به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی،  پورچلا بعد ازبررسی پرونده ثبت یزد و با دیدن سكوت تمام حضار كه نشان از رضایت‌شان برای ثبت این شهر در فهرست میراث جهانی داشت، گفت: «چرا ساكتید؟ من واقعا شوكه شده‌ام، یكشنبه شگفت‌انگیزی در كراكف شروع شده» روز گذشته خبر ثبت جهانی یزد به عنوان بیست و دومین اثر جهانی ایران، از كراكف لهستان مخابره شد.

به گزارش اعتماد، در چهل و یكمین نشست كمیته میراث جهانی یونسكو، ایران یكی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین پرونده‌های ثبت جهانی خود را ارایه كرد. این نخستین بار است كه ایران یك شهر را به عنوان یك اثر تاریخی به جهانیان معرفی می‌كند. ۹ سال پیش نام شهر تاریخی یزد در فهرست موقت یونسكو ثبت شد، اما پیگیری چندانی برای ارایه پرونده ثبت آن به یونسكو نشد. دو سال پیش بعد از پیگیری‌های صورت گرفته شده، بالاخره پرونده ثبت جهانی یزد آماده و به یونسكو ارسال شد. بعد از بررسی‌های اولیه، شهریور ماه ۹۵ ماریانا كوریا، ارزیاب سازمان جهانی یونسكو به یزد آمد تا پرونده را به صورت میدانی بررسی كند.

و بالاخره روز موعود فرارسید و شنبه ۱۶ تیرماه، یزد آخرین پرونده‌ای بود كه روی میز كمیته میراث جهانی قرار گرفت، تركیه، ویتنام، كویت و آذربایجان در جلسه عصر شنبه در خصوص این پرونده صحبت و اعلام كردند نظرشان نسبت به این پرونده و ثبت آن مثبت است و دلایل‌شان را برای این موافقت گفتند. اما اتمام ساعت كاری جلسه باعث شد ادامه بررسی‌ها به جلسه نوبت صبح یكشنبه (دیروز) موكول شود. در جلسه صبح یكشنبه، نماینده ایكوموس ایراداتی كه به پرونده ثبت جهانی وارد شده بود را مرور كرد و نمایندگان در خصوص بندهای مختلف و توضیحات ارایه شده از سوی تیم ایرانی حاضر در جلسه بحث كردند. لبنان اعلام كرد این ابهامات موجود در پرونده می‌تواند موجب رد شدن پرونده شود، اما با این حال از ثبت پرونده حمایت می‌كند. نماینده آذربایجان بر زندگی مسالمت‌آمیز پیروان ادیان مختلف در این شهر اشاره كرد و آن را نقطه قوت این پرونده دانست. تركیه و قزاقستان هم به دفاع از این پرونده پرداختند و باز هم بر تنوع ادیان در یزد اشاره كردند.

 بعد از اتمام نوبت سخنرانی‌ها، رییس جلسه از حضار خواست تا اگر نكته‌ای در مورد این پرونده دارند بیان كنند، سكوت در سالن محل برگزاری حكمفرما شد، موافقان سخنرانی كرده بودند و مخالفی هم در سالن نبود. مدیر و منشی جلسه از سكوت سالن به خنده افتادند و جك پورچلا گفت: «چرا ساكتید؟ من شوكه شده‌ام از این سكوت» و بعد چكش را روی میز كوبید و ثبت جهانی شهر تاریخی یزد را به ایران تبریك گفت.

بعد از انتشار خبر ثبت جهانی یزد، محمد حسن طالبیان در خصوص روند ثبت پرونده یزد به ایسنا گفت: به دنبال تلاش‌های انجام شده و طبق توافق به دست آمده در جریان رایزنی‌ها و مذاكرات فشرده‌، سفیر و نماینده دایم جمهوری آذربایجان در یونسكو اصلاحیه‌ پیش‌نویس قطعنامه‌ مربوط به یزد را مطرح كرد و بر ضرورت ثبت جهانی این شهر تاریخی تاكید كرد. این اصلاحیه، توسط چهار كشور جمهوری آذربایجان، كویت، قزاقستان و تركیه به دبیرخانه كمیته میراث جهانی پیشنهاد شده بود. در ادامه نمایندگان كویت، ویتنام، تركیه و تونس در حمایت از پرونده‌ ایران صحبت كردند و در سخنانی با تاكید بر زنده بودن شهر تاریخی یزد، منحصر به فرد بودن آن به لحاظ ارزش جهانی، برخورداری از منظر استثنایی، نمونه بودن به لحاظ توسعه‌ پایدار، استدلال‌های علمی، مستدل و منطقی هیات جمهوری اسلامی ایران در تبیین كلیه ابعاد مورد نظر ایكوموس و استحقاق شهر تاریخی یزد برای ثبت جهانی، حمایت خود را از اصلاحیه ارایه شده اعلام كردند. در نهایت تعداد كشورهایی كه در حمایت از پرونده‌ شهر تاریخی یزد اعلام آمادگی كردند به رقم بی‌سابقه‌ ۱۵ كشور رسید و نهایتا پرونده كشورمان بدون هیچ مخالفتی و با اجماع كلیه اعضای كمیته میراث جهانی به تصویب رسید و در فهرست میراث جهانی ثبت شد.

این نخستین بار است كه ایران نه یك بنای تاریخی، بلكه یك شهر تاریخی را در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت می‌كند، مساحت عرصه‌ای كه در پرونده ثبت جهانی معرفی شده حدود ١٩٥ هكتار است كه شامل محدوده برج و باروی دوره آل مظفر، امیر چخماق، میدان شاه‌طهماسب، میدان خان، بازار و بخشی از محله زرتشتیان می‌شود. محدوده حریم حدود ٦٥٠ هكتار است كه منطبق بر محدوده‌ای است كه ثبت ملی شده است.

ثبت یك شهر به عنوان میراث جهانی چالش‌هایی را به دنبال دارد كه اگر همراهی مردم و هم‌سویی دستگاه‌های مرتبط به این اثر جهانی نباشد، مدیریت آن را با مشكل مواجه می‌كند. روز گذشته هم در جلسه بررسی پرونده نماینده ایكوموس اعلام كرد پلان مدیریتی ارایه شده برای بافت تاریخی یزد در ابتدا مورد تایید ایكوموس قرار نگرفت. دلیل آن هم این است كه دستگاه‌های مختلفی در زمینه مدیریت این اثر تصمیم‌گیری می‌كنند و علاوه بر آن در مورد یزد، این نكته هم وجود دارد كه یك بافت پویا با ساكنانی كه در آن به زندگی و تجارت مشغولند، ثبت شده است. هر چند مردم یزد در دو سال اخیر نشان داده‌اند كه به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی شهر خود واقفند و راه حفاظت از آن را هم بلدند. هر چند گاهی گله‌مند هم می‌شوند از مدیرانی كه با خطاهای‌شان آسیب‌هایی به این تاریخ و فرهنگ وارد می‌كنند.

مجتبی فرهمند، مدیر پایگاه جهانی بافت تاریخی یزد در خصوص مشاركت مردم برای حفاظت از بافت تاریخی شهر می‌گوید: مردم نگاهشان این است كه اقداماتی كه در زمینه حفاظت بافت تاریخی صورت می‌گیرد كیفیت زندگی آنها را بالا می‌برد و همین موضوع دستاورد مهمی است. نهادهای اجتماعی یزد خیلی خوب عمل می‌كنند. در تمام كمیسیون‌های تصمیم‌گیری پایگاه جهانی یزد نمایندگان محلات حضور دارند. به عنوان ساكنان و مطرح‌كنندگان نیازهای مردم دغدغه‌های‌شان را مطرح می‌كنند و همین به مردم انگیزه بیشتری می‌دهد. حضور مردم در این كمیسیون‌ها باعث می‌شود در تصمیم‌گیری‌ها دخیل باشند و به راحتی مشكلات را منتقل كنند. نوعی سرمایه اجتماعی در میراث جهانی یزد در حال شكل‌گیری است كه باعث می‌شود شهر تاریخی به یك حفاظت پایدار برسد.

حضور مردم در كنار آثار تاریخی و فرهنگی یزد موضوعی است كه ارزیاب یونسكو هم بعد از بازدید از این شهر به آن اشاره كرد. ماریانا كوریا، ارزیاب یونسكو كه سال گذشته برای بررسی میدانی بافت تاریخی یزد به ایران آمده بود، بعد از بازدید از این شهر با اشاره به پویایی بافت تاریخی یزد گفت: «یزدی‌ها برای حفاظت از بافت تاریخی خود به شكل یك تیم عمل كرده و حتی در مواقع بحرانی نیز حفاظت از آن را فراموش نكرده‌اند. ارزش هر سایتی كه بخواهد در ردیف میراث فرهنگی قرار بگیرد این است كه از حوزه جغرافیایی خارج و به میراث بشری تبدیل شود و زمانی كه جهانی شد، مردم از سراسر دنیا خود را به آن می‌رسانند تا میراث بشر از گذشته‌های دور را ببینند.

یكی دیگر از مواردی كه در یزد وجود دارد و در هیچ كجای دیگر دنیا یافت نمی‌شود، حضور زرتشتیان و كلیمیان در كنار مسلمانان است و این خود یك جاذبه فرهنگی است. امروز یزد یك میراث جهانی محسوب می‌شود و این اتفاق هر چند مایه مباهات و شادی است، اما مسوولیت سنگینی را هم به دنبال دارد كه با ثبت نام این شهر در فهرست جهانی یونسكو بر عهده مردم و مسوولان این شهر قرار می‌گیرد. مردمی كه ساكنان نخستین شهر جهانی ایران هستند، از امروز حافظان این میراث جهانی و همچنین ناظران بر عملكرد مسوولانی هستند كه قرار است در تعاملی سازنده با مردم برای حفاظت از یك اثر جهانی تلاش كنند. مردمی كه روز گذشته در شبكه‌های اجتماعی شادی‌شان را از این اتفاق با جهانیان شریك شدند و با انتشار تصاویری از جاذبه‌های این شهر جهانی شدن شهرشان را جشن گرفتن و نوشتند «جای پای اجدادمان جهانی شد» علاوه بر مردم و كاربران فضای مجازی كه با تصاویر بزرگ‌ترین شهر خشتی جهان اینستاگرام و توییتر و تلگرام را قرق كردند، مسوولان استان از طیف‌های مختلف هم واكنش‌هایی به این اتفاق داشتند.

آیت‌الله ناصری، امام جمعه یزد در این رابطه گفت: امیدوارم این اتفاق فرصتی ب برای معرفی هر چه بیشتر ارزش‌ها، فرهنگ، جهات انسانی، اجتماعی و معنوی یزد به دنیا باشد.

 سیدحسینی، معاون عمرانی استاندار یزد هم كه تیم ایران را در اجلاس كمیته میراث جهانی لهستان همراهی می‌كرد در صفحه اینستاگرام خود با انتشار تصویری از محل اجلاس نوشت: «اشك امونم را بریده، مبارك همه مردم یزد باشه.»