به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، برنامه کنکاش که دیشب ساعت 20:30 دقیقه به مدت 50 دقیقه از شبکه جهانی «جام جم یک» پخش شد به موضوع فواید اقتصادی، سیاسی و امنیتی کریدور شرقی دریای خزر (افتتاح خط آهن مشترک ایران – ترکمنستان و قزاقستان) اختصاص داشت که سید مسعود نصرآزادانی معاون ساخت و توسعه راه آهن و حسین عاشوری معاون بهره برداری راه آهن میهمانان این برنامه بودند.

این مستند 55 دقیقه ای با پخش مصاحبه ای ضبط شده از دکتر روحانی رئیس جمهور آغاز شد. دکتر روحانی در این مصاحبه کوتاه گفت: «ما دنبال یک تعامل سازنده با دنیا هستیم؛ در حال حاضر توانمندی بزرگی در دنیا وجود دارد. کشور جمهوری اسلامی ایران در جایگاهی به لحاظ جغرافیایی قرار گرفته که می تواند از نظر تردد هوایی و ریلی به سایر کشورهای دنیا متصل شود که در این زمینه علاوه بر ارتقای جایگاه ایران، بر تاثیر گذاری و ثروت جمهوری اسلامی ایران افزوده خواهد شد».

---------------------------------------------------------------------------

ویدئوی راه و امید را اینجا ببینید

---------------------------------------------------------------------------

همچنین در ادامه این مستند بخشی از اظهارات محسن پورسیدآقایی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران درباره تاثیر حمل و نقل بر رشد تولید ناخالص ملی پخش شد؛ «افزایش تولید ناخالص ملی نیازمند افزایش حمل و نقل است. بر اساس مطالعات ما به ازای هر یک درصد تولید ناخالص داخلی، حمل ونقل بیش از 1.2 برابر افزایش می یابد. بنابراین رسیدن به رشد اقتصادی سالانه 6 درصد در آیند نیازمند رشد 7.2 درصدی بخش حمل و نقل است که هر چقدر بخش ریلی کشور بتواند این رشد را به خود اختصاص دهد می تواند بر رشد ناخالص داخلی کمک کند.»

افزایش ظرفیت ترانزیت کالا تا حجم 30 میلیون تن در آینده

سید مسعود نصرآزادنی – معاون ساخت و توسعه راه آهن- که به عنوان میهمان در این برنامه حضور داشت، ضمن تشریح مشخصات فنی پروژه گرگان- اینچه برون گفت: تکمیل این پروژه در راستای استفاده از فرصت های ترانزیتی کشور مورد توجه قرار گرفت و در کنار کریدورهای موجود، یک کریدور جدیدی به مجموعه ظرفیت های ترانزیتی کشور اضافه می شود.

وی اظهار کرد: موضوع اجرای این پروژه از سال 1390 طی موافقت نامه ای بین روسای جمهور سه کشور ایران، ترکمنستان و قزاقستان مطرح و عملیات اجرایی آن از سال 1391 آغاز شد.

نصرآزادنی با یادآوری اینکه طول کل پروژه خط آهن مشترک ایران- ترکمنستان- قزاقستان 926 کیلومتر است، ادامه داد: 700 کیلومتر آن در ترکمنستان، 146 کیلومتر در خاک قزاقستان و 80 کیلومتر آن حدفاصل گرگان تا مرز اینچه برون در کشور ایران واقع شده است.

معاون ساخت و توسعه راه آهن اظهار کرد: در این پروژه در خاک ایران 4 ایستگاه جانمایی شده؛ همچنین در طول مسیر 11 تقاطع غیر همسطح ریلی – جاده ای برای حفظ ایمنی محل تقاطع ها آماده بهره برداری است.

وی با بیان اینکه سرعت 160 کیلومتر برای قطارهای مسافری و 120 کیلومتر برای قطارهای باری در مسیر ایران پیش بینی شده است، گفت: بر اساس طراحی فعلی در حال حاضر این مسیر ظرفیت جابه جایی 10 میلیون تن کالا را دارد اما متناسب با افزایش  تقاضا و جاذبه هایی که به لحاظ دسترسی این مسیر به کشورهای منطقه قفقاز، چین و اتصال این کشورها به آبهای آزاد و اقیانوس هند در جنوب و کریدورهای شرق و غرب کشور وجود دارد امکان افزایش این میزان تا 30 میلیون تن در آینده خواهد بود.

نصرآزادنی گفت: در این 80 کیلومتر حدود 150 هزار تن ریل UIC60  استفاده  شده؛ ضمن اینکه تراورس ها و نوع ادوات به گونه‌ای است که پاسخگوی جابه جایی مسافر و بار باشد.

معاون ساخت و توسعه راه آهن در ادامه با بیان اینکه کشور ما بین دو دریای خزر در شمال و خلیج فارس در جنوب واقع شده است، گفت: چند کریدور برای ارتباط چین به اروپا وجود دارد؛ کریدورهای زمینی یا باید از شمال دریای خزر (منطقه روسیه و قفقاز) عبور کنند که به دلیل اقلیم سرد، زیاد مطلوب تجار و صاحبان بار نیست. کریدور دیگر از ترکمنستان به دریای خزر متصل و بعد در غرب دریای خزر باید از بندر باکو به ریل یا جاده منتقل شود که این تخلیه و بارگیری افزایش هزینه و زمان را در پی دارد.

نصر آزادانی یادآور شد: مهمترین کریدوری که می تواند بین چین و اروپا مورد توجه قرار گیرد کریدورهایی است که از ایران عبور می کنند؛ در حال حاضر محور سرخس- رازی یکی از مهمترین بخش های کریدور ریلی است که از سال های گذشته مورد استفاده قرار گرفته اما مزیت کریدور شرقی دریای خزر نسبت به کریدور موجود کوتاه شدن مسیر به طول حدود 400 کیلومتر است که به همین نسبت تعرفه ها کاهش می یابد.

معاون ساخت و توسعه راه آهن با اشاره به اینکه بارهای شرق کشورهای CIS (مشترک المنافع) می توانند از کریدور سرخس – رازی و بارهای غرب کشورهای CIS از کریدور جدید (کریدور شرقی دریای خزر) جابه جا شوند گفت: احداث این 80 کیلومتر علاوه بر توسعه منطقه ای می تواند فرصت هایی برای سرمایه گذاری در استان گلستان و جذابیت های گردشگری منطقه و فرصت های جدید اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم کند.

گره منافع دنیا با منافع ایران در صورت افزایش سهم کشور از تجارت جهانی

در ادامه این مستند صحبت های عباس آخوندی وزیر راه وشهرسازی درباره نقش حمل و نقل در  تجارت جهانی پخش شد. وزیر راه و شهرسازی گفت: «با توجه به توسعه اقتصادی چین بخش عمده ای از تجارت جهانی به صورت شرق و غرب از کشور چین به غرب جهان انجام می شود که حدود 350 میلیون تن در سال است؛ علاوه بر کشور چین، کشورهای آسیای میانه کالاهای کشاورزی گسترده ای تولید می کنند که نیازمند صادرات این کالاها هستند. بنابراین ما هر چه بتوانیم با یک نگاه مثبت سهم ایران را از تجارت جهانی و سهم تجارت جهانی از عبور از مسیر ایران در ریل، جاده، هوا و دریا افزایش دهیم منافع دنیا را با منافع ایران گره زده ایم.»

وزیر راه و شهرسازی همچنین گفت: «افزون بر زیرساخت، به شبکه های نرم افزاری نیاز داریم. در واقع باید بتوانیم موافقت نامه هایی داشته باشیم تا کریدورهای شمال به جنوب و شرق به غرب را به صورت کریدورهای بین المللی تعریف کنیم؛ با این شرایط می توانیم حجم ایران را از تجارت بین المللی را از طرق ترانزیت افزایش دهیم.»

رونق کسب و کار منطقه در کنار مزیت های ترازیتی

همچنین حسین عاشوری –معاون بهره برداری راه آهن- یکی دیگر از میهمانان این برنامه درباره نقش ترانزیت در توسعه اقتصاد کشور گفت: مزیت اصلی کریدور شرقی دریای خزر ترانزیت است به دلیل اینکه ترانزیت یک منبع ارزی برای تمام کشورهایی است که به عنوان مسیر ترانزیتی انتخاب می شوند.

وی افزود: علاوه بر جا به جایی بارهای ترانزیتی از کشورهای آسیای میانه به سمت خلیج فارس و ترکیه این خط ریلی می تواند در جابه جایی کالاهای صادارتی و وارداتی کشور نیز نقش مهمی داشته باشد؛ در حال حاضر حجم قابل توجهی کالاهای صادارتی در کشور وجود دارد که از طریق ریل باید صادر شود.

عاشوری افزود: با توجه به اینکه تعرفه های ریلی نسبت به سایر شقوق حمل و نقل ارزانتر است یک فرصت برای صادرکنندگان داخلی تلقی می شود؛ ضمن اینکه در کاهش زمان سیر و تعرفه ها کالاها بسیار موثر است.

معاون بهره برداری شرکت راه آهن با یادآوری اینکه این مسیر برای ظرفیت 10 تا 12 میلیون تنی پیش بینی شده که در ابتدای راه اندازی جا به جایی بین 2 تا 3 میلیون تن کالا هدف گذاری شده ادامه داد: غلات و به طور مشخص گندم از قزاقستان به سمت کشورهای حاشیه خلیج فارس از این مسیر ترانزیت می شود؛ همچنین در کنار مزیت های ترانزیتی، صادراتی و وارداتی، راه اندازی این خط ریلی در کسب و کار مردم منطقه نیز بسیار موثر است.

لازم به ذکر است خط ریلی مشترک ایران، ترکمنستان و قزاقستان چهارشنبه 12 آذر با حضور روسای جمهور سه کشور به بهره برداری می رسد./