به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی٬ متن گفتگوی سیدحسین میرشفیع معاون راه روستایی وزیر راه و شهرسازی به شهر زیر است:
توسعه روستايي امري همه جانبه است و توجه به يك وجه آن نه تنها كيفيت زندگي روستاييان را افزايش نخواهد داد بلكه ممكن است به كاهش آن نيز منجر شود. برخي كارشناسان معتقدند كه راهسازي روستايي در ايران، امري يك‌جانبه و منفرد است و همزمان با آن اقدامات ديگري در جهت توسعه روستايي انجام نشده. در واقع اين طور ادعا مي‌شود كه جاده به روستاهايي كشيده شده كه به علل ديگري غير از نداشتن راه درحال تخليه هستند. آيا به نظر شما، اين تحليل صحيح است؟
راه كشيده مي‌شود تا حداقل امكانات دسترسي روستاييان فراهم شود. حتي اگر روستاييان توان توسعه اقتصادي را نداشته باشند و فارغ از اينكه ظرفيت اقتصادي چقدر خواهد بود، وظيفه دولت و حاكميت اين است كه اين حداقل حقوق شهروندي را فراهم كند. اما مساله ديگري نيز وجود دارد؛ شما معتقديد به غير از راهسازي، اقدام ديگري براي پيشبرد توسعه روستايي انجام نشده است اما اين باور صحيح نيست. فكر مي‌كنم علت آنكه چنين تصوري به وجود آمده، كم‌كاري نهاد‌هاي مسوول در زمينه اطلاع‌رساني است وگرنه اقدامات موثري در زمينه توسعه روستايي در دست اقدام است.
خوشبختانه درحال حاضر رييس‌جمهور دو معاون در نهاد رياست‌جمهوري دارد، يك معاون اقتصادي و يك معاون توسعه روستايي. معاونت توسعه روستايي متولي مستقيم رسيدگي به اين روند است و درحال حاضر پروژه‌هاي مختلفي را در دست بررسي و پيگيري دارد. اعتبارات بانكي و بودجه براي توسعه توليد و ايجاد صنايع تبديلي از اين دست پروژه‌هاست. علت آنكه شما چنين اعتقادي داريد، اين است كه نهاد‌هاي متوالي، اقدامات لازم را براي مطلع كردن رسانه‌ها و مردم از اقداماتشان انجام نداده‌اند وگرنه من هنگامي كه براي بازرسي از پروژه‌هاي راهسازي به روستاها سر مي‌زنم شاهد ساير فعاليت‌هاي عمراني و توسعه‌يي نيز هستم.
اما به نظر مي‌رسد كه توجه نكردن به توسعه روستايي يكي از معضلات اصلي كشور باشد. خيلي‌ها مهاجرت گسترده روستاييان به شهرها را نشانه اين معضل مي‌دانند.
نكته‌يي هست كه نشان مي‌دهد ما خيلي هم در زمينه توسعه روستايي ناموفق نبوده‌ايم. به خاطر وصل بودن روستاهاي كشور به ظرفيت آب و خاك و با در نظر گرفتن اين واقعيت كه به خاطر وضعيت بد منابع طبيعي، جمعيت روستايي بايد طبيعتا افت مي‌كرد اما مقايسه دو سرشماري سال‌هاي ۸۵ و ۹۰ نشان مي‌دهد كه جمعيت روستاهاي بالاي ۵۰ خانوار رشد داشته است. روستاهاي پراكنده طبيعتا كاهش جمعيت داشته‌اند كه اين امر چندان دور از اهداف اقتصادي دولت نيست. به غير از مناطق مرزي كه به دلايل دفاعي و امنيتي، تاكيد دولت بر حفظ جمعيت و جلوگيري از روستاهاي پراكنده است در ساير مناطق خوب است كه روستاها يك حداقل جمعيت و طرفيت اقتصادي داشته باشند. در اين صورت خدمات‌رساني به اين مناطق براي دولت تسهيل خواهد شد.
همانطور كه گفتيد، روستاهاي كم جمعيت و پراكنده زيادي در كشور وجود دارند. آيا به صرف وجود روستا به چنين مناطقي «راه» كشيده مي‌شود يا پيش از احداث جاده مطالعات اقتصادي متناسب انجام مي‌شود؟
طبيعتا اين طور است. مطالعاتي كه در معاونت راه روستايي وزارت راه نيز انجام گرفته به همين منظور است. تلاش ما بر اين است كه در خدمات‌رساني و راهسازي مناطقي كه ظرفيت اقتصادي بالاتري دارند را در اولويت قرار دهيم و سرمايه‌گذاري خود بر مناطق كم استعداد معطوف نكنيم. به همين علت از ۷۰هزار كيلومتر راه روستايي پيش‌بيني شده ۳۶هزار كيلومتر را كنار گذاشته و باقي را در دستور كار اجرايي قرار داده‌ايم. اولويت اول با روستاهايي است كه ظرفيت بيشتري در زمينه‌هاي گردشگري، كشاورزي يا صنعت و معدن داشته باشند.
آيا بسته سياستي مناسب و هماهنگي براي پيشبرد اهداف توسعه روستايي وجود دارد؟ بسته‌يي كه راه يكي از اجزاي آن باشد و شامل ساير شاخه‌هاي توسعه نيز باشد؟
بله. ما هر يك ماه يك بار در دفتر رياست‌جمهوري جلسات هماهنگي داريم و به آقاي رضوي، معاون توسعه روستايي رييس‌جمهور گزارش مي‌دهيم. برنامه‌ريزي‌ها و پيگيري‌هاي مربوط يكي از كارگروه‌هاي ويژه‌يي كه در برنامه ششم توسعه پيش‌بيني شده، كارگروه رسيدگي به توسعه روستايي و مناطق محروم است. اين كارگروه به صورت تخصصي براي پيشبرد اهداف توسعه روستايي تشكيل مي‌شود و هدايت آن بر عهده شخص آقاي رضوي است.
يكي ديگر از انتقادهايي كه به عملكرد وزارت راه و شهرسازي وارد است، استفاده نكردن از دانش بومي در احداث راه‌هاي روستايي است. به نظر مي‌رسد ديدگاه روستاييان درباره راه‌ها ناديده گرفته شده و بسياري از مسيرها در مناطقي احداث شده كه در نظر كشاورزان و روستاييان بلااستفاده است. در اين باره چه توضيحي داريد؟
دو مساله وجود دارد؛ استفاده از دانش بومي يعني از متخصصان و مهندسان داخلي براي ساخت راه‌ها استفاده شود. طبيعتا تاكنون چنين بوده و تمام راه‌هاي روستايي توسط متخصصان ايراني و بومي احداث شده‌اند. تاكنون هيچ مهندس يا شركت خارجي براي احداث راه روستايي به كشور نيامده است اما مساله ديگري نيز مطرح است. جمعيت ساكن در روستاها به خاطر سكونت و كار بلندمدت در اين مناطق با مشكلات كار آشنا هستند و طبيعتا منطقه را بهتر از افراد غيربومي مي‌شناسند. ولي مشاوراني كه براي طرح‌هاي راهسازي انتخاب مي‌شوند ممكن است به ريزه‌كاري‌هاي منطقه آشنا نباشند. به طور اساسي كسي كه قرار است به مناطق روستايي برود و طراحي راه انجام دهد بايد ديدي منطقي و صحيح داشته باشد و از افرادي كه در اين مناطق زندگي مي‌كنند، اطلاعات لازم را جمع‌آوري كند اما نظام طراحي و فني ما اين ضعف را دارد و مشاوران و مهندسان چندان از اطلاعات افراد بومي و محلي براي طراحي و ساخت راه استفاده نمي‌كنند بنابراين شايد گفته شما صحيح و اين ايراد به نظام راهسازي وارد باشد./
منبع: روزنامه تعادل
نظر شما