غزال راهب رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در تشریح اقدامات آن مرکز درباره فرونشست زمین اظهار کرد: وضعیت فرونشست در ایران بر اساس آمار و نظر کارشناسان نامناسب است. در برخی مناطق مانند منطقه ۱۸ تهران، نرخ فرونشست بیش از ۳۰ سانتیمتر و در دشت بهرمان استان کرمان ۴۲ سانتیمتر گزارش شده است.
راهب با بیان اینکه تفاوت نرخ فرونشست یا گرادیانت، زمینه بروز خطرات بیشتری را فراهم کرده است به استان اصفهان اشاره کرد و افزود: در این استان، ۴۰۰ مدرسه به دلیل مخاطرات ناشی از فرونشست از چرخه فعالیت خارج شدهاند.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تأکید بر لزوم رویکرد ملی در مواجهه با فرونشست، توضیح داد: باید متولی این مسئله در مقیاس ملی تعریف شود تا تصمیمات در این خصوص منسجم بوده و به کاهش خطرات منجر شود.
راهب پیشگیری را نخستین گام در این مسیر دانست و گفت: باید نرخ فرونشست را ثابت نگه داریم و از گسترش و عمق بیشتر آن جلوگیری کنیم.
وی افزود: این موضوع در حوزه مدیریت منابع آب از جمله مصرف، الگوی کشت و استفاده بهینه از آب قابل پیگیری است.
تدوین دستورالعمل های ساخت در مناطق دارای خطر فرونشست و فروریزش زمین
وی ادامه داد: اقدامات پسینی نیز در دستور کار قرار گرفته و طی سالهای اخیر، پیشنویس ساخت در مناطق دارای خطر فرونشست با همکاری سازمان ملی زمین و مسکن، و دستورالعمل فروریزش زمین با مشارکت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تدوین شده است.
راهب اعلام کرد: مرکز تحقیقات، میزان فرونشست را در مناطق مختلف کشور ارزیابی و کنترل بارگذاریهای جدید جمعیتی در این مناطق را انجام داده است. در این راستا، با شورای عالی شهرسازی و سازمان نقشهبرداری، همکاریهایی برای بررسی خطرپذیری نقاط توسعه شهری انجام شده است.
ارزیابی فرونشست در بیش از ۳۵۰ سایت نهضت ملی، ۱۷ شهر جدید، ۱۰ فرودگاه، ۵ مسیر ریلی و ۴ مسیر جاده ای
وی گفت: تاکنون ارزیابی فرونشستی در بیش از ۳۵۰ سایت از اراضی نهضت ملی مسکن، ۱۷ شهر جدید، ۱۰ فرودگاه، ۵ مسیر ریلی و ۴ مسیر جادهای انجام شده است.
راهب افزود: انجام مشاورههای فنی در پروژههایی نظیر جاده یزد–چوپانان، انعقاد تفاهمنامه با سازمانهای مرتبط و برگزاری دورههای آموزشی نیز در زمره دیگر اقدامات مرکز بوده است.
وی از تشکیل کمیتهای در مرکز تحقیقات برای تجمیع اقدامات انجامشده خبر داد و گفت: سه کارگروه با عناوین «پیشگیری و سازگاری»، «خسارات» و «پایش» ذیل این کمیته شکل گرفته است.
راهب تأکید کرد: در این کارگروهها، موضوعاتی چون کاهش مصرف آب در طرح سازگاری با کمآبی، بررسی آسیبهای فرونشست به زیرساختها، و همکاری با سازمانهای پایشگر دنبال میشود.
راهب در پایان تصریح کرد: مرکز تحقیقات متولی اصلی اجرای کاهش مخاطرات فرونشست نیست، اما تلاش دارد چارچوبها، دستورالعملها و ساختارهای موردنیاز را در کوتاهترین زمان ممکن تدوین کند. وی همکاری تمام دستگاههای مرتبط را برای موفقیت این طرح ملی ضروری دانست.