شناسهٔ خبر: 20099 - سرویس استان‌ها
نسخه قابل چاپ

سفر به چهارگوشه ایران در نوروز

خانه کلاه‌دوزها، معماری خاص کویر برای دسترسی به آب

موزه آب یزد خانه کلاه‌دوزها که «موزه آب» امروز یزد است، در شمال میدان امیر چقماق شهر یزد واقع است.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، خانه کلاهدوزها که در زمینی به مساحت ۷۲۰ مترمربع و به درخواست حاج سید علی‌ اکبر کلاهدوز، از بازرگانان عصر قاجاریه، در سال ۱۲۶۶ هجری قمری بنا شده، یک هنر معماری شگفت‌‌آور است که در ۵ اشکوب (طبقه) شکل گرفته است.

از سطح اول یا پایین‌ ترین طبقه این خانه، انشعاب دو کاریز رحیم‌ آباد و زارچ می‌گذرد که در حال حاضر یکی از این دو قنات همچنان فعال است. فضای سطح دوم که در عمق ۱۰ متری زمین قرار دارد، به شکل هشت ضلعی است که به دلیل برخورداری از دمای ثابت و فضای مطلوب، محل مناسبی برای نگهداری و ذخیره کردن خوراکی‌‌ها بود. در این قسمت حوضی قرار دارد که با عبور آب قنات از آن، هوای آن همیشه خنک و مطبوع است. سطح سوم که همان زیرزمین خانه به شمار می‌رود، دارای اتاق و دالان‌ های متعدد و در روزهای گرم تابستان محل سکونت اهالی خانه بود. سطح چهارم که طبقه همکف باشد، از بخش‌‌های مختلفی همچون اتاق‌‌های پنج دری، تالار، اتاق ارسی، آشپزخانه و محل زندگی خدمه خانه تشکیل شده است.

دیوارحیاط این خانه از گچ‌بری فوق‌العاده زیبایی پوشیده شده و اتاق‌های پنج دری وسه دری با اروسی به حیاط باز می‌شود و حوض زیبایی در وسط آن قرار دارد.

طبقه پنجم، پشت بام خانه است. در این طبقه چاه‌ خانه‌ای وجود داشته که با استفاده از چرخ چاه، از چاه‌‌های معروف چهل گز، آب برداشت و آب‌ انبار را که در طبقه همکف قرار داشت پر و برای آشامیدن و نظافت استفاده می‌‌کردند.

این خانه اکنون به «موزه آب» تبدیل شده است. این موزه از دیدنی‌ترین موزه‌های شهر است که به دلیل نزدیک بودن به میدان امیر چخماق، مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته است.

موزه آب یزد هم زمان با برگزاری نخستین همایش بین‌المللی قنات در اردبیهشت ماه سال ۱۳۷۹ هجری شمسی در شهر یزد افتتاح شد. این موزه محل مناسبی برای شناخت آثار و ابنیه تاریخی مربوط به آب است. در این موزه لوازم مختلف حفر قنات، ابراز و ادوات اندازه‌گیری حجم آب، وسایل تامین روشنایی در قنات، اسناد و مدارک خرید و فروش آب و وقف‌نامه‌های قدیمی، کتابچه میراب‌ها و اسناد توزیع آب، ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری لوازم و اشیای ارزشمند دیگر نگهداری می‌شود.

موزه آب یزد از بی‌نظیرترین موزه‌‌های آب در دنیا است.

نظر شما