شناسهٔ خبر: 76575 - سرویس جاده‌ای
نسخه قابل چاپ

دیدگاه:

قبول مسئولیت جان دیگران با رعایت سرعت در رانندگی

سرعت غیر مجاز حسین قاسمی نژاد، کارشناس حوزه ایمنی راه‌ها

حمل و نقل، یکی از اجزای حیاتی زندگی امروزی است و از مهمترین و اصلی ترین خصوصیات این سیستم ایمنی است. براساس يك تعريف ساده منظور از ایمنی، دستیابی به هدف سفر بدون بروز آسیب جانی و مالی است. بروز تصادفات، همواره مهندسین ترافیک را به سوی بررسی راهکارهای کاهش تصادفات کشانده است. 

مطالعات متعددی در مورد ارتباط تعداد، شدت تصادفات و متغیرهای اثر‌گذار بر آن در جهان انجام شده است، به طوری که برای بررسی عوامل موثر در احتمال بروز حوادث ترافیکی، می‌توان تک تک عوامل (رانندگان، خودرو، راه) را مورد توجه قرار داد. در جایگاه راننده، نقش سرعت در بسیاری از تصادفات پررنگ است و می‌توان از آن به عنوان یک عامل تاثیرگذار در وقوع حادثه ترافیکی نام برد. علاقه به سرعت و هیجان یا هر نام دیگر، این روزها به عاملی برای مرگ بسیاری از ایرانیان تبدیل شده که با هر فشار روی پدال گاز، یک قدم به مرگ نزدیک‌تر می‌شوند. اغلب این متوفیان جوانانی هستند که عموما به سرعت مجاز تعیین شده روی تابلوها راضی نیستند و همواره به‌دنبال محیط‌های خلوت و امن می‌گردند که این علاقه به سرعت را ارضا کنند؛ اما از آنجا که معمولا چنین محیط‌هایی در شهرهای کشور کمتر پیدا می شود، نتیجه آن تمایل در راندن وسیله با سرعت بالا در راه‌های درون و برون شهری، خیابان‌ها و اتوبان‌هایی که دارای محدودیت‌های سرعت است، ظهور پیدا می‌کند و موجب بروز تصادفات و آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای آنان و سرنشینان خودرو می‌شود. انتخاب سرعت می‌تواند تحت تاثیر سن، جنسیت، خلق و خو، عوامل محیطی مثل وضعیت جوی، مشخصات جاده یا مشخصات وسیله نقلیه و میزان ریسک‌پذیری راننده در مصادف شدن با یک صحنه تصادف و یا برخورد با اجرای قوانین پلیس باشد. 

مکانیزم رفتاری در انتخاب سرعت حرکت، ریشه در تصور راننده دارد. به طوری که برخی رانندگان فکر می‌کنند که مهارت آنان در رانندگی بالا است و بیشتر از سرعت تعیین شده در محل می‌رانند، غافل از اینکه با افزایش سرعت، زمان عکس العمل راننده در زمان حادثه کوتاه‌تر شده و همچنین با توجه به ارتباط فاصله ترمز با مربع سرعت، فاصله ترمز نیز بزرگ‌تر می شود. یکی دیگر از دلایل بروز حادثه با عامل سرعت نداشتن تعادل به‌دلیل مصرف مواد محرک است. افرادی که مواد محرک مصرف می‌کنند، برداشت درستی از واقعیت‌ها ندارند و این امر موجب می‌شود اقدامی انجام دهند که هیجان زیادی را برایشان به وجود آورد و این هیجان می‌تواند افزایش سرعت حین رانندگی باشد. برای کنترل و جلوگیری از وقوع این قبیل حوادث ترافیکی با عامل سرعت، آیین نامه راهنمایی و رانندگی به رانندگان اجازه داده تا با حداقل و حداکثر سرعت‌های تعیین شده مندرج در ماده ۱۲۶ در راه‌ها و معابر تردد کنند، مگر در راه‌ها و مناطقی که میزان سرعت به وسیله تابلو و یا دیگر علائم رانندگی تعیین و مشخص شده باشد.

همچنین در راه‌ها و معابر شهری، قانونگذار برای کنترل این قبیل تخلفات براساس ماده ۳ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تهیه، نصب و نگهداری تجهیزات الکترونیکی از قبیل عکسبرداری، فیلمبرداری و سامانه‌های ماهواره ای و نظایر آن برای ثبت تخلف و کنترل عبور و مرور در شهرها، به عهده شهرداری‌ها و در خارج از شهرها به عهده وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور) گذاشته که با هماهنگی پلیس راهور، ملزم به اجرا این ماده هستند.

در مقابل این اقدامات کنترلی ورود خودروهای پرسرعت در کشور موجب شده سرعت نسبت به زمانی که خودروها از سیستم قدیمی بهره‌مند بودند، تغییر و تمایل به افزایش سرعت نیز در برخی رانندگان پدیدار شود.

برای رصد و برخورد با این قبیل تخلفات اغلب بزرگراه‌ها و معابر اصلی شهرهای بزرگ و راه‌های برون شهری کشور به دوربین ثبت تخلفات مجهز شده‌اند، اما همچنان هر روز خبرهای ناگواری از وقوع تصادفات ترافیکی با عامل سرعت به گوش می‌رسد و باید برای جلوگیری از تکرار این قبیل حوادث همواره ایمنی در رانندگی یکی از اهداف اصلی برنامه‌ریزی کلان حمل‌و‌نقل بوده و کاهش تصادفات ترافیکی به عنوان یکی از اولویت‌ها و معیارهای تصمیم‌گیری و گزینه‌سازی در عرصه حمل‌و‌نقل مورد توجه مسئولین قرار گیرد. در کنار آن نقش رانندگان به عنوان عاملین اصلی در وقوع تصادفات نیز حائز اهمیت است و باید همیشه به خاطر داشته باشیم که مسئولانه رانندگی کنیم چون در قبال جان دیگران مسئولیم.