زیرساختهای حمل و نقل از اصلیترین الزامات توسعه هر منطقه و استانی به شمار میرود و دولتهای توسعهگرا این بخش را همواره در اولویتهای خود قرار میدهند، یکی از عواملی که سرمایهگذاران در هر منطقهای برای سرمایهگذاری مورد ارزیابی قرار میدهند، موضوع سهولت دسترسی از استان به سایر مناطق بویژه به مرکز کشور است.
زیرساختهای توسعه یافته حمل و نقل هم از نظر صرفهجویی در زمان و سوخت و هم از نظر ارتقای ایمنی و کاهش تلفات جادهای هم بسیار حائز اهمیت است، از همین روست که توسعه زیرساختهای حمل و نقل از مطالبات و خواستههای اصلی شهروندان بوده است. همجواری ۲ کشور پاکستان و افغانستان با استان سیستان و بلوچستان و از همه مهمتر وجود منطقه آزاد تجاری_ صنعتی چابهار فرصت بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری است، تنها بندر اقیانوسی کشور به عنوان دروازه ورود شرق به غرب هر چند برای تحقق این نقش ارتباطی رقبای بزرگی همچون مناطق آزاد صحار و دقم عمان و گوادر پاکستان را در کنار خود میبیند، اما مزیتهای نسبی و طبیعی آن سبب شده تا رقبا نیز به اهمیت ژئوپلتیک و اقتصادی این منطقه اذعان و اعتراف کنند.
با این حال، نداشتن زیرساختهای اساسی از جمله جاده ترانزیتی و بزرگراه از جمله ضعف های اساسی این منطقه محسوب میشود که سبب شده تا در دو دهه گذشته فراز و فرودهای زیادی را شاهد باشد، مشکلاتی که البته این روزها رو به کاهش است و با پیشرفت قابل توجه و محسوس احداث بزرگراه در محور مهم تجاری شرق کشور یعنی چابهار- میلک چرخ توسعه این خطه که روزگاری به سختی قادر به حرکت بود امروز روان تر می چرخد.
در مجموع می توان گفت راههای مواصلاتی مناسب در هر منطقهای در توسعه آن منطقه نقش مهمی ایفا میکند، حضور گردشگران، صادرات و واردات کالا و محصولات کشاورزی و همگی از طریق راههای مواصلاتی مناسب امکانپذیر است.
راحتترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه و نیز کشور افغانستان به آبهای آزاد جهانی از طریق سیستان و بلوچستان و بندر چابهار است که این امر مزیت تجاری بسیار مطلوبی را برای این استان و کشورهای یادشده فراهم کرده است.
کشورهای حوزه آسیای میانه و افغانستان نیز میتوانند کالاهای خود را از مسیرهای خشکی و از معبر رسمی میلَک در شمال سیستان وارد کرده و از طریق بندر چابهار در جنوب این استان به آبهای آزاد جهانی برسانند.
توسعه بزرگراهها در سیستان و بلوچستان علاوهبر اهمیتهای کشوری در موقعیت داخلی استان نیز تاثیرات بسزایی گذاشته و توانسته شاخصهای رفاه اجتماعی را در این منطقه بالا برده و این استان را از محرومیتهای اجتماعی دور کند.
همچنین توسعه در این بخش علاوه بر کاهش تصادفات جادهای در استانی که با دو معضل قاچاق سوخت و قاچاق اتباع خارجی غیر مجاز دست و پنجه نرم میکند، میشود در تقویت پدافند غیرعامل و مدیریت بحران های مختلف نیز موثر است.
جادههایی که در سیستان و بلوچستان روزگاری به جاده مرگ مشهور بود هماینک با عزم راسخ اداره کل راه و شهرسازی شمال استان عمده مسیرهای استان ردیفهای اعتباری ملی اخذ کرده و مراحل اجرایی را طی میکند و هر ناظر منصفی از این مسیرها عبور کند، شاهد خواهد بود که استان به کارگاه بزرگ کارگاههای راهسازی تبدیل شده است.
هر چند مشکلات اقتصادی روزهای سختی برای مردم ایران و دولتمردان رقم زده اما پشتکار و همت مسولان استانی توانسته است این منطقه را به پیشرفت در حوزه زیر ساخت های جاده ای برساند.
اداره کل راه و شهرسازی استان سیستان و بلوچستان در سه سال اخیر با نگاهی همهجانبه نگر به حوزه راه بهخصوص بزرگراه، فصل جدیدی در توسعه راههای استان را آغاز نموده بطوری که ساخت و زیر بار ترافیک بردن بیش از ۲۰۰ کیلومتر راه اصلی و بزرگراه و همچنین تکمیل و افتتاح پروژه های نیمه تمامی همچون پل های ماشکید و نهراب گواه این مدعاست.
همچنین این اداره کل با بکارگیری تمام ظرفیت های ملی و استانی تلاش نموده در سه سال اخیر حرکت کند ساخت راهها به ویژه بزرگراه در استان شتاب دهد که نتیجه آن را می توان در ساخت ۱۷۵ کیلومتر بزرگراه از سال ۸۱ تا ۹۷ یعنی ۱۶ سال در مقایسه با بیش از ۲۰۰ کیلومتر در سه سال بین سالهای ۹۸ تا ۱۴۰۱ مشاهده کرد.
در حالی احداث بزرگراه در این استان شتاب گرفته است که این اداره کل با سخت ترین شرایط مالی و اعتباری مواجه بوده و با بدهی های کلان سالانه بیش از ۵۰۰ میلیارد تومانی اجازه نداده است هیچ طرح راه سازی در شمال سیستان و بلوچستان تعطیل شود.
امید اینک در چشمان مردم سیستان و بلوچستان موج میزند مردم این استان می دانند مسئولان راه و شهرسازی با وجود مشکلات اقتصادی هرگز از تلاش دست برنداشتند و توانستند وظایف خود را انجام دهند تا این استان به یکی از استانهای برخوردار در راه و راهسازی نزدیک شود.
تسریع در ساخت طرحهای راهسازی در پهناورترین استان کشور با تخصیص اعتبارات بیشتر یک نیاز اساسی استان سیستان و بلوچستان محسوب میشود نیازی که در کنار اقداماتی نظیر جایگزین کردن تامین و پرداخت اعتبارات نقدی بجای اعتبار تهاترنفت، ابلاغ و تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبارات پیوست قانون متوازن و هدفمندی، تخصیص اعتبارات از محل تسهیلات ماده ۵۶ قانون الحاق برای پروژه های نظیر قطعه ۲ بزرگراه زاهدان- بیرجند و کمربندی غربی زاهدان و همچنین افزایش مبلغ پیش بینی شده برای هر پروژه راهسازی با توجه به افزایش تورم، ابلاغ قیر مورد نیاز پروژه ها در یک با دو مرحله بطور کامل به اداره کل راه و شهرسازی استان می تواند راه گشای توسعه شتایان این بخش باشد.