به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی (خراسانجنوبی) محمدرضا ابراهیم پورکارشناس ارشد شبکه شتابنگاری کشور با حضور در ژوراسیک ایران مرکزی با اشاره به توسعه فاز دوم شبکه شتابنگاری زلزله دراین شهرستان (عشقآباد، نایبند، اصفهک) گفت: رخداد ۴۵ سال از شدیدترین زمینلرزه کشور می گذردو توجه عمومی و متخصصین را به مخاطرات ناشی از وقوع پدیدههای طبیعی مانند زلزله یا زمینلرزه، شناسایی عوامل پیشگیری و کاهش خسارات ناشی از آن خصوصاً تلفات جانی و گسترش فرهنگ ایمنی در جامعه بیشتر شدهاست.
ابراهیم پور افزود: قرار گرفتن ایران در بخشی از کمربند کوهزائی آلپ هیمالیا که یکی از جوانترین نواحی کوهزائی جهان محسوبمیشود باعث شده که فلات ایران از لحاظ زلزله خیزی بسیار فعال بوده و شناخت پدیده زلزله و سایر سوانح طبیعی و ارائه الگوهای مناسب برای رفتار جمعی و فردی مردم در قبل، حین و بعد از این سوانح میتواند از اثرات مخرب آنها بکاهد.
وی با اشاره به توسعه ایستگاههای شتابنگار زلزله و اطلاعات دریافتی از این دستگاهها در زلزله شناسی و مهندسی زلزله، باشناسایی و تعیین حریم گسلها و نیز طراحی و ساخت و سازههای مقاوم مناطق پیرامون آن تصریحکرد: راه اندازی سامانه پاسخ سریع و هشدار پیش هنگام زلزله را بهعنوان یک ضرورت در مدیریت بحران شهری عملیاتی میدانیم.
ابراهیم پور تاثیر ثبت این دادهها را کاهش خسارتها عنوان میکند و میگوید: ما با توجه به زلزلههایی که اتفاق میافتند و دادههایی که داریم میتوانیم نسبت به اصلاح سیستمهای ساختمانی و جوابگو بودن این سیستمها در برابر زلزلههای احتمالی، فعالیتهای خود را پیش ببریم.
نکته مهمی که باید در کاهش خطرپذیری زلزله در نظر بگیریم، فناوریهایی هستند که برای حفظ ایمنی ساختمانها از نیروهای جانبی زلزله استفاده میشود.
وی توسعه این تجهیزات به بهبود سیستمهای ساختمانی و بهینه شدن ساخت و سازهای کشور کمک میکند، برای مثال اگر نوع زمین را خوب بشناسیم و بتوانیم طراحی دقیق انجام دهیم با بازبینی و ارتقای آییننامههای ساختمانی و اطلاعات بیشتر از زمین، ضامن بهبود کیفیت بهتر ساختوساز، ترویج مباحث پایداری، تسهیل روندها، کاهش هزینهها در راستای توسعه پایدار در سطح کشور خواهد شد.
ابراهیمپور در ادامه درباره فناوریهای موجود در ایران و نقشی که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در بهبود مقاومسازی ایفا میکنندوضعیت ایران را از نظر شبکههای شتابنگاری و لرزه نگاری در حد مطلوب دانست، بهطوریکه شبکه شتابنگاری کشورامروزه باحدود ۱۶۰۰ ایستگاه شتابنگاری جزو چند شبکه شتابنگاری دنیا از نظر تعداد و جوابگویی است.
وی با اشاره به گسترس و گذشت حدود ۵۰ سال از زمان تأسیس شبکه شتابنگاری زلزله در ایران، این شبکه روز بهروز در حال گسترش است واکنون تعداد این ایستگاهها در حد مناسب است. اما این تعداد بایستی به بیش از ۳۰۰۰ دستگاه افزایش پیدا کندتاپوششدهی خوبی از ویژگیهای دقیق زمین در نقاط مختلف کشور مشخص شود.
ابراهیمپور با بیان اینکه دستگاههای شتابنگار نسل جدید بهصورت برخط و در مناطق مسکونی و نزدیک گسلها نصب میشود تامشخص شود میزان خرابی با توجه بهشتاب ثبت شده در این مناطق چقدر است استفاده از فناوریهای نوین برای حفظ سازهها میتواند آمادگی برای این حوادث و سوانح را افزایش داده و از میزان خسارتهای جانی و مالی بکاهد.
وی اهمیت بیشتر دستگاه شتابنگار را در نزدیکی گسل با توجه به رویدادهای لرزهای در حوزه نزدیک و مراکز متمرکز جمعیتی در نواحی که زلزله اتفاق میافتد برای مهندسین سازه و زلزله نمایان ساخته و از اینرو شناخت و جمعآوری دادههای ثبت شده از زلزله در حوزه نزدیک به گسل که دارای اثرات متفاوتی هستند میتواند در کاهش آسیب وارده بر سازهها مؤثرو تشکیل یک بانک جامع از نگاشتهای جنبش نیرومند زمین که قابلیت استفاده در مطالعات لرزهشناسی و تحقیقات مهندسی را داشته امری مهم و حیاتی بهشمار میرود.
وی مهمترین آثار جنبش نیرومند زمین در حوزه نزدیک گسل، پالسهای پریود بلند ناشی از اثر جهتپذیری است که بهطور عمده در راستای عمود بر امتداد گسل پدیدار شده و در مدتزمانی کوتاه، انرژی زیادی را به سازه وارد میکند، لذا اهمیت شتابنگار و نگاشتهای منتخب ثبت شده دارای خصوصیات ویژه دادههای حوزه نزدیک هستند و خصوصیات آنها شامل مدتزمان کوتاه حرکت نیرومند زمین، اثرات جهتپذیری، ارتعاشات ضربهای با فرکانس کم در نگاشت سرعت و استفاده از این دادههای پالایش برای طراحی سازههای مهم علاوه بر توسعه دانش مهندسی زلزله اهمیت بسیار زیادی دارند.