محمد شکرچی‌زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی درباره مجموعه مطالعاتی که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در رابطه با فرونشست‌های زمین انجام داده و همچنین مجموعه پیشنهادهایی که آن مرکز در مورد آنها برای سازمان‌ها و نهادهای مرتبط دارد به خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، گفت: موضوع فرونشست موضوع بسیار دامنه‌دار و گسترده‌ای است که به جد از سوی مرکز در حال پیگیری و مطالعه است. درعین حال باید تاکید کنم که این مساله مهم شهرها باید مورد تاکید همه دستگاه‌ها و سازمانهای مرتبط قرار گیرد، زیرا اگر وضعیت به همین روال ادامه یابد و اقدام موثر و همه جانبه ای صورت نگیرد، مشکلات به حالت بحران در خواهد آمد.

وی ادامه داد: دلیل اصلی فرونشست‌ها موضوع برداشت بی‌رویه آب‌های سطحی و زیرزمینی است که منجر به تغییر فشار در لایه‌های زمین شده  و منجر به فرونشست می‌شود.

شکرچی‌زاده افزود: فرونشست اگر در همه دشت‌ها یکسان باشد آثار سوء به همراه ندارد اما در عمل چون ضخامت سنگ بستر و عمق آن تغییر می‌کند دچار شکاف می‌شویم. به همین خاطر ترک‌خوردگی در دشت‌ها به وجود می‌آید و متاسفانه بیش از یک سوم دشت‌های کشور دچار موضوع فرونشست هستند.

موضوع فرونشست زمین در برخی فرودگاه‌ها جدی و در حال پیگیری است

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر اهمیت موضوع فرونشست‌ها برای وزارت راه و شهرسازی گفت: برای وزارت راه و شهرسای این مساله مهم است چون تاسیسات زیرساختی مثل راه‌ها، فرودگاه‌ها و راه‌آهن از مسیرهای فرونشست عبور می‌کنند. در این خصوص اگر در جایی فرونشست منجر به تغییر مکان قائم شود یا بعضا تغییر مکان‌های افقی به وجود بیاید، این مساله می‌تواند عملکرد آن سازه را دچار مشکل کند.

وی افزود: به عنوان مثال در فرودگاه‌ها تاسیسات حساس با ابزارهایی دقیق داریم که اگر در محل فرونشست باشند، سبب مشکل می‌شود. به همین خاطر در زمان لندینگ هواپیما اگر اتفاق رخ دهد و حفره یا فروچاله ای به‌وجود بیاید آثار زیان‌باری به همراه خواهد داشت.

شکرچی‌زاده با اشاره به تاکید معاونت‌های معماری و شهرسازی و همچنین حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی بر مساله فرونشست‌ها اظهار داشت: همراه با تاکید معاونت معماری و شهرسازی و همچنین معاونت حمل و نقل و پیش از آن در دولت یازدهم با تاکید وزیر پیشین راه و شهرسازی، اقدامات اولیه برای شناسایی محل‌هایی که با فرونشست‌های قابل‌توجهی روبه‌رو هستند، انجام شده است.

وی ادامه داد: این موضوع به خصوص در فرودگاه‌ها مورد بررسی قرار گرفته و براین اساس چند فرودگاه به واسطه اهمیت و اولویت دسته‌بندی شده‌اند. اطلاعات به شرکت‌ فرودگاه‌ها ارسال شده است و در حال برنامه‌ریزی برای مطالعات بعدی هستیم.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: در این مسیر نکته مهم روبه‌رو بودن ما با دو موضوع جد از یکدیگر است. مورد اول شناسایی فرونشست‌‌ها و درجه‌بندی تغییر شکل‌ها آنهاست و مورد بعدی راه‌حل مهندسی است و اینکه در این خصوص چه کاری باید انجام دهیم.

وی افزود: راه حل مهندسی بسیار پیچیده است. این امکان وجود دارد که به صورت موضعی محل فرونشست‌ها را تقویت کنیم اما در طول زمان بازشدگی‌ها و حفره‌ها می‌توانند افزایش پیدا کنند. به همین خاطر باید یکسری راه‌حل‌های دینامیک جایگزین راه‌های استاتیک شده و پایش‌ها به صورت مستمر انجام بگیرند.

مطالعه و بررسی راه‌حل‌های ژئوتکنیکی و سازه‌ای در مورد فرونشست‌ها

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ماموریت بخش ژئوتکنیک مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بابت پایش مستمر و جایگزینی راه‌ حل‌های دینامیک اظهار کرد: بخش ژئوتکنیک مرکز ماموریت پیدا کرده است تابه طور مشخص روی موضوع جایگزینی راه‌حل‌های دینامیک به جای راه‌های استاتیک کار کند؛ در این خصوص تجارب بین‌المللی جمع‌آوری شده و نشست‌های تخصصی برگزار خواهد شد. این موضوع به خصوص در تاسیسات متعلق به وزارت راه و شهرسازی مطرح است که راه‌حل‌های ژئوتکنیکی و سازه‌ای ارائه شود.

وی افزود: این موارد در دستور کار است و برای انجام این کار علاوه بر امکانات و نیروهای داخلی به نظر می‌رسد که بتوانیم از تجربیات سازمان نقشه‌برداری، سازمان زمین‌شناسی و همچنین اساتید و متخصصان دانشگاهی هم بهره برده تا به بهترین شکل بر مساله فرونشست‌ها و ارائه راه‌حل‌های ژئوتکنیکی و سازه‌ای کار شود.