به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمدحسین مسعودی مدير امور گروههای تخصصی و کميسيونهای سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در باره نقش و جایگاه قانونی گروه‌های تخصصی در سازمان‌های نظام مهندسی یادداشتی را ارایه کرده و بیان نقطه نظرات خود در این رابطه پرداخته است. وی در یادداشت خود برای ماهنامه پیام نظام مهندسی نوشته است:  تأمین مشارکت هرچه وسیع‌تر مهندسان) در هفت رشته عمران، معماری، مکانیک، برق، نقشه‌برداری، ترافیک و شهرسازی (جهت انتظام امور حرفه‌ای خود، به استناد ماده ۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، اولین عامل تأسیس سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان شمرده می‌شود و در این میان، ماده ۱۶ همان قانون، مجوز تشکیل گروه‌های تخصصی در ۷ رشته یاد شده را به منظور تأمین سه موضوع؛ گسترش همکاری‌های حرفه‌ای، جلب مشارکت اعضا و کارشناسی دقیق مسائل هر یک از رشته‌ها صادر می‌نماید.

طبق ماده ۱۶ قانون و ماده ۷۹ از آیین‌نامه اجرایی، اعضای هیئت رئیسه گروه‌های تخصصی در ۷ رشته، حلقه اتصال اعضای هر گروه (که مجموعاً اعضای یک سازمان را تشکیل خواهند داد) با اعضای هیئت مدیره می‌باشند. ماده ۷۷ آیین‌نامه اجرایی نیز هیئت مدیره هر سازمان را قبل از هر گونه تصمیم‌گیری در امور مختص به هر رشته، موظف به استعلام نظریه از هر یک از گروه‌های تخصصی نموده است. با توجه به تعداد اعضای هر یک از گروه‌های تخصصی در استان تهران (۵۰۰۰ نفر به بالا)، تمامی اعضای هیئت رئیسه این گروه‌ها ۷ نفره تعیین می‌شوند و از این تعداد ۳ نفر از اعضای اصلی و علی‌البدل هیئت مدیره انتخاب می شوند که علی‌الاصول این اقدام در جهت استحکام ارتباط و تعامل اعضای هیئت مدیره با اعضای هیئت رئیسه گروه‌های تخصصی پیش‌بینی گردیده است.

همچنین ماده ۱۴ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به هیئت مدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان اجازه می‌دهد که جهت انجام وظایف خود به تعداد مورد نیاز، کمیسیون‌های تخصصی تأسیس نمایند.

با عنایت به مفاد قانونی اشاره شده، علی‌الاصول محل اقدامات کارشناسی اعضای هیئت مدیره در مرتبه اول گروه‌های تخصصی و در صورت نیاز کمیسیون‌های تخصصی می‌باشند. اما اینکه مشخص شود که تا کنون چه اندازه اعضای هیئت مدیره هر استان به این گروه‌ها بها داده و چگونه از ظرفیت‌شان استفاده نموده‌اند را می‌توان در عملکرد و خلاصه مذاکرات و مصوبات جلسات هیئت مدیره بررسی و جسنجو نمود. واقعیت این است که در اغلب استان‌ها ارتباط قابل قبولی میان هیئت مدیره و گروه‌های تخصصی برقرار نیست که دو دلیل مشخص ذیل شواهدی بر این واقعیت است:

دلیل اول: علاقه اعضای هیئت مدیره به تشکیل کمیسیون‌های متعدد؛ که وظایف مورد انتظار از اکثر آنها با وظایف گروه‌های تخصصی در تداخل می‌باشد و به نوعی موازی‌کاری در امور مختلف را دامن زده است. این علاقه تا آنجاست که تعدد این کمیسیون‌ها در برخی استان‌ها از ۵۰ کمیسیون نیز فراتر رفته است! نکته قابل توجه دیگر آن است که در بیشتر کمیسیون‌های تشکیل شده، عضویت در انحصار اعضای هیئت مدیره قرار می‌گیرد. مشکلات ایجاد شده توسط این کمیسیون‌ها تا آنجاست که علاوه بر ناکارآمدی عملکرد گروه‌های تخصصی، بعضاً با ورود به امور اجرایی، در امور جاری سازمان‌ها نیز خلل ایجاد نموده‌اند.

دلیل دوم: محدود نمودن بودجه و اختیارات گروه‌های تخصصی؛ بودجه پایین سالیانه اختصاص یافته به گروه‌های تخصصی و عدم تنظیم ردیف‌های هزینه‌کرد بر مبنای شرح خدمات مورد توافق، از ایرادات اساسی و عامل محدود نمودن اختیارات و عدم استفاده از پتانسیل موجود در این گروه‌ها می‌باشد.

در آخر، ردیف‌های بودجه برنامه‌محور که باید متناسب با تکثر اعضای هر یک از سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان تهران در رشته مربوطه (گروه تخصصی) در نظر گرفته شود، به‌شرح ذیل پیشنهاد می‌گردد:

۱. تهیه زیرساخت لازم و ارائه مشاوره‌های فنی و حرفه‌ای در جهت دفاع از حقوق مهندسان رشته

۲. حمایت از مقالات و فعالیت‌های پژوهشی و کاربردی مهندسان رشته

۳. بازدید از استان‌ها، مراکز علمی و پژوهشی، شرکت در همایش‌ها، کنفرانس‌ها، کارگاه‌ها و نمایشگاه‌ها

۴. حمایت از مجامع علمی معتبر در کشور مرتبط با رشته

۵. برگزاری نشست‌های تخصصی با اعضاء و صاحب‌نظران رشته

۶. برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی و بازآموزی ویژه مهندسان رشته

۷. تدوین شیوه‌نامه‌ها و نظام‌نامه‌های مورد نیاز فعالیت‌های مرتبط با رشته

۸. تدوین برنامه‌های ارزیابی عملکرد حرفه‌ای مهندسان رشته با تشویقات و تنبیهات مربوطه

۹. اقدامات کارشناسی در جهت ایجاد صلاحیت جدید برای مهندسان رشته

۱۰. اقدامات کارشناسی در جهت بهره‌گیری از مصالح و فناوری‌های نوین

۱۱. اقدامات کارشناسی در جهت تقویت ورود مهندسان رشته به حوزه اجرا در ساخت و ساز

۱۲. آسیب‌شناسی طرح ارجاع کار نظارت و ارائه راهکارهای لازم جهت رفع موانع و اشکالات

۱۳. تألیف کتب راهنما و حرف‌های مورد نیاز مهندسان رشته

۱۴. تأمین حق‌الجلسه اعضاء و مدعوین جلسات کارگروه‌های فنی گروه تخصصی

۱۵. تأمین حق‌الجلسه اعضاء و مدعوین جلسات هیئت رئیسه گروه تخصصی

امید است در دوره جدید فعالیت سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان، با رفع اشکالات یاد شده و اتخاذ تدابیر مناسب از جایگاه قانونی و ظرفیت قابل توجه گروه‌های تخصصی به نحو شایسته استفاده گردد

مدير امور گروههای تخصصی و کميسيونهای سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران

منبع: ماهنامه پیام نظام مهندسی