حمیدرضا سپهری، یکی از مشاوران شرکت عمران و بهسازی شهری، در گفتوگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، درباره معماری صنعتی و بناهای به جا مانده از این نوع معماری گفت: در دوران احمدشاه قاجار به ندرت میتوان گزارشی از کارخانجات صنعتی یافت و آنچه بیشتر به چشم میخورد کارخانههایی سنتی هستند که در آنها از ماشینآلات دستی استفاده میشد اما از ابتدای دوره پهلوی و تقریبا از سال 1305، احداث کارخانههای صنعتی در کشور آغاز شد. در آن زمان شهرهای اصفهان، یزد، شیراز، کاشان و تبریز به عنوان مهمترین مراکز صنعتی کشور شناخته شدند.
وی درباره کارخانههای صنعتی استان اصفهان توضیح داد: محل احداث این کارخانجات در محدوده اصفهان، جنوب زایندهرود، یعنی در دو طرف چهارباغ، بود که هر کدام از این کارخانهها در سالهای خاصی ساخته شدند. تعداد کارخانجات اصفهان هم در آن زمان زیاد بود ولی در 15 سال گذشته، شاهد تخریب تک تک این کارخانهها و خانهسازی در محل آن کارخانهها بودیم. «ریسباف» تنها بازمانده از این کارخانههاست و نمیخواهیم اجازه دهیم آن را خراب کنند بلکه باید بکوشیم «ریسباف» به مرکزی برای شهر اصفهان تبدیل شود.
وی بانک ملی را به عنوان مالک فعلی این شرکت معرفی کرد و افزود: اقدامهای اولیه و گفتوگوهای ابتدایی برای خرید این کارخانه با شرکت سرمایهگذاری بانک ملی نیز انجام شده است تا بتوانیم این کارخانه را خریداری کنیم. در حال حاضر با توجه به اینکه این کارخانه قرار است از شرکت سرمایهگذاری خریداری شود و بحث واگذاری مطرح نیست، فضای مساعدی برای همکاری وجود دارد.
سپهری درباره ضرورت نگهداری از کارخانههایی مانند «ریسبافت» توضیح داد: نباید تاریخ را لگدمال کنیم و «ریسباف» بخشی از تاریخ صنعتی کشور است و همین دلیل برای نگهداری و مراقبت از آن کافی است. این کارخانه میتواند به مکان مناسبی برای شهر تبدیل شود، ممکن است موزه صنعتی اصفهان در آن برپا شود، ممکن است در یکی از سالنهای آن تاریخچه صنعت پارچهبافی را به نمایش بگذاریم یا در بخشی دیگر، نمایشگاهی از ماشینآلات پارچهبافی را ارائه کنیم. اگر این کارها صورت نگیرد، کودک اصفهانی چگونه باید متوجه شود که شهرش تاریخ صنعت پارچهبافی دارد؟ اگر تکلیف خود را با تاریخ روشن کنیم دیگر پلها، کاروانسراها، کارخانهها و مسجدها را خراب نمیکنیم.
وی در پاسخ به سئوالی درباره وضعیت کارخانههای صنعتی دیگر در کشور گفت: متاسفانه باید تاکید کنم که تعداد کارخانههایی از این دست که امروزه باقی ماندهاند بسیار کم است. چنین کارخانههایی در وسط شهرهای امروزی قرار گرفتهاند و متاسفانه چشم بسیاری به دنبال تصرف آن است. در اطراف محل کارخانه «ریسباف» جای خالی کارخانههایی که روزی امید کارگران بودند را به وضوح میتوان دید، کارخانههایی که امروزه به واحدهاب مسکونی و اداری تبدیل شدهاند.
سپهری طالب بودن فضای عمومی کشور را شرط نخست برای حفظ این میراث تاریخی دانست و اظهار کرد: اگر خواست عمومی برای حفظ بناهای تاریخی مطرح و چنین فضایی در کشور وجود داشته باشد اجازه تخریب مناطق با ارزش داده نخواهد شد.
نظر شما