پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی:چابهار امروزبا گذشته‌اش کاملاً متفاوت است. گسترش پیدا کرده است و به دوتکه منطقه آزاد وشهرچابهارتبدیل شده است. تاجایی آباد شده است که همین اردیبهشت امسال نخستین کنفرانس روسای مناطق آزاد کشورهای حاشیه اقیانوس هند دراین منطقه برگزارشد، میزبانی از مسئولان کشوری و هم چنین هیئت‌های خارجی برای مذاکره و بازدید از روند توسعه بندر حداقل‌هایی است که بندرقدیمی این روزها به خود می‌بیند. با این حال نماینده شهر چابهار می‌گوید وقتی وارد شهر چابهار می‌شوید بشکه‌های زنگ زده‌ای را می‌بینید که مردم در آنها آب جمع می‌کنند. می‌گوید در مناطق حاشیه نشین کابل‌های برق روی زمین است وسالی چندتایی کشته می‌دهد. عبدالغفورایران نژاد که سابقه چندین دوره نمایندگی مردم چابهار را درکارنامه کاری خود دارد منطقه آزاد چابهاررا عامل اصلی حاشیه نشینی می‌داند و ازگسترش طرح های عمرانی بدون توجه به وضعیت مردم استان گله می‌کند.

آقای ایران‌نژاد به‌عنوان نماینده شهرچابهار تصویری که از امروز چابهار وجود دارد را با گذشته این شهر مقایسه بفرمایید و در خصوص چگونگی روند توسعه بندر توضیحاتی را ارائه بفرمایید؟

چابهار قبل از انقلاب شهری بود تنها با یک کوچه، آن زمان که آنجا زندگی می‌کردیم هیچ امکاناتی وجود نداشت. فقط محرومیت و تنگنا بود. توریستی آمریکایی را که به منطقه ما آمده بود کشتند و از آن زمان به بعد بحث امنیت دراستان هم سر زبان‌ها افتاد. خاطرم است مسیرچابهار تا کنارک که درحال حاضر ۴۵ کیلومتر است را به دلیل نداشتن جاده سه ماه به سه ماه نمی‌دیدیم. اسکله‌ای وجود نداشت و شناورهای مردم در روزهای طوفانی آن‌قدر به صخره‌ها می‌خورد که تکه‌تکه می‌شد. بیشترین اقدامات ارزنده بعد از انقلاب و از سوی وزارت راه انجام شد که اتفاقاً در دورهٔ فعلی هم‌شدت گرفت. ساخت اسکله، ساخت راه‌آهن درسطح استان، ساخت کارخانه‌ها و احداث منطقه آزاد که در پی آن پاساژهای بزرگ ساخته شد و صاحبان کالا به چابهار آمدند. هم‌اکنون درحال ساخت یکی از بزرگ‌ترین اسکله‌ها در چابهار هستیم که می‌تواند ظرفیت بندر چابهار را از ۲.۵ نیم میلیون تن به ۸.۵ نیم میلیون تن برساند و تا اواخر سال ۹۵  کشتی‌های بزرگی در آنجا پهلو خواهند گرفت. درست است که هنوز نه آزادراهی هست و نه بزرگراهی، احداث راه‌آهن استان هم کند پیش می‌رود و رویای تحقق مسیر ریلی چابهار تا بندرعباس هنوز محقق نشده است. بااین‌حال این چابهار، چابهار سال‌های قبل از انقلاب نیست.

ظاهرا طرح‌ها و برنامه های دولت برای توسعه سواحل مکران در بخش زیربنایی، انرژی، صنعت، کشاورزی مفصل است و حتی تصمیماتی در راستای رفع محرومیت، ارتقای امنیت و توسعه پایدار و متوازن این سواحل اتخاذ شده است، در مجلس چه نوع نگاهی به روند توسعه در چابهار وجود دارد؟

مشکل بودجه وجود دارد که در برنامه ششم توسعه مجمع نمایندگان استان تلاش زیادی برای اختصاص بودجه مناسب داشتند. درحال حاضر بستر بندرآماده شده است و اگر راه‌آهن نباشد وضعیت حمل‌ونقل استان کامل نمی‌شود. بحث توسعه ساحل مکران هم وجود دارد که درطول تاریخ هرگزبه آن فکر نمی‌شد. اما حالا طرحی تحت عنوان توسعه مکران درحال اجراست که ازخرمشهرتا پسابندررا شامل می‌شود و طرح درسه فاز اقتصادی، نفتی و شیلاتی است.

آیا طرح‌های توسعه‌ای که اجرا می‌شود، پیوست اجتماعی دارد و نهایتاً منجربه بهبود اوضاع مردم می‌شود؟

بله. سعی کرده‌ایم. این اعتقاد را داریم که درکنار توسعه کلان کشورتوسعه خرد هم ضرورت دارد. باید درکنار توسعه کلان به توسعه خرد هم توجه کرد. با توجه به بحث قهرطبیعت، خشکسالی، بی‌آبی اشتغال اینها باید درکنار توسعه کلان دیده شود و قطعاً تاثیرگذاراست. اگراسکله جدید فعال شود قطعاً حمل و نقل و اشتغال ایجاد می‌شود. تمام تلاش ما هم همین است. تا آن اتفاق بزرگ مردمی نیفتد محرومیت از منطقه ما نمی‌رود. من اعتقاد دارم نگاه ویژه مسئولین باید به مردم وجود داشته باشد. مخصوصاً دربحث توسعه سواحل مکران باید مردم را دید. ودرعین حال اعتقاد داریم که باید از فلسفه وجودی منطقه آزاد چابهار به درستی استفاده شود. ایرادی که وجود دارد دربحث مدیریت است. اگر مدیریت صحیحی درمنطقه ما باشد، درکنار این اقتصاد کلان کشورو توسعه بزرگ منطقه‌ای توسعه خرد و مردمی که شامل رفع بیکاری، فقرفرهنگی و اقتصادی هم هست، می‌شود. قطعاً روزی می‌رسد مردم انجا در توسعه رفاهی خودکفا شوند.

مردم چابهار اعتقاد دارند که منطقه آزاد برای توسعه زمین های خود وارد زمین‌های مردم شده است درعین حال هیچ امکاناتی نیز به مردم نمی‌دهد، ضمن اینکه مناطق آزاد کارایی کافی برای مردم منطقه ندارند، سوال این است که همزمان با توسعه بنادر مسئولیت اجتماعی نسبت به مردم منطقه چیست؟

در منطقه محروم چابهار سالانه عده‌ای کشته می‌شوندو این نقطه کور توسعه چابهار است، بی توجهی به مردم زیرسایه بی مدیریتی‌ها. وقتی در مجلس چهارم در سال ۷۱ تاسیس منطقه آزاد تصویب بر اساس تبصره یک ماده واحده این مصوبه شاهد خواهید بود که فلسفه وجودی منطقه آزاد کمک به منطقه همجواربود یعنی در سرزمینی مناطقی را ایجاد می‌کردند که توسعه پایدار منطقه را درپی داشته باشد. قرار بود اول صنعتی شود بعد تجاری. باید دران مناطق صنعت شکل می‌گرفت. دوم این بود که مناطق ازاد وقتی شکل می‌گیرد به مناطق هم جوار کمک کند ینی در دل خود منطقه ازاد باید بیمارستان زده می‌شد و مردم منطقه و روستاهای اطراف می امدند انجا و به صورت مجانی درمان می‌شدند. ورزشگاهی زده می‌شد تا حدی که بازی‌های المپیک و منطقه درانجا برگزار شود و از وجود استعدادهای منطقه استفاده می‌شد. حالا چه شده است؟ امروز سیصد کیلومتر مرز آبی داریم اما مردم ما از بی آبی رنج می برند و  با تانکر آب رسانی می‌کنند. خیلی از روستاها آب تانکر هم ندارند. ولو اینکه ۳۰۰- ۴۰۰ روستا در امتداد نوار ساحلی داریم که با یه آب شرین کو می‌توانیم مشکل آب آنها را حل نماییم ...

اما برخی  از کارشناسان معتقدند، در شرایطی که دسترسی به آب در فلات مرکزی ایران روز به روز محدودتر می‌شود، یکی از سیاست‌های کلان کشور تشویق مردم به استقرار در کرانه‌های جنوبی است. دولت با برنامه‌ریزی و فراهم آوردن امکاناتی مانند شیرین کردن آب دریا می‌تواند مناطق جمعیتی پر تعداد را در این نواحی پشتیبانی کند. از دیگرسو چابهار یک مزیت ویژه اقتصادی دارد و آن قرارگرفتن در محورکریدور شمال به جنوب و امکان انتقال سرمایه و کالا از طریق این بندر به آسیای میانه و افغانستان است؟ اینها کافی نیست؟

درحال حاضر فقط ۲۷ درصد مردم شهر چابهار از آب شرب استفاده می‌کنند ۶۷ درصد مابقی آب اشامیدنی سالم ندارند. ما به مسئولین منطقه آزاد بارها گفته‌ایم اینکه منطقه ازاد درچابهارخانه بسازد اما آب و برق نباشد جز ضررچیزی دیگری ندارد. این هم برمی گردد به مکان یابی غلط. خود اقای ترکان نقل کرده است که مکان یابی این منطقه با عجله و به درستی انجام نشده است. از طرف دیگرمشکل بزرگی که داریم شهرچابهار جدا ازمنطقه آزاد است و وقتی وارد شهر چابهار می‌شوید و این بشکه‌های زنگ زده را می‌بینید و با آن هتل‌های در منطقه آزاد مقایسه می کنید یک به صد است. کاخ و کوخ در کنار هم قرار گرفته است. یک منطقه آزادی آمده است کاخ‌هایی بنا کرده است و این آدم‌ها را به عقب هول می‌دهد. ما ندیده ایم که درهیج جای دنیا منطقه آزاد را فنس کشی کنند. اما در چابهار این کار را انجام می‌دهند و فنس کشی دارد.درآنجا دیوار حفاظتی راه انداخته‌اند.

بحث حاشیه نشینی درچابهار و زاهدان به همین دلایل رو به گسترش است؟

 مسولان نتوانسته‌اند ساماندهی درستی داشته باشند. سیاست ها کارساز نبوده است. جا دارد که تشکر کنم که برای کل استان اعتبارخوبی اختصاص داده‌اند اما وقتی داخل این منطقه می‌شوید فکر می‌کنید مخروبه است. من هنگام تبلیغات انتخاباتی برای ورود به مجلس می ترسیدم وارد مناطق حاشیه نشین بشوم. سیم‌های لخت را که دیدم روی زمین مانده است واقعاً ترسیدم و اعلام می کنم مقصر عدم ساماندهی حاشیه نشینی منطقه آزاد است.