برخی از بخش های صدا و سیما مانند ۲۰:۳۰ گوی سبقت را از سایر بخش های این رسانه در به کارگیری تکنیک های عملیات روانی علیه دولت ربوده اند. یکی از عملکردهای درخشان دولت تدبیر و امید در حوزه فضای مجازی، مقاومت در برابر فشارهای وارده برای فیلترکردن سایت ها و شبکه های اجتماعی بوده است. افزایش سرعت اینترنت و ارزان کردن خدمات مبتنی بر اینترنت و توسعه دسترسی عمومی به این فناوری از اقدامات دیگر دولت یازدهم در این زمینه بوده است.

به تازگی رییس جمهوری در یک کنفرانس خبری اظهار داشت که اگر مقاومت دولت نبود بسیاری از شبکه های اجتماعی امروز در دسترس نبودند. درست بعد از این سخنان، در اقدامی که هنوز علت آن مشخص نیست دسترسی ایرانی ها به سرویس تماس صوتی تلگرام به دستور دستگاه قضایی قطع شد.

این در حالی بود که این سرویس به مدت چند روز برای ایرانی ها باز و راه اندازی شده بود و با وجودی که تصور می شد اپراتورهای تلفن همراه مخالف راه اندازی این سرویس باشند، اما دولت و وزارت ارتباطات اعلام کرد که اجازه برقراری این سرویس را می دهد. اما درست در همین بحبوحه با دستور قضایی ، این سرویس از دسترس خارج شد و جالب اینکه رسانه های اصولگرا، شبکه های اجتماعی مخالفان دولت و از همه عجیب تر صدا و سیما که باید رسانه ملی باشد، این اقدام را به دولت و اپراتورها منتسب کرد.

محمود واعظی وزیر ارتباطات که روز سه شنبه در معرض سوال خبرنگاران قرار گرفته بود، به صراحت به دو سوال آنها چنین پاسخ داد: «در نهایت وقتی سرویس مکالمه صوتی تلگرام باز شد، این سرویس با دستور دستگاه قضایی به اپراتورها، مسدود شد.»

«واعظی در پاسخ به این سوال که تلگرام اعلام کرده از اپراتورهای ایران شکایت خواهد کرد گفت: ما قطعا حامی اپراتورها خواهیم بود و اجازه نمی دهیم یک شبکه اجتماعی خارجی به اپراتورهای ما فشار بیاورد.»

اما بخش ۲۰:۳۰ شبکه ۲ سیما در تاریخ ۲۹/۱/۹۶ چنین اعلام کرد:

«صدایی که نیامده قطع شد! بعد از اینکه مقاومت اپراتورهای تلفن همراه برای جلوگیری از وصل شدن امکان مکالمه صوتی تلگرام به نتیجه نرسید و این امکان چند روزی برای کاربران برقرار شد حالا دوباره ورق برگشت و اوضاع بر وفق مراد اپراتورها شد. وزیر ارتباطات که دو هفته پیش تماس صوتی رایگان تلگرام را به سود و زیان اپراتورهای تلفن همراه منوط کرده بود، امروز گفت: اجازه نمی دهیم به اپراتورهایمان فشار بیاید!»
در واقع شیوه اطلاع رسانی صدا و سیما با به کار گیری تکنیک تقطیع جملات و تغییر پاسخ ها به سوالات چنین القا کرده است که مسدود شدن سرویس مکالمه صوتی تلگرام به دستور دولت بوده و وزیر ارتباطات نیز به صراحت گفته اجازه فشار به اپراتورها را نخواهد داد.

این روش هم غیر حرفه ای، هم خلاف انصاف و عدالت است. در واقع به جای اینکه رسانه از قوه قضاییه سوال کند که چرا به رغم موافقت اپراتورها به عنوان اصلی ترین ذی نفع موضوع با برقراری سرویس مکالمه صوتی تلگرام، این دستگاه دستور مسدود سازی این سرویس را داده است، توپ را به زمین دولت انداخته که به خاطر منافع اپراتورها این سرویس را قطع کرده است. موضوعی که کاملا برعکس است.

واقعیت این است که دستگاه قضایی پیشتر نیز به وزارت ارتباطات برای فیلتر کردن تلگرام ضرب الاجل داده بود ولی با مقاومت این وزارت و دولت مواجه شد. ضمن اینکه برخی نهادهای همسوی این دستگاه نیز با صدور بخشنامه و ابلاغیه هایی استفاده از این پیام رسان را در فعالیت های اطلاع رسانی و روابط عمومی منع کرده بودند که با ورود نهاد ریاست جمهوری به ماجرا و صدور بخشنامه مرکز مدیریت راهبردی افتای این نهاد، این ممنوعیت برداشته شد.

حالا در آستانه انتخابات، صدا و سیما همسو با اصولگرایان در صدد تخریب و تخطئه عملکرد دولت یازدهم در همه حوزه ها و از جمله حوزه فضای مجازی و اینترنت است در حالی که وصله فیلترینگ به هر که بچسبد به دولت یازدهم نمی چسبد.

افتخار دولت تدبیر و امید این است که در دوره مدیریتش، هیچ وب سایت و شبکه ای فیلتر نشده است و حتی در بحبوحه انتخابات مجلس در زمستان ۹۲، نه تنها هیچ سایتی فیلتر نشد، شبکه تلفن همراه قطع نشد، پیامک ها برقرار بود، اینترنت جاری بود و هیچ اتفاقی هم نیفتاد و مردم حتی صبح روز انتخابات از خواب بیدار شدند و دیدند همه ارتباطات آنها برقرار است و هیچ مشکلی وجود ندارد. این در حالی است که در دولت نهم و دهم، بسیاری از سایت ها فیلتر شدند و به هر بهانه ای، شبکه تلفن همراه قطع می شد و پیامک ها مسدود می شد، اینترنت از سرعت کمی برخوردار بود و اختلال در ارتباطات، به شیوه ای رایج برای اختلال در فرآیند های ارتباطی مردم تبدیل شده بود.

وقتی صدا و سیما که رسانه ملی است سخن وزیر را تحریف می کند با دیگران چه خواهد کرد. یادم می آید که همین رسانه و همین بخش خبری، سخن مسعود سلطانی فر رییس وقت سازمان میراث فرهنگی در مورد دو سوال را نیز جابجا کرد که منجر به واکنش شدید سلطانی فر شد. این بخش خبری سخنان سلطانی فر در مورد مشکلات توریست ها در ایران از جمله نقل و انتقال پول توریستها را به خاطر وجود تحریم ها ذکر کرده بود اما ۲۰:۳۰ گزارش در مورد توالت های بین راهی پخش کرد و این جمله از سلطانی فر را پخش کرد که دلیلش تحریم ها است!!

بی جهت نیست که مردم به صدا و سیما اعتماد ندارند و اطلاعات و اخبار خود را از سایر مراجع خبری و به ویژه فضای مجازی کسب می کنند.
.............................

*روزنامه‌نگار، پژوهشگر و استاد روابط عمومی الکترونیک و ارتباطات