به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ترافیک و شلوغی بیش از حد خیابان‌های پایتخت تقریبا تبدیل به ضرب‌المثل بین هموطنان و حتی گردشگرانی شده که به پایتخت ایران سفر می‌کنند.
ترافيك سنگين تهران موجب شده تا ميانگين يك سفر درون‌شهري تا حدود ۵۵دقيقه نيز به طول بينجامد. اين ترافيك روي ديگري نيز دارد. اگر خيابان‌هايي چون خيام، امام‌خمينی، فردوسی و مولوی در منطقه ۱۲يا معابري چون شهيد بهشتی، شهيد مطهری، طالقانی، استاد نجات‌اللهی و كريمخان در منطقه ۶ و برخی خيابان‌ها و محله‌های ديگر سرشار از ترافيك و تردد شهروندان هستند، در ساعات شبانگاهی، به‌اصطلاح پرنده هم در اين خيابان‌ها پر نمی‌زند و حتی به‌نظر می‌رسد زندگی عادی شهروندی نيز در چنين خيابان‌هايی از بين رفته است. اين معضل كه در سال‌های اخير گريبان برخی محله‌ها و خيابان‌های شهر را گرفته است، به شب‌مردگی معروف است.
دل شهر چگونه خالی شد؟
همشهری آنلاین نوشت: تا حدود ۳دهه قبل محدوده بازار تهران داراي ساكناني بود كه خانه و زندگيشان در اين منطقه برقرار بود اما نبود امكانات و دسترسی‌های مناسب و توسعه فعاليت‌های اقتصادی موجب شد تا محله‌های مسكوني همجوار با بازار به مرور خالی از سكنه شوند و اين محدوده ۱۱۰هكتاری شب‌ها تقريبا بدون هيچ سكنه‌ای باشد.
اما در طول ۲دهه اخير تمركز فعاليت‌هاي اقتصادي در مناطق مركزي شهر مانند مناطق ۶، ۷، ۱۱و ۱۲از يك‌سو و برخي كمبودهای ديگر كه تأثير مستقيم بر كيفيت زندگی شهری دارند، موجب شده است جمعيت ساكن در هسته مركزی شهر مدام كاهش يافته و حتی روندی غيرطبيعی به‌خود بگيرد؛
تا جايی كه در شرايط فعلی تردد در برخی از معابر اين مناطق در ساعات شبانگاهی، ناامن و موجب بروز انواع آسيب‌های اجتماعی همچون حضور معتادان، سرقت و... شده است. البته ارائه امتيازاتی برای حضور برخی فعاليت‌های حقوقی در واحدهای مسكونی نيز موجب شده تا ساختمان‌های مسكونی در مناطق يادشده به مرور خالی از سكنه شوند.
نتايج تحقيقات انجام شده نشان می‌دهد كه در ۴منطقه يادشده حدود ۱۳درصد از جمعيت ۵.۸ميليون نفری شهر زندگی می‌كنند. به‌عبارت ديگر در شرايطی كه جمعيت مناطق همجوار هسته مركزی شهر بين ۴۰۰تا ۵۰۰هزار نفر متغير است اما متوسط جمعيت در اين ۴منطقه ۲۵۰هزار نفر است.
براساس آماری كه شهرداری منطقه۶ در سال گذشته به شورا شهر تهران ارائه كرد، به خوبی مشخص است كه در سال‌های اخير حجم تغيير كاربري‌های مسكونی به اداری در اين منطقه۵۵ درصد رشد داشته است. نتيجه اين امر نيز كاملا مشخص است. در ساعات شبانگاهی شما شاهد كمترين ترددها در خيابان‌هايی همچون طالقانی، استاد نجات‌اللهی، شهيد قرنی، شهيد‌بهشتی و شهيد مطهری هستيد.
شب‌مردگی، منشأ بروز آسيب‌های اجتماعی
محمد سالاری، رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر تهران كه سابقه حضور در همين سمت در دوره چهارم شوراي شهر را نيز در كارنامه كاري خود دارد، شب‌مردگي را يكي از تهديدات جدي براي شهر مي‌داند. اين عضو شوراي شهر تهران پيش از اين در ديدار با شوراياران منطقه۷ تهران به اين مسئله اشاره كرده و گفته است: شب‌مردگي پديده‌اي است كه منشأ بروز و ظهور آسيب‌هاي جدي مي‌شود و مي‌توان مناطق ۶ و ۱۲ را براي اين موضوع مثال زد.
در حالی كه كارشناسان، توسعه شب‌مردگی را عاملي برای توسعه آسيب‌های اجتماعی می‌دانند نمونه‌های آن را می‌توان در محله هرندی يا برخی محله‌های ديگر ديد. از سوی ديگر برای رفع اين معضل راهكارهايی همچون تشويق بخش خصوصی به ايجاد جاذبه‌های تفريحی و گردشگری چون هتل توصيه می‌شود. برگزاری جشنواره‌های شبانه در مكان‌های مناسب نيز از راهكارهايی است كه برخی ديگر از كارشناسان برای مقابله با پديده شب‌مردگی توصيه مي‌كنند.
۳۰تير چگونه زنده شد؟
خيابان ۳۰تير از نوروز ۹۶و سپس از ماه رمضان امسال تجربه‌اي نو را كسب كرده است. خيابان ۳۰تير كه به گذر اديان معروف است و سابقه تاريخی و فرهنگی غنی از پايتخت را در خود جای داده در سال‌هاي اخير به معضل شب‌مردگي دچار شده بود اما راه‌اندازي خيابان غذايی موجب شد تا فضايي متفاوت براي شهروندان ايجاد شود.
هم‌اكنون هر شب تعداد بسياری از شهروندان به اين خيابان مراجعه می‌كنند تا در فضايی پر از رنگ و نور دقايقی را در كنار خانواده‌شان سر كنند. اين امر موجب شده تا معابر و فضاهای شهری اطراف خيابان ۳۰تير همچون پايانه فياض‌بخش به‌دليل حضور گسترده شهروندان و رونق كسب و كار از معضلاتی همچون حضور افراد معتاد و كارتن‌خواب تا حدودی رهايی يابند. دكتر امان‌الله قرائی‌مقدم، جامعه‌شناس درباره وجود چنين فضايي در شهر می‌گويد:چنين اماكني از نيازهاي اصلي شهرها هستند. فردگرايي، تنهازيستن، از خود بيگانه‌شدن و در تنهايي به سر بردن از نتايج صنعتی‌شدن جامعه و به‌وجود آمدن روابط صوري در شهرهاي بزرگ است. حتي بايد چنين برنامه‌هايي را در خيابان‌هاي ديگر شهر نيز گسترش داد. به گفته وي محله‌هاي بسياري در تهران وجود دارند كه مي‌توان با اجراي چنين برنامه‌هايي حيات دوباره به آنها داد يا نشاط بيشتر را در بين شهروندان اين محله‌ها به‌وجود آورد.
اين استاد دانشگاه مي‌افزايد: اطراف بازار، منيريه، اميريه و در شميران كه بافت معنوي و حس نوستالژيك دارند، مي‌توان چنين برنامه‌هايي را اجرا كرد.
به اعتقاد قرائي‌مقدم اين كار موجب همدلي شده، سرمايه اجتماعي را بالا برده و از آسيب‌هاي اجتماعي هم جلوگيري مي‌كند. ضمن اينكه اين كار مي‌تواند الگوي شهرهاي ديگري چون شيراز، اصفهان و مشهد نيز شود.
نظر شما