به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، برگزاری "كمیسیون‌های مشترك اقتصادی" یكی از سازوکارهای اداری و دولتی و بین‌المللی مرسوم است كه برای تنظیم و پیگیری همکاری‌های دوجانبه اقتصادی و تجاری میان كشورها پیش‌بینی شده است. در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران با ۷۲ كشور كمیسیون مشترك همكاری اقتصادی برگزار می‌کند كه مطابق مصوبات دولت وزارتخانه‌ها برحسب محوریت همکاری‌های‌شان، عهده‌دار تعدادی از آنها هستند.
وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یكی از وزارتخانه‌های زیربنایی در حوزه امور اقتصادی، علاوه بر فعالیت‌ها و مأموریت‌های ذاتی كه در داخل كشور دارد، از طریق همکاری‌های بین‌المللی و برقراری تعامل سازنده با كشورهای مختلف نیز در توسعه و رونق اقتصادی كشورمان نقش مهمی ایفا می‌نماید و از طرف دولت عهده‌دار مسئولیت برگزاری ۱۰ كمیسیون مشترك با كشورهای جمهوری دمكراتیك خلق الجزایر، جمهوری عربی سوریه، جمهوری لبنان، جمهوری بلغارستان، جمهوری رومانی، جمهوری اسلامی پاكستان، تركمنستان، جمهوری قرقیزستان، پادشاهی اردن هاشمی و لیبی است.
كمیسیون‌های مشترك الجزایر، سوریه و لبنان در سطح مقامات عالی با مدیریت وزارت متبوع و به ریاست معاون اول محترم رئیس‌جمهور برگزار می‌شوند. ریاست سایر كمیسیونها بر عهده وزیر محترم راه و شهرسازی است و دفتر توسعه امور بین‌الملل وزارت راه و شهرسازی به‌عنوان "دبیرخانه" كمیسیون‌های مشترك همكاری‌های اقتصادی ایران با كشورهای مذكور، برگزاری نشست‌های دوره‌ای این كمیسیونها و پیگیری تفاهمات آنها را برنامه‌ریزی، مدیریت و به انجام می‌رساند.
در چارچوب این كمیسیون‌های مشترك علاوه بر راهبری و پیگیری روابط اقتصادی، بالطبع برنامه‌های دوجانبه و چندجانبه وزارت متبوع نیز از طریق تشكیل و برگزاری كمیته‌های «حمل‌ونقل» و «مسكن و شهرسازی» تنظیم و پیگیری می‌شوند.
سوابق ۱۰ کمیسیون مشترك یادشده و مجموعه فعالیت‌های وزارت راه و شهرسازی در این خصوص به تفکیک به شرح ذیل است:
كمیسیون های سطح عالی (معاون اول رئیس‌جمهور):
۱- جمهوری دمكراتیك خلق الجزایر
در ابتدای امر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری كشورمان مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و الجزایر را (در سطح وزیر) برعهده داشته و بر این اساس اولین اجلاس را در الجزیره (دی‌ماه سال ۱۳۸۱) و دومین اجلاس را در تهران (تیرماه سال ۱۳۸۳) برگزار كرد.
بر اساس تصمیم هیئت وزیران، مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و الجزایر در اسفندماه سال ۱۳۸۵ به وزارت مسكن و شهرسازی وقت محول شد. وزارت مسكن و شهرسازی وقت، متعاقب انجام برنامه‌های سفر مردادماه سال ۱۳۸۶ رئیس‌جمهور وقت كشورمان به الجزایر، سومین اجلاس كمیسیون مشترك را در الجزیره (تیرماه سال ۱۳۸۷) برگزار كرد.
بر اساس روابط فی‌مابین، سطح اجلاس در آبان ماه سال ۱۳۸۷ به كمیته عالی ارتقاء یافت. اولین اجلاس كمیته عالی مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و الجزایر در تهران (آذرماه ۱۳۸۹) با امضای ۱۱ سند برگزار شد. پیش كمیته پیگیری و بررسی آخرین وضعیت همكاری اقتصادی ایران و الجزایر، اولین رویدادی بود كه در زمینه همکاری‌های دو كشور، پس از ادغام دو وزارت «مسكن و شهرسازی» و «راه و ترابری» و ایجاد وزارت راه و شهرسازی در تهران (اسفندماه سال ۱۳۹۲) صورت گرفت و دومین اجلاس كمیته عالی مشترك همکاری‌های اقتصادی دو كشور در الجزیره (آذرماه سال ۱۳۹۴) با امضا ۹ سند برگزار شد.
در الجزایر مسئولیت اجلاس عالی به عهده نخست‌وزیری و كمیسیون مشترك به عهده وزارت امور خارجه است. تاکنون با برگزاری ۷ اجلاس مشترك (۲ اجلاس عالی، ۳ كمیسیون و ۲ كمیته پیگیری) و امضای بیش از ۶۰ سند همكاری میان دو كشور كه اهم آنها عبارتند از موافقتنامههای حمل‌ونقل هوایی، دریایی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، قضایی، مالیاتی و گمركی، زیربنای تجاری و بستر حقوقی لازم را برای همكاری فراهم كرده است و زمینه‌های فعالیت اقتصادی در بخش‌های مسكن، خدمات عمومی (امور زیربنایی، ساخت فرودگاه، بندر، جاده، سد و....)، انرژی (منابع آبی و برق) و (نفت، گاز و پتروشیمی) آن كشور وجود دارد. بیش از سه سال است كه برگزاری چهارمین كمیته پیگیری و سومین اجلاس كمیته عالی مشترك در تهران در دستور كار وزارت راه و شهرسازی قرار داشته و آمادگی طرف ایرانی به‌طرف الجزایری اعلام‌شده است.
۲- جمهوری عربی سوریه
مسئولیت كمیسیون مشترك از ابتدای امر (سال ۱۳۵۹) تا سال ۱۳۶۷ به عهده وزارت بازرگانی وقت بود. در این مدت ۵ اجلاس در ایران و سوریه برگزار و ۹ سند همكاری شامل ۱ موافقت‌نامه بازرگانی، ۶ یادداشت تفاهم همكاری در زمینه‌های اقتصادی بازرگانی و ۲ پروتكل مبادله كالا منعقد شد. متعاقب بروز تحولات در سطح منطقه و نیز مشكل بدهی‌های سوریه به ایران، روابط دو كشور تنها در بعد سیاسی استمرار یافت. پس از ۷ سال یعنی در سال ۱۳۷۴ مقامات دو کشور توافق کردند همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی فی‌مابین از سر گرفته شود و در همان سال ۱۳۷۴ مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و سوریه به وزارت مسكن و شهرسازی وقت واگذار شد. سران وقت دو كشور در سال ۱۳۷۸ در خصوص تسویه بدهی‌های سوریه توافق کردند.
در سال ۱۳۷۵ اولین اجلاس كمیسیون مشترك دو كشور، پس از دوران ركود، در تهران برگزار شد. متعاقب آن و تا سال ۱۳۸۹ سیزده اجلاس به‌تناوب در تهران و دمشق برپا گردید. در این میان و در سال ۱۳۸۳ سطح اجلاس به كمیته عالی ارتقا یافت و با توجه به پیشرفت همكاری‌ها و اخذ و اجرای پروژه‌های متعدد توسط شرکت‌های ایرانی در سوریه، از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۲ تعداد ۱۰ كمیته پیگیری بین دو كشور به‌تناوب در تهران و دمشق نیز برگزار شد.
با شروع بحران سوریه، از سال ۱۳۹۰ برگزاری جلسات كمیسیون عالی و متعاقب آن نشست‌های كمیته پیگیری نیز متوقف شد، اما پس از انجام اقدامات و پیگیری‌های لازم و با بهبود شرایط حاكم، سرانجام چهاردهمین اجلاس كمیته عالی مشترك دو كشور در بهمن‌ماه سال ۱۳۹۷ در دمشق برگزار و اسناد ذیل میان دو كشور منعقد شدند:
- موافقت‌نامه همکاری‌های اقتصادی راهبردی بلندمدت میان ایران و سوریه
- یادداشت تفاهم چهاردهمین اجلاس عالی ایران و سوریه
- هفت سند یادداشت تفاهم همكاری در زمینه‌های مختلف ریلی، مسكن و خدمات عمومی، سینمایی، ژئوماتیك، مبارزه با پولشویی، سرمایه‌گذاری و نمایشگاهی
- دو سند برنامه اجرایی در زمینه همکاری‌های فرهنگی و همکاری‌های آموزش‌وپرورش
- دو تفاهم‌نامه همکاری‌های بانكی و همکاری‌های زیارتی و سیاحتی
در سوریه مسئولیت اجلاس عالی به عهده نخست‌وزیری و كمیسیون مشترك به عهده وزارت اقتصاد و تجارت خارجی است. تا كنون با برگزاری ۲۴ اجلاس مشترك (۱۴ اجلاس عالی و ۱۰ كمیته پیگیری) بیش از ۲۵۰ سند همكاری در زمینه‌های مختلفی از جمله اقتصادی، بازرگانی، بانكی، حمل‌ونقل (شقوق مختلف)، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، قضایی، مبادله كالا، امور گمركی، تجارت ترجیحی، تجارت آزاد، كشاورزی و حفظ نباتات، مسكن و شهرسازی، صنعتی، مالیاتی، بیمه، همکاری‌های علمی و توسعه فناوری، آموزشی و پژوهشی، فرهنگی، گردشگری، زیارتی، كنسولی، كار و امور اجتماعی، ورزشی، نفت گاز و پتروشیمی، برق، آب و فاضلاب، بهداشت، دارو، هواشناسی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، مخابرات، پست و استاندارد میان دو كشور منعقدشده است. در حال حاضر برگزاری كارگروه مشترك همکاری‌های مسكن در دستور كار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.
۳- جمهوری لبنان
مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و لبنان در آبان ماه سال ۱۳۷۴ به وزارت مسكن و شهرسازی وقت واگذار و تا اسفندماه سال ۱۳۷۹ پنج اجلاس به‌تناوب در تهران و بیروت برگزار شد. به دلیل شرایط منطقه و اوضاع داخلی لبنان، در برگزاری نشست‌های كمیسیون مشترك ۹ سال وقفه ایجاد شد و نهایتاً در اسفندماه سال ۱۳۸۷ ششمین اجلاس كمیسیون مشترك در بیروت برپا شد. متعاقب آن در خردادماه سال ۱۳۸۹ كمیته مشترك پیگیری تفاهمات فی‌مابین در تهران تشكیل شد و در همان سال سطح اجلاس به كمیته عالی ارتقا یافت. اولین اجلاس كمیته عالی مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و لبنان، پس از ادغام دو وزارت مسكن و شهرسازی و راه و ترابری و ایجاد وزارت راه و شهرسازی در بیروت (اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۱) برگزار و متعاقب آن هفتمین اجلاس كمیسیون مشترك در تهران (بهمن‌ماه ۱۳۹۴) برپا شد. در لبنان مسئولیت اجلاس عالی به عهده نخست‌وزیری و كمیسیون مشترك به عهده وزارت اقتصاد و بازرگانی است.
تاکنون با برگزاری ۹ اجلاس مشترك (یک اجلاس عالی، ۷ كمیسیون و یک كمیته پیگیری) و سفرهای متقابل سران دو كشور، بیش از۴۰ سند همكاری در زمینه‌های مختلفی ازجمله اقتصادی، بازرگانی، حمل‌ونقل، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، امور گمركی، تجارت ترجیحی (پاراف شده)، كشاورزی، صنعتی، مالیاتی، همکاری‌های علمی و توسعه فناوری، آموزشی و پژوهشی، فرهنگی، گردشگری، كار و امور اجتماعی، ورزشی، نفت، نیرو، بهداشت، دارو، هواشناسی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، استاندارد و زیست‌محیطی و تبادل رسانه‌ای میان دو كشور منعقدشده است. برگزاری هشتمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی و دومین كمیته عالی، در حال حاضر به میزبانی طرف لبنانی در بیروت در دست پیگیری و برنامه‌ریزی است.
کمیسیون‌های فعال (در سطح وزیر):
۴- جمهوری بلغارستان
اولین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلغارستان در سال ۱۳۶۲ با مسئولیت وزارت جهاد كشاورزی برگزار شد. مسئولیت این كمیسیون مشترك از اجلاس هشتم (سال ۱۳۷۱) به وزارت راه و ترابری وقت واگذار شده است.
هشتمین اجلاس در تهران (شهریورماه ۱۳۷۱) برگزار و تا نوزدهمین اجلاس به‌تناوب در تهران و صوفیه ادامه یافته است. نوزدهمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و بلغارستان در صوفیه (فروردین‌ماه سال ۱۳۹۸) برگزار و علاوه بر سند اجلاس ۸ یادداشت تفاهم همكاری در زمینه‌های مختلف از قبیل همکاری‌های اقتصادی، اتاق‌های بازرگانی دو كشور، تأیید صلاحیت (استاندارد)، توسعه بنادر و دریایی، هواشناسی، پستی، حمل‌ونقل هوایی و حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای منعقد شد. در بلغارستان مسئولیت كمیسیون مشترك به عهده وزارت حمل‌ونقل است.
پیش از این نیز علاوه بر انعقاد ۸ موافقت‌نامه در حوزه‌های حمل‌ونقل (هوایی، جاده‌ای، دریایی)، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، بازرگانی، فرهنگی، گمركی و دامپزشكی بین دو كشور اسناد مختلف همكاری در زمینه‌هایی همچون صنایع جنگلی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، اتاق‌های بازرگانی، لغو روادید گذرنامه‌های سیاسی و خدمت، همکاری‌های بانكی و پرداختی، زمینه مسكن و شهرسازی، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روان‌گردان، نفت و گاز، همکاری‌های ورزشی، همکاری‌های بهداشتی، برنامه‌های حمل‌ونقل، برنامه مبادلات فرهنگی، گردشگری و برنامه اجرایی آن، استاندارد و اتاق‌های تعاون میان ایران و بلغارستان به امضا رسیده است. در حال حاضر برگزاری كمیته پیگیری اجرای تفاهمات نوزدهمین اجلاس كمیسیون مشترك ایران و بلغارستان در تهران تا پیش از پایان سال ۲۰۱۹ میلادی در دست پیگیری و برنامه‌ریزی است.
۵- جمهوری اسلامی پاكستان
براساس مصوبه شماره ۱۵۰۸/ت ۵۶۴۴۳ هـ مورخ ۱۷/۱/۹۸ هیئت محترم وزیران، مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و پاكستان از فروردین‌ماه سال ۱۳۹۸ به وزارت راه و شهرسازی واگذار شد. پیش از این بیست اجلاس كمیسیون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و پاكستان با مسئولیت وزارتخانه‌های «امور اقتصادی و دارائی»، «راه و ترابری وقت«، «امور خارجه» و «كشور»، به‌تناوب در تهران و اسلام‌آباد برگزار شده است. بیستمین اجلاس كمیسیون مشترك ایران و پاكستان با مسئولیت وزارت كشور در تهران (فروردین‌ماه سال ۱۳۹۶) برگزار شد. در پاكستان مسئولیت كمیسیون مشترك به عهده وزیر ایالات مناطق مرزی بوده و مقرر است به وزارتخانه دیگری محول شود كه بر اساس اطلاع حاصله احتمال می‌رود این مسئولیت به مشاور نخست‌وزیر در امور تجارت، نساجی، صنعت و تولید و سرمایه‌گذاری پاكستان سپرده شود.
تاكنون با برگزاری ۲۰ اجلاس كمیسیون مشترك اسناد متعددی در زمینه‌های مختلفی از جمله اقتصادی، بازرگانی، بانكی، حمل‌ونقل (ریلی، هوایی، دریایی، جاده‌ای)، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، قضایی، مبادله كالا، امور گمركی، تجارت ترجیحی، صنعت و تولید، بیمه، آموزشی و پژوهشی، گردشگری میراث فرهنگی و صنایع‌دستی، ورزشی، نفت گاز و پتروشیمی، برق، بهداشت، دارو، هواشناسی، صداوسیما، زیست‌محیطی و استاندارد میان دو كشور منعقد شده است. بیست و یكمین اجلاس در پاییز سال ۱۳۹۸ در اسلام‌آباد در دست پیگیری و برنامه‌ریزی است.
۶- ترکمنستان
مسئولیت كمیسیون مشترک اقتصادی ایران و تركمنستان از سال ۱۳۹۳ به وزارت راه و شهرسازی واگذار شد. پیش از این سیزده اجلاس كمیسیون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و تركمنستان با مسئولیت وزارتخانه‌های «راه و ترابری وقت» و «امور خارجه» به‌تناوب در تهران و عشق‌آباد برگزار شده است. چهاردهمین اجلاس كمیسیون مشترك ایران و تركمنستان در تهران (مردادماه ۱۳۹۴) برگزار شد.
در ترکمنستان مسئولیت كمیسیون مشترك به عهده وزارت امور خارجه است. تاکنون با برگزاری ۱۴ اجلاس كمیسیون مشترك و سفرهای متقابل سران دو كشور، بالغ بر ۲۰۰ سند همكاری در زمینه‌های مختلفی همچون اقتصادی، بازرگانی، حمل‌ونقل (هوایی، جاده‌ای كالا و مسافر، ریلی و راه‌آهن، دریایی و كشتیرانی)، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، شورای مشترك سرمایه‌گذاری، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، قضایی، مبادله كالا، امور گمركی، كشاورزی، مسكن و شهرسازی، صنعتی و صنایع، مالیاتی، بیمه، علمی و توسعه فناوری، دانشگاهی، آموزشی و پژوهشی، فرهنگی، هنری، گردشگری، استانی، كنسولی، كار، ورزشی، نفت، گاز و پتروشیمی، برق، آب، بهداشت و درمان، دارو، ارتباطات و فناوری اطلاعات، پست، استاندارد، مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، محیط‌زیست، نظامی و دفاعی، رسانه و ارتباط‌جمعی، تجهیزات كشاورزی و بخش خصوصی میان دو كشور منعقدشده كه بیش از ۴۰ سند از آنها پس از واگذاری مسئولیت اجلاس به وزارت راه و شهرسازی امضا شده است.
از سال ۱۳۹۲ تاكنون، رؤسای جمهور دو كشور بیش از ۵ بار و رؤسای كمیسیون مشترك اقتصادی بیش از ۱۰ بار در تهران و عشق‌آباد با یكدیگر ملاقات داشتند. در حال حاضر و بر اساس توافق دو طرف، برگزاری پانزدهمین اجلاس كمیسیون مشترك در اواخر مهر سال ۱۳۹۸ در عشق‌آباد در دستور كار قرار داشته و مقرر است پیش از برگزاری اجلاس كمیته‌های فنی تشكیل شود.
۷- جمهوری قرقیزستان
مسئولیت كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و قرقیزستان از سال ۱۳۹۴ به وزارت راه و شهرسازی واگذار شد. پیش از این ۱۰ اجلاس كمیسیون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و قرقیزستان با مسئولیت وزارتخانه‌های «ارتباطات و فناوری اطلاعات»، «بازرگانی وقت» و «صنعت، معدن و تجارت» به‌تناوب در تهران و بیشكك برگزار شده و یازدهمین اجلاس كمیسیون مشترك ایران و قرقیزستان در بیشكك (اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۵) انجام گرفت. در قرقیزستان مسئولیت كمیسیون مشترك به عهده وزارت حمل‌ونقل است.
تاکنون با برگزاری ۱۱ اجلاس كمیسیون مشترك و سفرهای متقابل سران دو كشور، بیش از ۵۰ سند همكاری در زمینه‌های مختلفی همچون اقتصادی، بازرگانی، حمل‌ونقل (هوایی، جاده‌ای)، رسانه و ارتباط‌جمعی، تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، قضایی، گمرك، مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، كشاورزی، صنعتی، همکاری‌های علمی، آموزشی و پژوهشی، فرهنگی، گردشگری، هنری، كنسولی، كار و اشتغال، احداث نیروگاه‌های برق‌آبی، انرژی منابع آب و برق، مبارزه با قاچاق، استاندارد و اندازه‌شناسی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، ورزشی و پست میان دو كشور منعقد شده كه بیش از ۲۰ سند از آنها پس از واگذاری مسئولیت اجلاس به وزارت راه و شهرسازی امضاشده است.
از سال ۱۳۹۲، ۳ دیدار در قالب دو و چندجانبه بین رؤسای جمهور ایران و قرقیزستان انجام‌شده است. اولین سفر حسن روحانی پس از رئیس‌جمهور شدن، به بیشكك انجام شد و دو كشور دارای برنامه همکاری‌های جامع و بلندمدت ۱۰ ساله هستند. در حال حاضر برگزاری دوازدهمین اجلاس كمیسیون مشترك در تهران در دست پیگیری و برنامه‌ریزی است. تاریخ پیشنهادی به‌طرف قرقیزی اعلام شده و احتمال برگزاری اجلاس تا پیش از پایان سال ۱۳۹۸ وجود دارد.
۸- جمهوری رومانی
مسئولیت كمیسیون مشترك اقتصادی ایران و رومانی از تیرماه سال ۱۳۹۵ به وزارت راه و شهرسازی واگذار شد. پیش از این پانزدهمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی با مسئولیت وزارت صنایع و معادن وقت در تهران (بهمن‌ماه سال ۱۳۸۱) برگزار شده است. نشست مقدماتی شانزدهمین اجلاس كمیسیون مشترك اقتصادی به مسئولیت وزارت راه و شهرسازی در بخارست (شهریورماه سال ۱۳۹۵) برگزار شد و صورت‌جلسه مربوطه به امضا رسید. در رومانی مسئولیت كمیسیون مشترك به عهده وزارت صنایع و منابع است. از میان اسناد منعقده فی‌مابین می‌توان به موافقتنامههای بازرگانی (۱۳۷۲)، كشتیرانی تجاری دریایی (۱۳۷۹) و یادداشت تفاهم همکاری‌های وزارت نیرو با وزارت صنایع و منابع رومانی (۱۳۸۰) اشاره کرد.
در حال حاضر برگزاری شانزدهمین اجلاس در بخارست در دست پیگیری و برنامه‌ریزی است. برگزاری این اجلاس چندین بار تنظیم ولی توسط طرف رومانیایی به تعویق افتاده است و اخیراً ماه اكتبر یا نوامبر ۲۰۱۹ به‌طرف رومانیایی پیشنهاد گردیده است. امضای اسنادی از قبیل یادداشت تفاهم اجلاس، برنامه عمل همکاری‌های راهداری، یادداشت تفاهم توسعه همکاری‌های بندری و دریایی، یادداشت تفاهم ایجاد کمیته سرمایه‌گذاری در دستور كار این اجلاس قرار دارد.
کمیسیون‌های غیرفعال (در سطح وزیر):
۹- پادشاهی اردن هاشمی
در خلال برگزاری ۹ دوره كمیسیون مشترك اقتصادی بین دو كشور، ۹ سند یادداشت تفاهم همکاری‌های اقتصادی ایران و اردن به امضا رسیده است. اولین نشست كمیسیون مشترك ایران و اردن در سال ۱۳۷۴ و آخرین آن در سال ۱۳۸۷ در امان برگزار شده است. از مجموع نشست‌های برگزار شده ۷ اجلاس با مسئولیت وزارت صنایع و معادن وقت و ۲ اجلاس با مسئولیت وزارت مسكن و شهرسازی وقت به انجام رسیده است. در حال حاضر مسئولیت برگزاری كمیسیون مشترك اقتصادی بر عهده وزارت راه و شهرسازی است.
درمجموع بیش از ۲۰ یادداشت تفاهم همكاری بین دو كشور به امضا رسیده كه می‌توان به یادداشت تفاهم همكاری در زمینه‌های بازرگانی، گمركی، استاندارد، نفت و منابع زیرزمینی، بهداشتی، جهانگردی، امور شهرداری‌ها، مواد مخدر، كشاورزی، فنی و حرفه‌ای، تفاهم‌نامه همكاری میان سندیكای كارگری اردن و خانه كارگران ایران و موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف و ... اشاره كرد.
بیش از ۸ مورد نمایشگاه‌های بین‌المللی در زمینه‌های مختلف بین دو كشور برگزار شده است. آخرین سفر دیپلماتیك از طرف جمهوری اسلامی ایران، سفر جناب آقای دكتر ظریف وزیر امور خارجه كشورمان در سال ۱۳۹۲ به اردن و از طرف كشور اردن نیز متعاقباً سفر وزیر خارجه اردن به تهران در اسفند سال ۱۳۹۳ بوده است. با توجه به شرایط حاكم بر منطقه و روابط سیاسی فی‌مابین این اجلاس در حال حاضر فعال نیست.
۱۰- جمهوری لیبی
در آغاز وزارت صنایع و معادن وقت مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و لیبی را بر عهده داشته است. بر این اساس اولین نشست در طرابلس (بهمن‌ماه سال ۱۳۶۷)، دومین نشست در تهران (آذرماه سال ۱۳۶۸)، سومین نشست در طرابلس (دی‌ماه سال ۱۳۶۹) و چهارمین اجلاس در طرابلس (بهمن‌ماه ۱۳۷۰) برگزار شد. پس‌ازآن مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و لیبی به وزارت كار و امور اجتماعی وقت واگذار گردید. طی سال‌های ۱۳۷۱ و ۱۳۷۲ پنج كمیته مشترك پیگیری به‌تناوب در تهران و طرابلس برگزار شد. نشست‌های پنجم تا هشتم كمیسیون مشترك ایران و لیبی نیز از سال ۱۳۷۲ تا سال ۱۳۷۷ به‌تناوب در تهران و طرابلس برگزار شد. درنهایت مسئولیت كمیسیون مشترك ایران و لیبی به وزارت مسكن و شهرسازی وقت واگذار شد. نشست‌های ششم و هفتم كمیته پیگیری مشترك به ترتیب در مهرماه سال ۱۳۷۷ (طرابلس) و بهمن‌ماه ۱۳۸۱ (تهران) تشكیل شد. نشست‌های نهم تا دوازدهم كمیسیون مشترك دو كشور از سال ۱۳۸۰ تا سال ۱۳۸۶ به‌تناوب در تهران و طرابلس برپا شد.
دوازدهمین و آخرین اجلاس در دی‌ماه ۱۳۸۶ در طرابلس با مسئولیت وزارت مسكن و شهرسازی وقت برگزار شد. در این اجلاس علاوه بر مقام عالی وقت وزارت مسكن و شهرسازی، وزیر دارایی و امور اقتصادی كشورمان نیز حضور داشتند. این اجلاس به سفر معاون اول رئیس‌جمهور كشورمان به طرابلس ختم شد.
درمجموع ۱۲ كمیسیون مشترك و ۷ كمیته پیگیری مشترك میان ایران و لیبی برگزار و اسناد مختلفی بین دو كشور منعقد شده كه اهم آنها عبارتند از: موافقتنامههای كشتیرانی تجاری دریایی، قضایی و گمركی و یادداشت‌های تفاهم همكاری آموزشی پژوهشی و فن‌آوری، بهداشت، بانكی، كنسولی، كشاورزی و شیلات، آموزشی، گردشگری، مخابرات و فن‌آوری اطلاعات، مسكن و امور زیر بنائی، حمل‌ونقل و راهسازی، اقتصاد و بازرگانی و سرمایه‌گذاری و فرهنگی و رسانه‌ای. با توجه به شرایط حاكم بر لیبی این اجلاس در حال حاضر فعال نیست.