هشتم نوامبر روزجهانی شهرسازی است. روزی که در سال ۱۹۴۹ همزمان با افتتاح انستیتو مطالعات مسائل شهرسازی دانشگاه بوئنوس آیرس آرژانتین با هدف بالابردن علاقه به مباحث شهرسازی در میان عامه مردم و متخصصان ثبت شد. ۶۰ سال است که از برگزاری مراسم بزرگداشت این روز در برخی از کشورهای دنیا می گذرد و شهرسازان ایران نیز آنطور که در نوشتارها آمده است با تاخیر ۴۵ساله حدود ۱۵سال است که این روز را گرامی می دارند و از مسائل و مصائب شهر و شهرسازی و حقوق شهروندی و نقش شهرسازان می گویند.
روز جهانی شهرسازی مصادف شده است با زلزله ۵.۹ ریشتری منطقه ترک آذربایجان شرقی که متاسفانه منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنان و بوجود آمدن خسارات مادی شده است. تجربیات موجود در کشور نشان داده که در سده اخیر به هنگام رخدادهای طبیعی همچون سیل و زلزله، شهروندان در شهرها و روستاها در صف اول خسارات مالی و جانی ناشی از تخریب ساختمان ها و زیرساخت ها قرار گرفته اند. خساراتی که ناشی از کم توجهی و بعضا نادیده انگاشتن اصول شهرسازی و ساختمان سازی در کشوری است که طلایه دار شهر و شهرنشینی جهان است و دست کم ۵۰۰۰ سال سابقه مهندسی را به ثبت رسانده و آثار جاودانی را از پیشینیان خود به یادگار گذاشته است.
آثاری که بر پایه عقلانیت و شناخت درست از محیط پیرامون و با به کارگیری حداکثری دانش روز، طراحی و ساخته شدند که بسیاری از آنها هنوز رقیبی بر خود ندیده اند. قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در سال ۱۳۷۴ به تصویب رسید و یکی از مهم ترین اهداف خود را تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های اسلامی در معماری و شهرسازی و ترویج اصول معماری و شهرسازی و رشد و آگاهی عمومی نسبت به آن تعریف کرد. لیکن بعد از گذشت ۲۴سال از تصویب این قانون و اجرایی شدن آن و به رسمیت شناختن شهرسازان به عنوان یکی از رشته های هفت گانه، هنوز جایگاه شان در تحقق اهداف قانون به درستی مشخص نیست.
وقت آن رسیده است تا شورای تدوین مقررات ملی ساختمان به استناد ماده ۳۳ قانون مذکور و با استفاده از تجربیات جهانی و پژوهش های پرشمار انجام شده، نسبت به تدوین، تبیین و در نهایت تعیین تکلیف جایگاه اصول و قواعد فنی منبعث از رشته های معماری، شهرسازی، نقشه برداری و ترافیک در طراحی، محاسبه، اجرا، بهره برداری و نگهداری ساختمان ها در مقررات ملی ساختمان اقدام کند.
مهندس حامد مانیفر
مدیر کل مقررات ملی و کنترل ساختمان