علی بیت اللهی دبیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، گزارشی از جزئیات زمین لرزه ایذه در استان خوزستان را تشریح کرد.

بیت اللهی در تشریح جزئیات زمین لرزه فوق  اعلام کرد:  زمین‌لرزه‌ای با بزرگی ۴.۵ روز پنجشنبه، ۱۰ آبان ۱۳۹۷، ساعت ۲۰:۱۷:۲۱ بوقت تهران  و ۲۰۱۸-۱۱-۰۱ ۱۶:۴۷:۲۱ به وقت  (UTC) در ۱۸ کیلومتری جنوب‌شرق ایذه خوزستان رخ داد. موقعیت رومركز آن  ۳۱.۷۵ شمالي و ۵۰.۰۴ شرقي در عمق ۱۸ كيلومتر است. (شکل۱).

به گفته این مقام مسئول، اهمیت رخ داد این زمین لرزه مجاورت رومرکز با سد عظیم کارون ۳ است. به جز ایذه، مراکز جمعیتی دیگری در نزدیک رومرکز زلزله قرار دارند که می توان به باغ ملک، لالاب، قلعه طول، ابرکه ازگیل، کوهباد نیز اشاره نمود.

با توجه به نقشه‌های تهیه شده و جانمائی گسله‌های منطقه و تطابق آن با رومرکز زلزله ۴.۵ ایذه به نظر می‌رسد که قطعات گسلی پیشانی کوهستان در شرق ایذه که به صورت سگمنتی یال غربی دریاچه سد کارون ۳ را نیز در بر گرفته اند، گسل مسبب این زمین لرزه باشد. گسل ایذه در غرب ایذه قرار می‌گیرد و با توجه به موقعیت رومرکز زلزله، چنین به نظر نمی‌رسد که نقشی در رخداد زلزله ایذه ( ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی ایذه) با بزرگی ۴.۵ داشته باشد(شکل۲).

دبیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن  و شهرسازی همچنین، گفت: بررسی زمین‌لرزه‌های اخیر منطقه در اطراف رومرکز زلزله ایذه، نشان می‌دهد که فعالیت لرزه در این منطقه ابتدا در جوار گسل اردل (از قطعات گسلی اصلی جوان زاگرس MRF) با رخداد زمین لرزه اردل با بزرگی ۴.۶ تشدید یافته است. زلزله اردل به بزرگی ۴.۶ در ساعت ۶:۱۲:۴۹ مورخه ۱۰-۷-۱۳۹۷ در استان چهارمحال بختیاری و در فاصله ۳.۸ کیلومتر شمال غرب شهر اردل این استان رخ داد. عمق کانونی این زلزله بنا بر گزارش مرکز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ۱۰ کیلومتر بود(شکل ۳).

بر اساس اعلام مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در شکل ۴ زمین لرزه‌های یکماهه اخیر را که با شروع زلزله اردل (با بزرگی ۴.۷ گزارش شده بود) همراه بوده است، می توان مشاهده نمود. هرچند فاصله بین دو رومرکز زلزله ۶۰ کیلومتر است(در راستای غربی – شرقی) اما ساز و کار راندگی گسله‌های زاگرس نظیر رفتاری که در منطقه بین ازگله، سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می‌بینیم، در اینجا نیز مهاجرت فعالیت لرزه‌ای را بین دو امتداد اصلی گسل پیشانی کوهستان و گسل جوان زاگرس و نیز قطعات گسلی زاگرس مرتفع نشان می‌دهد.

به گفته وی، اگر زمین‌لرزه‌های جنوب‌شرقی خرم آباد، تازه آباد کرمانشاه و اردل چهارمحال بختیاری را در راستای گسل زاگرس مرتفع و نیز گسل اصلی جوان زاگرس تلقی کنیم، زمین لرزه ایذه با بزرگی ۴.۵ و بسمت شمالغرب، زلزله‌های محدوده سرپل‌ذهاب و ازگله را در امتداد گسل پیشانی کوهستان ایالت لرزه زمین ساختی زاگرس باید در نظر گرفت. نکته مهم در بررسی مجموعه ای رخداد زمین‌لرزه‌های از شمالغرب بسوی جنوب غرب و در راستای بلندی‌های زاگرس، ادامه ساختارهای تکتونیکی در استان فارس و امتداد آنها تا گستره بالای تنگه هرمز و حوالی بندرعباس است.

بیت‌اللهی تصریح کرد: در هر حال بسیار واضح است که آهنگ فعالیت لرزه‌ای در امتداد گسل‌های اصلی زاگرس به صورت رفت و برگشتی بین سامانه‌های گسلی موازی هم زاگرس، تندتر شده است و ضرورت پایش‌های دقیق‌تری احساس می‌شود.

دبیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: بررسی رخدادهای نوین لرزه‌ای از سال ۲۰۰۶ که رخدادهای لرزه‌ای با دقت بیشتری در سایت موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ارائه می شود، نیز نشان می دهد که در ناحیه ای با یک درجه (حدود ۱۰۰ کیلومتر) اطراف رومرکز زلزله ایذه، فعالیت لرزه ای با نوساناتی همیشه ادامه داشته است.

بنا بر اعلام مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، بیش از ۱۶۰۰ زمین‌لرزه با بزرگی ۲.۵ و بیش از آن در شعاع ۱۰۰ کیلومتری اطراف رومرکز زلزله ایذه رخ داده است.

در شکل ۵ تعداد زمین لرزه های ۱۲ ساله اخیر اطراف زمین لرزه ایذه نسبت به عمق نشان داده شده است. هرچند که بیشترین زلزله ها با عمق کمتر از ۱۰ کیلومتری گزارش شده اند، اما در شکل می توان به تعداد قابل توجه زلزله ها در عمق حدود ۱۸ کیلومتری پی برد. لازم بذکر است که زلزله ۴.۵ ایذه نیز در عمق ۱۸ کیلومتری رخ داده است.

همچنین، منطقه مذکور در سال ۲۰۱۵ بزرگترین بزرگا در حدود ۵.۳ را در عمق ۱۲ کیلومتری و همچنین زلزله ای با بزرگای ۵ را در عمق ۲۰ کیلومتری تجربه کرده است که بایستی در نظر داشت بیشترین تعداد زلزله های رخ داده در منطقه ۳۸ عدد در سال ۲۰۱۰ بوده است.