به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، بر اساس ماده یك قانون تأسیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری، این شورا "برای هماهنگ نمودن برنامه‌های شهرسازی به منظور ایجاد محیط زیست بهتر برای مردم، همچنین به منظور اعتلاء هنر معماری ایران و رعایت سبك‌های مختلف معماری سنتی و ملی و ارائه ضوابط و جنبه‌های اصیل آن با در نظر گرفتن روش‌های نوین علمی و فنی و در نتیجه یافتن شیوه های اصولی و مناسب ساختمانی در مناطق مختلف كشور با توجه به شرایط اقلیمی و طرز زندگی و مقتضیات محلی، " تاسیس شده است. در این راستا هریك از دفاتر حوزه معاونت شهرسازی و معماری، در چارچوب شرح وظایف دفاتر، اقداماتی را در جهت تحقق اهداف مذكور در بند یك قانون تاسیس پیگیری می‌کند.

فرزانه صادق‌مالواجرد مدیرکل دفتر معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به تشریح فعالیت‌های عمده آن دفتر و مهمترین فعالیت‌هایی که مجموعه تحت‌مسئولیت وی زیرنظر مجموعه معاونت معماری و شهرسازی می‌پردازد، پرداخت.

صادق‌مالواجرد گفت: دفتر معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش نیز با هدف اصلی ایجاد زمینه‌های ارتقاء كیفیت فضاهای شهری و بناها، صیانت از ارزش‌های محدوده‌های تاریخی و فراهم نمودن شرایط ظهور و بروز مختصات فرهنگی، تاریخی و طبیعی در كلیه اقدامات مرتبط با معماری بناها و فضاهای شهری، از طریق كمیته‌های تخصصی، اقداماتی را در حوزه‌های سیاستگذاری، پژوهش، ترویج و راهبری تهیه طرح (اعم از طرح‌های ویژه، پروژه‌های طراحی فضای شهری، طرح‌های مرتبط با ارتقاء کیفیت فضای شهری پادگان‌ها (در راستای قانون انتقال پادگان‌ها)، معماری ایستگاه‌های راه آهن كشور و بسیاری از اقدامات دیگر انجام می‌دهد.

پیگیری طرح بهسازی و هدایت موزون توسعه پیرامون حرم مطهر رضوی

مدیرکل دفتر معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش ادامه داد: از جمله مهمترین اقدامات انجام شده در طول سال گذشته می‌توان به اخذ مصوبات از شورای‌عالی شهرسازی و معماری در مورد "طرح بهسازی و هدایت موزون توسعه پیرامون حرم مطهر رضوی" (بررسی طرح مذكور همچنان ادامه دارد)، "طرح فاز ۲ مجموعه ارتباطات بین المللی تهران (برج میلاد) "، "طرح محور حرم حضرت معصومه (س) تا جمكران"، "طرح ویژه اراضی عباس آباد تهران" اشاره نمود كه پس از بررسی در كمیته تخصصی معماری، طراحی شهری و بافت‌های واجد ارزش در شورای‌عالی شهرسازی و معماری مطرح شد.

وی گفت: همچنین، در راستای صیانت از پهنه‌ها، بافت‌ها و ابنیه تاریخی نیز بر اساس پیشنهاد سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، لزوم تهیه طرح ویژه برای شهرهای شوش، سلطانیه و پهنه تاریخی-فرهنگی نیشابور به تصویب شورای‌عالی شهرسازی و معماری رسیده و مداخلات انجام شده در عرصه و حریم ارگ علیشاه نیز در شورای‌عالی بررسی و منجر به اخذ مصوبه‌ای در راستای حفاظت از این اثر ارزشمند تاریخی شد.

صادق مالواجرد تصریح کرد: به منظور ایجاد زمینه‌های حفاظت از بافت‌های تاریخی و امكان نظارت بر رعایت ضوابط حفاظت از بافت‌های مذكور در تصمیم‌گیری‌های كمیسیون‌های ماده پنج، فرم صورتجلسه كمیسیون‌های مذكور مورد ویرایش قرار گرفت.

تشریح فعالیت‌های پژوهشی دفتر معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش

این مدیرکل حوزه معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش از دیگر اقدامات دفتر را در سال ۹۵ طرح‌های پژوهشی عنوان کرد و گفت: در زمینه تهیه طرح‌های پژوهشی، به عنوان پشتوانه تصمیمات سیاستگذاری، راهبری طرح‌های مطالعاتی "تهیه و تدوین دستورالعمل تشخیص بناهای شاخص و گردش كار تصویب آنها"، "بررسی، نقد، ارزیابی و آسیب‌شناسی نحوه تفكیك اراضی شهری در شیوه توده‌گذاری"، "جلد سوم کتاب معماری معاصر ایران (۱۳۹۴- ۱۳۷۵)"، "مستندسازی آثار میراث معماری صنعتی به تفكیك محدوده جغرافیایی؛ گونه‌شناسی و راهكارهای حفاظتی" و ... انجام شده و طرح‌های "مستندسازی ابنیه مسكونی واجد ارزش با رویكرد استخراج آموزه‌های معماری بومی" و "گونه‌شناسی میدان‌ها در شهر تاریخی یزد" نیز به اتمام رسید.

صادق مالواجرد ادامه داد: در راستای اقدامات ترویجی دفتر نیز كتاب‌های "اصول و روش‌های طراحی شهری و فضاهای مسكونی در ایران" و كتاب "قواعد و معیارهای طراحی فضای شهری" نیز مجدداً چاپ و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. همچنین، مجموعه مصوبات، ضوابط و مقررات موردی شورای‌عالی شهرسازی و معماری (سه جلد)، هویت شهری همدان چاپ شد.

وی گفت: راهبری طرح‌های ویژه و پروژه‌های طراحی فضای شهری، در شهرهای مختلف كشور از دیگر اقدامات دفتر در طول سال گذشته بود كه از آن جمله می‌توان به طرح ویژه طالقان، طرح ویژه بشرویه، طراحی شهری رودخانه خرم آباد اشاره کرد.

دبیر کمیته فنی شماره ۳ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ادامه داد: بررسی طرح‌های فضای شهری، مرتبط با انتقال پادگان‌ها از درون شهرها نیز از دیگر اقدامات دفتر است. از آنجا که عموماً شهرها امروزه از كمبود انواع سرانه‌های ورزشی، فضای سبز، تفریحی، فرهنگی و... رنج می‌برند، می‌توان از فضای به جا مانده از انتقال پادگان‌ها به عنوان آخرین فرصت برای توسعه متوازن شهری یاد نمود.

صادق مالواجرد تصریح کرد: پتانسیل فوق‌العاده‌ای که این اراضی برای شهرها فراهم می‌آورد شورای‌عالی را بر آن داشت تا این موضوع را در برخی شهرها جهت بررسی به  کمیته تخصصی بسپارد. از آن جمله می‌توان به بررسی طرح‌های پادگان ۰۷ خرم آباد، پادگان ساری، پادگان ۰۶ تهران و اراضی ۳۰۰ هکتاری اصفهان اشاره نمود.

مدیرکل دفتر معماری، طراحی شهری و بافت های واجد ارزش گفت: همچنین با توجه به اهمیت معماری ایستگاه‌های راه‌آهن به عنوان یك بنای شاخص و تشكیل كارگروه سیاستگذاری معماری و مكان‌یابی ایستگاه‌های راه آهن با حضور نمایندگان راه آهن، معاونت شهرسازی و معماری، شركت ساخت و تعدادی از معماران برجسته (بنابر دستور وزیر محترم راه و شهرسازی) امور دبیرخانه‌ای كارگروه مذكور در وجه معماری ایستگاه‌های راه آهن توسط این دفتر انجام شده و در سال گذشته طرح معماری ایستگاه‌های راه آهن ساری و مرودشت مورد بررسی قرار گرفت.

وی ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به انتخاب شهر مشهد به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۷ میلادی) از جانب سازمان آیسسكو و بنابر مصوبه مورخ ۹۵.۵.۳ هیئت محترم وزیران، ستاد ملی شهرسازی رویداد "مشهد، پایتخت فرهنگ اسلامی" در وزارت راه و شهرسازی تشكیل و دفتر معماری، طراحی شهری و بافت‌های واجد ارزش به عنوان دبیرخانه ستاد ملی تعیین شد.

صادق مالواجرد افزود: در این راستا، اخذ مصوبه از هیئت محترم وزیران، اخذ مصوبه از شورای‌عالی شهرسازی و معماری، اقدام در خصوص برگزاری مسابقه نشان (لوگو) مشهد ۲۰۱۷ با همكاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف در راستای هماهنگی تهیه و اجرای طرح‌ها و برنامه‌های فضایی و كالبدی مرتبط با موضوع، از طریق برگزاری جلسات، از جمله اقدامات دبیرخانه ستاد ملی در سال گذشته بوده است.

مدیرکل دفتر معماری، طراحی شهری و بافت های واجد ارزش تاکید کرد: اقدامات جاری دفتر در حوزه سیاستگذاری، بررسی و راهبری طرح‌ها، پژوهش و ترویج در سال آینده پیگیری خواهد شد.

وی افزود: در نظر است نتایج طرح‌های مطالعاتی، از جمله طرح مطالعاتی "تهیه و تدوین دستورالعمل تشخیص بناهای شاخص و گردش كار تصویب آنها" در شورای‌عالی شهرسازی و معماری مطرح و از طریق اخذ مصوبه، زمینه‌های قانونی ارتقاء كیفیت سیمای شهری (به واسطه ایجاد فرایند متناسب با نقش بناهای شاخص در كیفیت سیمای شهری) فراهم شود.

صادق مالواجرد گفت: در زمینه تهیه طرح‌ها، فرایند تهیه طرح ویژه برای شهرهای سلطانیه و بافت تاریخی شهر لار، همچنین تهیه پروژه‌های طراحی فضای شهری، در شهرهای كوچك از جمله نراق و فردوس با همكاری نزدیك شهرداری‌ها آغاز خواهد شد. چاپ كتاب‌های "طبس شهری كه بود (معماری و شهرسازی) "، "الگوی مسكن ارومیه و مراغه"، "احیاء بافت قدیم شهرها"، "منظر روستاهای ایران"، همچنین چاپ مجدد كتاب "خانه، فرهنگ، طبیعت" در دستور كار قرار دارد. علاوه بر آن در نظر است با همكاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و به منظور بهره‌گیری از ظرفیت شورای‌عالی شهرسازی و معماری در هماهنگی طرح‌های شهرسازی، زمینه‌های حفاظت از بافت‌های تاریخی و رعایت ضوابط مرتبط در تهیه طرح‌های توسعه و عمران فراهم شود. /