد: بخش حمل و نقل جاده ای و ریلی نیز در حال پیشبرد فعالیت ها هستند، بخش های داخلی و خارجی خصوصی نیز در حال وارد شدن هستند و باید بدانیم در جریان های ترانزیتی، مقوله زمان و قیمت حرف اول را می زند و تمام تلاش ما بر این است که قیمت تمام شده عبور کالا از کشور را نسبت به مسیر سنتی که از آسیا به دریای سرخ، مدیترانه، دریای سیاه و دریای بالتیک عبور می کند، کاهش دهیم.
عبور ۵۰ میلیون تن کالا بین روسیه و هند از مسیر سنتی دریایی
صفایی افزود: در حال حاضر سازمان بنادر و دریانوردی، شرکت های کشتیرانی، سرمایه گذاران داخلی و خارجی و بخش خصوصی پای کار هستند و باید عبور کالا از این مسیر را آغاز کنیم؛ به تدریج در حال پیشبرد و باید بدانیم برخی بسترسازی ها سخت است و با توجه به اینکه اقداماتی صورت نگرفته، سرعت خوبی داریم و در این مسیر می توانیم کالاها را علی رغم تمامی تحریم ها و فشارهای وارده، عبور دهیم و اجازه ندهیم کشور ما از این مسیر حذف شود.
وی با اشاره به اینکه ۴۰ تا ۵۰ میلیون تن کالا بین روسیه و هند از مسیر سنتی دریایی انتقال می یابد، گفت: اگر بتوانیم بخشی از این میزان کالا را از مسیر جدید ایجاد شده، عبور دهیم اقدام شایسته ای صورت گرفته است و خوشبختانه با تلاش بخش خصوصی و بخش دولتی به سهولت قابل جذب خواهد بود.
آخرین وضعیت تکمیل کریدور شمال-جنوب
معاون وزیر راه و شهرسازی در مورد تکمیل کریدور شمال-جنوب طی چهار سال آینده، بیان کرد: در حوزه حمل و نقل ریلی و جاده ای ظرفیت خوبی داریم اما ظرفیت ریلی کشور با توجه به اهداف ترسیم شده از سوی وزارت راه در بخش ترانزیت کافی نیست و ما نیز نمی توانیم تا ۴ سال آینده منتظر بمانیم که ترانزیت شکل بگیرد.
صفایی ادامه داد: سازمان بنادر و دریانودری وعده می دهد در بنادر شمال و در جنوب کشور همواره ظرفیت خود را به حدی برسانیم که نه تنها پشتیبان صادرات و واردات کشور باشد بلکه پشتیبان کالاهای عبوری از کشور هم باشد، بنابراین امکانات لازم و کیفی را فراهم می کنیم و به سهولت ظرفیت ها را افزایش می دهیم.
وی با تاکید بر اینکه ترانزیت می تواند ارزش افزوده خوبی برای کشور داشته باشد، بیان کرد: دستگاه هایی که متولی ترانزیت هستند کم نیستند و امیدواریم بر اساس پیشنهاد وزیر راه، مدیریت واحد و هماهنگی ترانزیت کشور ایجاد شود.
آخرین وضعیت شناورهای رو-رو در دریای خزر
وی در مورد برنامه سازمان بنادر و دریانوردی به منظور استفاده از کشتی های رو-رو در دریای خزر، اظهار داشت: در حال حاضر یک شناور مربوط به کشور همسایه ماهانه یکبار تردد و فعالیت می کند و شرکت های کشتیرانی ها تمایل دارند به ۲ در این زمینه ورود کنند که یک مورد آن کانتینری شدن فعالیت ها به همان ترتیبی که در دنیا مدنظر قرار گرفته است.
معاون وزیر راه با اشاره به اینکه برخی کامیون ها از آستارا به آذربایجان و از آذربایجان به روسیه می روند و بار این میزان کامیون از طریق دریا و شناورهای رو-رو قابل جذب است، عنوان کرد: کشتیرانی جمهوری اسلامی در شرکت صدرا درخواستساخت ۲ کشتی را داده و ۲ کشتی غیرکانتینری هم در حال ساخت است، همچنین برخی شرکت های کشتیرانی خصوصی بیش از ۱۵ فروند کشتی را وارد دریای خزر کرده اند که عمدتا نفتی و کالاهای متفرقه است و برخی نیز کشتی خریده اند که در حال وارد کردن هستند.
صفایی افزود: در مجموع ۴ فروند کشتی در شرکت صدرا در حال ساخت است و در بندر انزلی نیز به دنبال آن هستیم که با رعایت ملاحظات زیست محیطی در بندر انزلی ظرفیت ساخت کشتی ایجاد کنیم تا هم در حوزه ساخت و هم در بخش تعمیرات، ظرفیت خود را ارتقاء دهیم و اشتغال آفرینی کنیم.
به گفته صفایی به جز ساخت در بخش خرید کشتی، بیش از ۱۵ فروند کشتی خریداری و وارد دریای خزر شده است و بیش از ۱۵ فروند دیگر نیز از سوی بخش خصوصی در دست خرید است تا به تدریج وارد کشور شوند.