با توجه به اهمیت خطوط ریلی در جابه جایی بار و مسافر و درگیر بودن مسایل اقتصادی، صنعتی و گردشگری در این صنعت، لازم است هرچه بیشتر به بررسی نقش شبكه ریلی در تسریع فعالیت‌های حمل بار و مسافر و از همه مهمتر ترانزیت پرداخته شود.

شبكه ریلی كه از با ارزش ترین زیر ساخت‌های جوامع مختلف محسوب می شود، كارایی زیادی را در جابجایی بالای مسافر و بار دارد و به دلیل برخورداری از پتانسیل‌های مختلف، نقش مهمی در رشد اقتصادی كشور‌ها و كمك به ایجاد توسعه پایدار داشته و دارد.

با توجه به اینكه نقش حمل و نقل ریلی در توسعه پایدار و همچنین ایمنی بالا نسبت به مدهای حمل و نقلی بسیار روشن و انكار ناپذیر است، بنابراین سهم چشمگیر این بخش، حكایت از ارتباط تنگاتنگ تمامی زیر بخش های اقتصادی با آن دارد.

بنابراین انتخاب سیستم های حمل و نقلی كه در تعامل مثبت با محیط زیست باشند بایستی در درجه بالای اولویت قرار گیرند كه حمل و نقل ریلی به دلیل ایمنی بالا در جابجایی ها و تعامل با محیط زیست در اولویت اول همه مدها قرار گرفته است و بكارگیری آن دسته از تكنولوژی های سخت افزاری و نرم افزاری كه هر چه بیشتر به بخش حمل و نقل ریلی كمك كند، باید مورد توجه گروه های تصمیم ساز و مسولان قرار گیرد.

تجربیات سایر كشورها در حوزه حمل و نقل گویای این مطلب است كه امروزه در اكثر كشورها حركت گسترده ای در راستای توسعه و بهبود سیستم های حمل و نقلی جهت برقراری و ارتقای ایمنی حوزه ریلی در جریان است. مزایای استفاده از حمل و نقل ریلی در این بین بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و جهش های قابل توجهی در استفاده از تكنولوژی در این حوزه صورت گرفته است.

در تدوین برنامه ششم توسعه كشور همواره این بخش ریلی بوده كه جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است و شاید به جرات می توان گفت كه قوانین متعددی را برای بهبود شرایط آن به تصویب رسانده اند.

اما در كنار مزایای این بخش اگر نگاهی به مشكلات و چالش های آن بیندازیم متوجه خواهیم شد كه این بخش مهم و استراتژیكی كشور برای تامین منابع اعتباری خود با مشكلات و مسائلی مواجه است، بطوریكه از وزیر راه و شهرسازی گرفته تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی همه برای بهبود وضعیت و شرایط موجود مالی از هیچ گونه كمك و حمایتی دریغ نمی كنند.

مدیران ریلی و مسئولان ذیربط به شبكه ریلی كشور و اختصاص بیشترین سهم به آن دیدگاه كاملا مثبتی دارند چرا كه این بخش همواره نسبت به مابقی بخش های حمل و نقلی در تیر رأس توجه ها بوده است.

تمركز بر رشد سهم بخش ریلی در هر دو حوزه بار و مسافر به ترتیب به میزان ۳۰ و ۱۸ درصد و مهمتر از همه سیر قطارهای پرسرعت در شبكه ریلی كشور از اهداف اصلی راه آهن كشور است كه تحقق هر كدام از آنها به فراهم كردن بستر مناسب حمل و نقل متكی بر توانمندی های درون بخشی، مهیا كردن بستر رقابتی برای بروز استعدادهای ذاتی و توانمندی های بخش ریلی متكی بر اصلاحات برون بخشی بستگی دارد.

منبع: شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران