شناسهٔ خبر: 153650 - سرویس مسکن و شهرسازی
نسخه قابل چاپ

استفاده از آموزه‌های زلزله بم برای نوسازی خانه‌های ناپایدار در بافت‌های فرسوده

محمد آئینی محمد آئینی؛ معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمد آیینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در یادداشتی که در اختیار این پایگاه قرار داد بر  استفاده از آموزه‌های زلزله بم برای نوسازی خانه‌های ناپایدار در بافت‌های فرسوده تاکید کرد و نوشت: ۲۰ سال از فاجعه زلزله بم می‌گذرد، زلزله‌ای که خواب مردم این شهر را ابدی کرد و از آن به عنوان مرگبارترین زلزله تاریخ ایران یاد می‌شود، اما با گذشت ۲۰ سال از این حادثه غم‌انگیز هنوز زخم مردم شهر تازه است و آثار روحی و روانی ناشی از آن ادامه دارد.  

زلزله بم تلنگری شد تا مسوولان به موضوع توسعه شهری و مقاوم‌سازی ساختمان‌های فرسوده توجه بیشتری داشته باشند. در این راستا شرکت بازآفرینی شهری ایران به عنوان متولی نوسازی بافت‌های فرسوده برنامه‌های گوناگونی برای نوسازی مساکن واقع در بافت فرسوده در دست اجرا دارد با این هدف که دیگر هیچ سقف لرزانی وجود نداشته باشد و با وقوع زلزله شاهد فاجعه‌ای شبیه آن چه در بم رخ داد؛ نباشیم.

واقعیت این است که ایران کشوری زلزله‌خیز بوده و بنا بر آمار از ابتدای فروردین تا انتهای اسفند سال ۱۴۰۱ تعداد هفت هزار زمین‌لرزه توسط شبکه‌های لرزه‌نگاری ثبت و تعیین محل شده‌اند. همچنین  ۷۷ درصد شهرهای کشور بر روی گسل و پهنه‎بندی زلزله قرار دارند و حدود ۲۰ درصد جمعیت شهرها به لحاظ عدم توسعه متوازن از شرایط ناپایداری برخوردارند که بافت‌های فرسوده و ناکارآمد را تشکیل داده‌اند و نیاز به توجه ویژه دارند.

بافت‌های فرسوده شهری دارای مشکلات متعددی در زمینه‌های کالبدی، محیطی، اجتماعی و اقتصادی هستند که زندگی ساکنان در این گونه بافت‌ها را با مشکل مواجه ساخته است.  این بافت‌ها به دلیل مشکلات موجود در صورت وقوع زلزله از آسیب‌پذیری بالایی برخوردارند و بنابراین چاره‌ای جز شتاب‌بخشی به جریان نوسازی نداریم.
بر اساس آمار حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده وجود دارد که هیچ‌گونه سازه فلزی و بتنی نداشته و۱۰ میلیون نفر نیز در این واحدها سکونت دارند و می‌توان گفت هر شهر ایران معادل یک بم خاموش است.

اولین راهکار نوسازی خانه‌های ناپایدار و لرزان آگاه‌سازی ساکنان این بافت‌هاست؛ متاسفانه بسیاری از ساکنان بافت‎های فرسوده از حق و حقوق خود و تسهیلاتی که برای ساخت و ساز و نوسازی در این بافت‎ها در نظر گرفته شده است، اطلاع چندانی ندارند به همین منظور سال گذشته هم‌زمان با سالروز زلزله بم رویداد بزرگ و سراسری «سفیران نوسازی بم برای ایران قوی » برگزار شد و سفیرانی متشکل از ۳۵ نفر از مدیران، نخبگان و مسوولان شهر بم در بیش از ۱۰۰ شهر مختلف که  ۶۷ درصد بناهای ناپایدار را به خود اختصاص داده‌اند، حضور یافتند.

این سفیران طی سه روز با یک کار جهادی با هدف شتاب‌بخشی به جریان نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده  جلسات طولانی و مفصلی با مردم و نیز مدیران برگزار و لزوم بازسازی و نوسازی خانه‌های فرسوده و ناپایدار را کاملا  تشریح کردند. سفیران ابعاد عاطفی حادثه‌ ناگوار زلزله‌ بم را تشریح کردند و هشدار دادند چنانچه جریان نوسازی مسکن و بازآفرینی تسریع  نشود ممکن است خدای نکرده بم دیگری اتفاق بیفتد.

همچنین در این رویداد سفیران بم ضمن انتقال تجربیات خود به تشریح بسته تشویقی ۱۹ بندی کالبدی پرداختند. بر اساس آمار شهرهایی که در این مدت بسته‌های تشویقی را اجرایی کرده‌اند، آمار صدور پروانه‌های ساخت و ساز در آنها افزایش قابل توجهی و حتی جهشی داشته است، الحمدا... در بیستمین سالگشت زلزله، آمار شروع نوسازی واحدهای فرسوده در دولت سیزدهم از مرز ۱۸۰ هزار واحد گذشته و قریب به ۵۵ هزار واحد نیز به بهره‌برداری رسیده است.

در سال جاری نیز، شرکت بازآفرینی شهری ایران در صدد است در تمام استان‌ها پیرو آموزه‌‏های سال گذشته رویدادی تحت عنوان «تقدیر از اقدامات برتر بازآفرینی شهری در قالب اصطلاحی جایزه ملی بم» به منظور ارزیابی و پایش عملکرد تمامی نقش‌آفرینان در شتاب‌بخشی به نوسازی مسکن برگزار کند.

در مرحله اول این رویداد، تقدیر از اقدامات برتر بازآفرینی در سه حوزه نوسازی مسکن، فضاهای شهری و توانمندسازی مدنظر هستند و موضوعاتی همچون اعمال حداکثری بسته‏‌های تشویقی، تحقق نوسازی مسکن، بهسازی و حذف معابر خاکی، اقدامات ترویجی و رسانه‌‏ای و... را در بر می‏‌گیرند؛ مخاطبان تقدیر نیز عمدتا شهرداری‌‏ها، شورای اسلامی شهرها، ادارات کل راه و شهرسازی سراسر کشور، دستگاه‌های خدمات‌رسان، دانشگاه‌ها، بانک‌های عامل، گروه‌های محلی، گروه‌های جهادی، گروه‌های دانشجویی و سمن‌های فعال در این حوزه  هستند.

قطعا این رویداد نیز، همانند رویداد سال گذشته باعث ترویج فرهنگ گفتمان نوسازی مسکن شده و با یاری خداوند متعال سطح ناپایداری بناها در محلات هدف بازآفرینی و میزان آسیب‌پذیری آنها در مقابل بحران زلزله را کاهش خواهد داد و در عین حال باعث ارتقای کیفیت زندگی هموطنان در این محدوده‌ها خواهد شد.

برچسب‌ها: