ورود به آن و خروج از آن با محدودیت نسبی انجام می‌شود. بزرگراه معمولا درون شهرها و با هدف کاهش ترافیک و برقراری ارتباط سریع بین مناطق و نواحی عمده شهری طراحی و ساخته می‌شوند. به مجموعه بزرگراه‌های به‌هم‌پیوسته، شبکه بزرگراهی یا سامانه بزرگراهی گفته می‌شود.

آزادراه:

آزادراه یا اتوبان راهی با خطوط رفت و برگشت مجزا است که هیچگونه تقاطع همسطح نداشته و ورود و خروج از آن محدود می‌باشد. غالبا آزادراه‌ها با پرداخت عوارض همراه بوده و معمولا خارج از شهرها احداث می‌شود. در مجموع آزاد راه، راهی است با روسازی آسفالت یا بتن برای عبور سریع وسایل نقلیه موتوری که معبر رفت و برگشت آن کاملا از یکدیگر مجزا و فاقد تقاطع‌های هم سطح بوده، ورود به آن و خروج از آن منحصرا در نقاط معین و محدودی مسیر باشد و طرفین آن دارای دیوارهای توری یا بتنی برای جلوگیری از ورود انسان و حیوان است. 

آزادراه گونه‌ای راه بزرگ و با پهنای زیاد، عاری از تقاطع‌های هم‌سطح، محل گذر خط آهن و خطوط عابر پیاده به‌طور هم‌سطح است که بین شهرها ساخته شده و در فاصله دو شهر بریدگی برای دور زدن در جدول وسط ندارد. شاهراه راه بزرگ اصلی میان دو نقطه است که احتمال دارد از نوع جاده، بزرگراه یا آزادراه باشد.

راه دورن شهری:

شامل معابر بزرگراهی، شریانی، خیابان‌ها و کوچه‌ها در محدوده قانونی شهر بوده که اغلب احداث، تعمیرات و نگهداری آن به عهده شهرداری شهر است.

راه برون شهری:

به انواع راه‌های ارتباطی خارج شهری که ارتباط دهنده دو یا چند شهر یا روستا در سطح کشور می‌باشند که در خارج از محدوده قانونی شهرها و روستاها احداث شده و ساخت و تعمیرات و نگهداری آن‌ها بر عهده وزارت راه و شهرسازی می باشد، اطلاق می شود که شامل راه‌های زیر است.

راه اصلی عریض:

راهی است با عرض کلی 13.30 متر دو طرفه با حداقل دو خط عبور با سواره رو به عرض 3.65 متر برای عر خط عبور و عرض شانه‌های شنی یا آسفالتی آن 2 در 3 متر است.

راه اصلی معمولی:

راهی است با عرض کلی 11 متر که ساختمان آن طبق نقشه و مشخصات راه اصلی انجام شده باشد. عرض آسفالت 7.30 متر و عرض شانه 1.85 متر یا 2 در 2 متر است.

راه فرعی عریض:

راهی است با عرض آسفالت سوارهرو 7 متر و عرض شانه 1 در 2 متر که ارتباط مراکز جمعیت و تولید داخل یک منطقه را برقرار می‌کند و جزیی از شبکه داخلی آن است و معمولا به صورت دو خطه دو طرفه عمل می کند.

راه فرعی درجه یک:

راهی است با عرض آسفالت سوارهرو 6.5 متر و عرض شانه 2 در 0.75 با حداقل دو خط عبور با سوارهروی روسازی شده به عرض 3.25 متر برای هر خط به اضافه شانه‌های طرفین که عرض کلی 8 متر و به صورت شنی یا آسفالته ساخته می شود.

راه فرعی درجه دو:

راهی ات که با خط عبور سواره روی شنی یا آسفالته که سواره روی 5.5 متر و عرض شانه شنی 2 در 0.75 است.

راه روستایی:

به راهی اطلاق می شود که ارتباط مراکز تولید روستایی را به یکدیگر و اتصال آن ها به راههای فرعی و اصلی کشور را برقرار می کند.

محور:

راه ارتباطی یک طرفه میان دو نقطه انتخاب شده جهت حرکت از یک نقطه به سمت نقطهای دیگر است مثل محور تهران- کرج یا محور کرج- تهران.

در جدول زیر آماری از عملکرد احداث راه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سال‌های 1384 تا 1392 آمده است:

مقوله ساخت مراحلی همچون مراحلی همچون تامین مالی، طراحی، مدیریت پروژه، تامین کالا و عملیات نصب و راه‌اندازی را در برمی‌گیرد. توسعه آمیخته به ارزش است و اهداف توسعه تحت تاثیر نظام ارزشی و ایدئولوژیک جامعه است. توسعه دلالت بر بهبودی دارد یک امر مطلوب تلقی می شود  توسعه یک پدیده جمعی است. اراده جمعی در ایجاد و تداوم آن ضرورت دارد یکی فرایندجمعی و پایدار است.

بهره‌برداری:

استفاده و به کارگیری صحیح و مناسب از تجهیزات و یا منابع در بهترین و بیشترین راندمان ممکن و با کمترین صدمه.

شانه راه:

قسمتی از جاده است چسبیده به سواره رو که به منظور فراهم نمودن جا برای توقف اضطراری وسایل نقلیه در نظر گرفته شده و می‌تواند شنی یا آسفالته باشد.

عرض راه:

فاصله منتها الیه شانه راست تا منتها الیه شانه چپ راه را عرض راه می‌گویند.

گاردریل:

گاردریل یا جان‌پناه سامانه‌ای نرده‌وار است که با هدف جلوگیری از انحراف خودروها از مسیر راه، کاهش میزان خسارات و تلفات ناشی از انحراف خودرو و جلوگیری از سقوط در پرتگاه در کنار راه‌ها نصب می‌شود. خاصیت انعطاف‌پذیری نرده گاردریل باعث جذب انرژی شده و به کاهش شدت تصادف می‌انجامد.محل‌های نصب گاردریل بیشتر لبه کناری پرتگاه‌ها، محور میانی آزادراه و بزرگراه، دو طرف مسیرهای با پیچ تند و قوس‌های پی در پی و معابر دارای شیب تند است.

راه‌های شریانی درجه ۱:

معابری هستند که در طراحی و بهره‌برداری آن‌ها به جابه‌جایی وسایل نقلیه موتوری برتری داده می‌شوند. این معابر ارتباط با راه‌های برون‌شهری را تامین می‌کند.

راه‌های شریانی درجه ۲:

راهی است که در طراحی و بهره‌برداری از آن به جابه‌جایی و دسترسی وسایل نقلیه موتوری برتری داده می‌شود.