به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، به دنبال زمینگیری هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مکس، تقریباً هرروز اخبار جدیدی از پنهانکاریها، سو مدیریتها و دردسرهای جدید برای این شرکت معتبر سازنده هواپیما منتشر میشود. در جدیدترین خبر منتشرشده، مشخص شده است بوئینگ بودجه کافی برای کار بر روی خط تولید هواپیماهای مکس را تأمین نکرده است.
به دنبال دو سانحه مرگبار برای بوئینگ ۷۳۷ مکس در کشورهای اندونزی و اتیوپی، بسیاری از کشورهای جهان این هواپیما را به دلیل ملاحظات ایمنی زمینگیر کردهاند. همچنین آژانس فدرال هوانوردی آمریکا نیز دستور زمینگیری تمام بوئینگهای ۷۳۷ مکس را صادر کرده و این محدودیت تاکنون چندین بار تمدید شده است. یافتن ایرادات جدید از اصلیترین علل تمدید این محدودیت بودهاند. بسیاری بوئینگ را به کمکاری و پنهانکاری در روند طراحی و تولید هواپیمای جدید خود متهم کردهاند، حال یک مهندس پیشین بوئینگ به برنامه پانارومای بیبیسی گفته است که برنامه تولید بوئینگ ۷۳۷ مکس بهاندازه کافی تأمین مالی نشده است.
آدام دیکسون که برای مدت ۳۰ سال در بوئینگ مشغول به کار بوده و سرپرست یک گروه از مهندسان که بر روی تولید بوئینگ ۷۳۷ مکس فعالیت میکردند را بر عهده داشته، ادعا کرده که این گروه تحت فشار زیادی برای پایین نگاهداشتن هزینههای تولید بوده است. او میگوید: « آنچه من دیدم کمبود منابع مؤثر برای انجام کار بود. محیط کار بهشدت بر هزینه متمرکز بود و فشار به طرز شگفتآوری زیاد بود. برای مهندسان اهدافی بهمنظور کاهش مقادیر مشخصی از هزینهها تعریف میشد.»
دیکسون در ادامه به تلاش شرکت بوئینگ برای کوچک نشان دادن تغییرات ۷۳۷ مکس نسبت به گونههای پیشین ۷۳۷ اشاره کرده و میافزاید: « هدف این بود که نشان دهیم این تایپ بسیار شبیه تایپهای پیشین است تا نیاز نباشد در فرآیند تأمین مجوزهای موردنیاز از آن بهعنوان یک طراحی جدید یاد شود. »
پیشتر نیز مشخصشده بود بوئینگ برای قانع کردن مشتریان در مورد کمهزینه بودن خرید بوئینگ ۷۳۷ مکس، وجود سامانه MCAS را از آنها مخفی کرده بوده است. بوئینگ در تلاش بوده تا مشتریان را قانع کند که به دلیل شباهت این هواپیما با نسلهای پیشین ۷۳۷، شرکتهای هواپیمایی نیازی به صرف هزینههای سنگین برای آموزش خدمه خود ندارند و خدمه بوئینگهای ۷۳۷ این شرکتها میتوانند با کمی آموزش هدایت و استفاده از مکس را بر عهده بگیرند. این در حالی است که از نقص در سامانه MCAS و ناآشنایی خدمه پرواز با این سامانه بهعنوان علل اصلی دو سانحه مرگبار بوئینگ ۷۳۷ مکس یاد میشود.
حال این مهندس پیشین بوئینگ میگوید: «فشار برای کوچک نشان دادن تغییرات در بوئینگ ۷۳۷ مکس نسبت به نسلهای پیشین این هواپیما باعث کاهش بررسیهای موشکافانه میشد، بهگونهای که این اقدام میتوانست بر ایمنی هواپیما اثرگذار باشد.»
بوئینگ گفتههای این کارمند پیشین خود را تکذیب و ادعا کرده که بوئینگ ۷۳۷ مکس یکی از ایمنترین هواپیماها جهان است. بااینحال زمینگیری این هواپیما ادامه دارد. این زمینگیری باعث ضرر و زیان بسیاری از شرکتهای هواپیمایی که این هواپیما را خریده و یا سفارش داده بودند، شده است. همچنین بسیاری از این شرکتها قصد دارند که سفارش خود برای خرید ۷۳۷ مکس را لغو کرده و یا کاهش دهند.
بهعنوانمثال، شرکت هواپیمایی رایانایر که یک شرکت کمهزینه در اروپا است، بهتازگی گفته است که احتمال دارد سفارش خرید این هواپیما را کاهش دهد. به گزارش سیانبیسی، مایکل اولری، مدیرعامل این شرکت هواپیمایی ضمن اعلام خبر کاهش ۲۱ درصدی سود رایانایر از احتمال کاهش تعداد سفارشهای بوئینگ ۷۳۷ مکس از ۵۸ فروند به ۳۰ فروند خبر داده است.
او میگوید: «اگر بوئینگ نتواند هرچه سریعتر با رفع ایرادات رضایت قانونگذاران را برای پرواز مجدد این هواپیما جلب کند، این سفارش ممکن است به ۲۰، ۱۰ و یا صفر فروند کاهش یابد.»
البته شرکتهای هواپیمایی تنها بنگاههایی نیستند که در این مسئله دست به تهدید زدهاند. خود شرکت بوئینگ نیز اخیراً تهدید کرده است که اگر محدودیت پرواز بوئینگ ۷۳۷ مکس رفع نشود، این شرکت شاید ناچار به تعطیلی خط تولید مکس بزند. اتفاقی که زیانی بزرگ برای صنعت هوانوردی و اقتصاد ایالات متحد آمریکا خواهد بود.
به گزارش اویشن نیوز، بوئینگ بزرگترین زیان مالی خود در یکفصل را تجربه کرده و این زیان به ۳.۴ میلیارد دلار رسیده است. همچنین درآمد بوئینگ امسال با ۳۵ درصد کاهش روبرو شده و از ۲۴.۸ میلیارد دلار در مدت مشابه در سال ۲۰۱۸، به ۱۵.۸ میلیارد دلار رسیده است. این مسئله باعث شده تا بوئینگ اعلام کند که ادامه این روند منجر به تعطیلی خط تولید این هواپیما شود. همچنین بحران مکس باعث شده شرکت ایرباس، رقیب اروپایی بوئینگ برای اولین بار پس از سال ۲۰۱۱ لقب بزرگترین تولیدکننده هواپیما در جهان را از آن خود کند.
در حال حاضر، بوئینگهای ۷۳۷ مکس در سرتاسر جهان زمینگیر هستند و آینده تولید این هواپیما نیز در هالهای از ابهام قرارگرفته است. هرچند بوئینگ و دوستداران ۷۳۷ مکس امیدوارند با رفع ایرادات، این هواپیما هرچه سریعتر به خط پرواز بازگردد، اما با افشاگریهای تازه و ایراداتی که بعد از زمینگیری هواپیما کشفشده، باعث طرح این سؤال شده که آیا آسمان جهان میتواند بار دیگر پذیرای بوئینگ ۷۳۷ مکس باشد؟