به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی حبیب‌اله طاهرخانی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید طی سخنرانی در دومین نشست از سلسله نشست‌های شهرهای جدید و توسعه اجتماعی با موضوعیت مطالعات اجتماعی ایجاد نسل دوم شهرهای جدید بیان کرد: مباحث اجتماعی در توسعه شهرها موضوع مهمی است که خصوصا در اواخر قرن ۲۰ به دلیل بروز نابه‌هنجاری‌های اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی برای توجه صرف به مسائل کالبدی در حوزه شهرسازی مورد توجه قرار گرفته و به عنوان موضوع کلیدی وارد بحث توسعه شهری شده است.

وی ادامه داد: در گذشته موضوعات اجتماعی در ایجاد شهرهای جدید به عنوان یک موضوع محوری مطرح می‌شد اما آن طور که باید جدی و عمیق نبوده و تنها نیازهای اسکان جمعیتی و سایر عوامل طبیعی و کالبدی و بعضا مسائل اقتصادی به عنوان مباحث کلیدی اعلام می‌شد.

این مقام مسئول با بیان اینکه آثار این بی‌توجهی‌ها در شهرهای جدید امروز به تدریج خود را نشان می‌دهد گفت: بدون شک نکته مهمی است که ما در کنار فرآیند احداث شهر و شهرسازی به مفهوم کالبدی خود، نیاز به شکل‌گیری اجتماع در این مناطق نیز داریم.

به گفته وی شهرهایی که در دوره زمانی طولانی شکل می‌گیرند، فرآیند اجتماعی آن‌ها نیز به تدریج شکل گرفته و قوام اجتماعی در آن‌ها دیده می‌شود اما از آنجایی که فرآیند شکل‌گیری شهرهای جدید خصوصا با اسکان سریع مساکن مهر دوره کوتاهی را طی کرده و تحقق اجتماع در آن‌ها با مشکل روبه رو می‌شود.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با تأکید براینکه ملاحظات اجتماعی باید از ابتدای عملیات احداث شهرهای جدید به عنوان موضوع محوری در نظر گرفته شود گفت: به طور مثال هرچند از نظر منطق شهرسازی توسعه صنعتی بسیار گسترده‌ای در ناحیه سیراف داریم و حجم عظیمی از صنایع گاز و پتروشیمی در این منطقه واقع شده است و ما باید فکری برای اسکان پایدار جمعیت این منطقه داشته باشیم اما نکته مهم آن است که به چه شکل و مکانیزمی باید این روند توسعه شهری را طی کنیم تا برای شکل‌گیری اجتماع در آن با مشکل روبه رو نشویم.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: هرچند که جامعه محلی با توجه به سوابق گذشته تا کنون از مداخله مستقیم دولت منتفع نشده و اعتماد لازم برای تحقق این هدف را ندارد ولی ما به دلیل کمبود منابع آبی در کل پهنه سرزمینی مجبور به بردن جمعیت به سمت نواحی جنوبی کشور هستیم، ما باید از این فرصت منحصر به فرد در این منطقه مانند سایر همسایگان کشور در ضلع جنوبی خلیج فارس بهره برده وبه این مناطق خالی از سکنه توجه بیشتری کنیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تأکید براینکه حرکت به سمت کرانه‌ها و انتقال صنایع آب‌بر و انرژی‌بر به این مناطق در دیدگاه آمایشی کشور مورد توجه واقع شده است گفت: ما باید این اقدام را با نهایت دقت و ظرافت انجام دهیم چراکه این مرحله، آغاز مداخلات در پهنه جنوبی کشور به خصوص در حوزه اجتماعی بوده و اگر با شکست روبه رو شود سایر اقدامات در سال‌های آتی نیز با مشکل روبه‌رو خواهد شد.

طاهرخانی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه امروزه تصور براین است که مجموعه شرکت عمران شهرهای جدید صرفا مسئول شکل‌گیری کالبد شهرهاست گفت: به دلیل وجود این تصور بین افراد ساختار این شرکت نیز برای ساماندهی و شکل گیری حمل و نقل، ساختمان و معابر درنظر گرفته شده است درحالی که اگر بخواهیم بگوییم توفیقی در ایجاد شهرهای جدید تا کنون حاصل شده است یا خیر باید ببینیم یک سگونتگاه انسانی و یک اجتماع کامل در این نواحی تا کنون شکل گرفته است یا نه.

این مقام مسئول در این راستا افزود: قطعا مسئولیت اصلی ما شکل‌گیری یک اجتماع بوده و باید شهری را بنا کنیم تا مردم از زندگی در آن نهایت رضایت را داشته باشند، بدون شک ما صرفا برای ساخت یک ساختمان فاخر و معابر مورد تحسین قرار نمی‌گیریم و مسائلی که باعث ایجاد روابط اجتماعی و شکل‌گیری اجتماع می‌شوند در این حوزه از اهمیت بسیار بالاتری برای ما برخوردار هستند.

وی با تأکید براینکه محور اقدامات ما باید بر موضوعات اجتماعی استوار باشد گفت: خوشبختانه امروز دیدگاه مثبت‌تری در این حوزه ایجاد شده و تبلور آن کاملا در ساختار فعلی شرکت عمران شهرهای جدید نمایان است که امید است برای سال‌های آتی نیز نهادینه شده و در این بخش مورد توجه قرار گیرد.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در بخش دیگری از سخنان خود تبدیل مطالعات اجتماعی در این حوزه به سیاست‌های اجتماعی را امری ضروری دانست و گفت: عموما ذکر مشکلات در حوزه اجتماعی که بیشتر از حوزه‌های دیگر نیز در کشور اتفاق می‌افتد برای رفع مسائل کافی نبوده و ما باید ضمن تحلیل صحیح از اجتماع بتوانیم این مطالعات را با زبان برنامه‌ریزی تهیه و آن‌ها را به یک سیاست تبدیل کنیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی باتأکید براینکه باید دراین مسیر مواظب باشیم تا مطالعات اجتماعی منجر به شکل‌گیری نوعی بدنامی برای آن اجتماع نشود گفت: در زمان نتیجه‌گیری مطالعات ممکن است مشکلاتی در برخی نواحی از اجتماعات دیده شود ولی قطعا نباید آن‌ها را به تمامی جامعه تعمیم دهیم چراکه همین جامعه می‌تواند دارای فرصت هایی باشد که در صورت توجه، به شکوفایی آن اجتماع منجر شود.

این مقام مسئول در ادامه سخنان خود توجه به فضای تعاملات اجتماعی در برنامه‌ها و سیاست‌های احداث شهرهای جدید و سازماندهی نهادهای اجتماعی را ۲ رویکرد اصلی شرکت عمران شهرهای جدید در توسعه شهری اعلام کرد و افزود: ما باید شرایط لازم برای برقراری ارتباط بین مردم و ایجاد فضای گفتگو بین آن‌ها را فراهم کرده و از سویی دیگر آن‌ها را دور هم جمع کنیم تا علاوه بر نقاط ضعف متوجه نقاط مثبت نیز در این مناطق شوند.

وی با بیان اینکه امروز مسئله هویت به عنوان یک نقطه ضعف توسط حوزه شهرسازی در شهرهای جدید ذکر می‌شود گفت: هویت موضوعی است که باید در طول زمان شکل بگیرد وبه صورت ناگهانی ظاهر نمی‌شود، بنابراین وظیفه اصلی ما در این حوزه ایجاد بسترهای لازم جهت شکل‌گیری هویت بوده و تصور اینکه یک سکوننگاه پس از ۲۰ سال هویتی کاملا منسجم از خود نشان دهد تصور اشتباهی محسوب می‌شود./