محمدسعید ایزدی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در بیان اهمیت روز معمار؛ سوم اردیبهشت‌ماه و روز تولد شیخ بهایی گفت:  اگر معماری را منحصر به کالبد عناصر تک‌دانه‌ای که در شهر وجود دارند، ندانیم و معمار را خالق فضا تصور کنیم، آن وقت تلقی ما از مفهوم معمار و معماری متفاوت می‌شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: معمار خالق فضاست و معماری فضای خلق شده‌ای است که در واقعیت پنهان خود، اندیشه‌هایی دارد و در عین حال به زمینه خود احترام می‌گذارد. معماری در طول نسل‌ها و سال‌ها پیشرفت کرده و همگام با ابعاد دیگر تمدن‌های بشری مترفی شده و ضمن سازگاری‌اش با شرایط محیطی و جغرافیایی، توانسته آثار بی‌بدیلی برای فرهنگ‌های مختلف از خود به جای بگذارد و آن فرهنگ‌ها را معرفی کند. بنابراین نقش معمار و معماری از این وجه، بسیار بااهمیت خواهد بود.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران افزود: بهانه قراردادن یک روز به ویژه تولد شیخ بهایی که یکی از خالقان فضا در ایران بوده است به ویژه اهمیت آثار ماندگار وی در میدان نقش جهان و چهار باغ استان اصفهان و توجه به این نوع توسعه است که به نظر من حائز اهمیت است.

این معمار و استاد دانشگاه تاکید کرد: اینکه یک روزی را در طول سال به این فکر فرو برویم که فضا و خالقانش کیستند، چطور اندیشه می‌کردند و زحماتی که برای دارایی‌های معنوی و معرفی فرهنگ و نشان دادن آن به دنیا کشیده‌اند بسیار مهم است و به نوعی پاسداشت از معماران و حافظان میراث معنوی کشور است.

انتقاد معاون وزیر راه و شهرسازی از انقطاع‌تاریخی و از جاکندگی تاریخِ معماری

ایزدی گفت: متاسفانه هیچ نظامی برای بازخوانی آنچه که در دوره‌های مختلف در کشور در زمینه معماری اتفاق افتاده، نداریم. به همین دلیل نیز این دانش، نه تنها مستند نشده است بلکه به نحوی انتقال نیز پیدا نکرده است. به همین دلیل دچار یک نوع گم‌گشتگی و به قول دکتر آخوندی از جاکندگی شده‌ایم و این از جاکندگی ما را دچار انقطاع تاریخی نسبت به دارایی‌های باارزش‌مان کرده است.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به معماری مساجد و ارزش‌های معنوی آنها در معرفی فرهنگ به سایر نقاط دنیا، چنین یادآور شد: در خلق فضای مذهبی، مسجد از زمانی که ایران توسط خلفای اسلام تبدیل به کشوری اسلامی می‌شود شروع به تغییر و تبدیل فضای مذهبی‌اش می‌کند و فضاهای مذهبی به مسجد تغییر شکل می‌دهند.

ایزدی خاطرنشان کرد: ما در طول ۱۳-۱۴ قرن، تحولاتی را در شکل‌گیری فضای خلاقانه مذهبی توسط خالقان فضا و معماران داشتیم. شاید آخرین فضای خلاقانه‌ای که در این زمره می‌توانم مثال بزنم مسجد سپهسالار است که در قلب شهر تهران قرار گرفته است. بعد از این اثر ما چه داریم!؟

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با انتقاد از معماری معاصر افزود: در دنیای معاصر و در شهرهای امروزمان اگر بخواهیم سرمان را بالا بگیریم و از معماری‌مان دفاع کنیم چه اثر خلاقانه‌ای را که به نوعی تدام جریان ۱۴ قرن باشد را داریم!؟ واقعیت این است که چنین آثاری را نداریم و دلیل‌اش نیز این است که ما انقطاع تاریخی داریم. بنابراین باید تلاش کنیم ضمن بازخوانی آنچه که در گذشته داشتیم، بازخوانی اندیشه ایران‌شهری را نیز مورد توجه قرار دهیم.

نقش و جایگاه خالقان‌فضا را پاس بداریم

وی ادامه داد: مهمترین پیام روز معماری این است که باید معمار و معماری تاریخی خود را گرامی بداریم و نقش و جایگاه خالقان فضا را حداقل به بهانه این روز (سوم اردیبهشت‌ماه و روز تولد شیخ بهایی) پاس بداریم و برای بازخوانی اندیشه ایران‌شهر تلاش کنیم و پایبند باشیم و تعهد کنیم که با بازخوانی اندیشه ایران شهری، فضاهای جدیدی که می‌سازم به نوعی مرتبط با مولفه هایی باشد که با بازخوانی بدست می‌آوریم.

ایزدی گفت: متاسفانه ما نه بازخوانی اندیشه ایران‌شهری داریم و نه برای خلق فضاهای خلاقانه تلاش می‌کنیم و نتیجه‌اش نیز شهرهایی است که امروز داریم که هیچ ارتباطی با گذشته خود، هیچ انطباقی با میراث گذشته و هیچ پیوندی با با فرهنگ ساکنان خود ندارند. اینها در واقع آشفتگی‌ها و نابسامانی‌هایی هستند که امروز در معماری، معماری فضاها و معماری که خلق می‌شود داریم.

وی ادامه داد: متاسفانه، معماری امروز بیشتر در خدمت کسب و کار است تا فرهنگ، اجتماع و جامعه و تا زمانیکه اجتماع معاصر به خود نیاید بازشناسی میسر نیست.

معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان گفت: امیدوارم به اصل خود بازگردیم. روز تولد شیخ بهایی؛ روز معمار به ما نهیب می‌زند تا کمی به داشته‌های باارزش خود توجه کنیم و اندکی از نظام کسب و کار، منفعت و سوداگری خلاصی یابیم و به ارزش‌های ماندگار خود توجه کنیم. /