شناسهٔ خبر: 76119 - سرویس هوایی
نسخه قابل چاپ

به مناسبت هفته حمل‌ونقل؛

هماهنگی‌ میان بخشی، راهکار موفقیت صنعت هوانوردی در تحریم

محمدصادق دیجوری محمد صادق دیجوری، کارشناس ارشد مهندسی برنامه ریزی حمل و نقل هوایی

امسال سازمان هواپیمایی بین المللی (ایکائو) هفتاد و پنجمین سالگرد خود، از زمان تاسیس پیمان هواپیمایی کشوری بین المللی در سال ۱۹۴۴ را جشن می گیرد. کشور های زیادی به عنوان اعضای ایکائو ( دقیقاً ۱۹۳ کشور) برنامه‌های مختلفی را برای بزرگداشت این تاریخ برگزار می‌کنند و ایکائو نیز به همین مناسبت در تاریخ ۱۶ آذرماه بیانیه‌ای صادر کرده است. پیام مشترک دبیرکل ایکائو و رئیس شورا در این ارتباط، این چنین آغاز می‌شود:

«بهانه امسال برای جشن گرفتن ۷۵ سالگی ایکائو و انتخاب آن برای جلب توجه اذهان به این حقیقت است که ایمنی، امنیت و حمل‌و‌نقل سریع خصوصیات اصلی شبکه گسترده جهانی هواپیمایی را تشکیل می‌دهد و این ارزشی کلیدی است که همه بخش‌های هواپیمایی بین‌المللی، چه تجاری چه فرهنگی و چه خصوصی از آن بهره می‌برند. این انتخاب ایکائو است که توجه بخش حمل‌و‌نقل هوایی را در این لحظه تاریخی نه بر گذشته که بیشتر و مستقیماً روی آینده پرواز متمرکز کند. اولویت بخشیدن به این امر، تأیید کننده توسعه سریع ظرفیت هواپیما‌های جدیدی است که اکنون در حال برنامه ریزی، طراحی و تولید هستند تا برآورنده خدمات جدید و مهیج به عنوان جوامع حمل‌و‌نقل کشوری باشد.»

واقعیت این است که برنامه های هوانوردی و نوآوری‌ها در این قرن، حمل و نقل هوایی را با دگرگونی‌های غیرمنتظره‌ای روبرو کرده که کمترین آنها به کارگیری هواپیماهای بدون سرنشین و کنترل از راه دور (پهپاد)، سامانه های ردیاب هواپیماها و آگاهی لحظه‌ای از وضعیت آنهاست. اگرچه برخلاف تصورات پیشینیان که قرن بیست و یکم را متعلق به هواپیماهای مسافری و تجاری مافوق صوت می‌دانستند، در حال حاضر هیچ هواپیمای مافوق صوتی در ناوگان شرکت‌های هواپیمایی فعال نیست، ولی اکنون توجهات به سمت هواپیماهای بدنه وسیع با ظرفیت بالا، کم مصرف و کم صدا جلب و متمرکز شده است.

از طرفی علاوه بر دغدغه های ایمنی، توجه به بهبود محیط زیست و رفع نگرانی‌های آتی آن به یکی از چالش‌های اساسی جوامع بین المللی تبدیل شده است و کاهش آلایندگی با کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، کوتاه کردن مسیرهای هوایی، افزایش کارآیی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در هواپیماها و فرودگاه‌ها از جمله برنامه‌های جدی و اصلی جوامع پیشرفته به شمار می‌رود.

با وجود مشکلات تحمیل شده بر صنعت حمل و نقل کشور به ویژه حمل‌و‌نقل هوایی، برنامه‌های مشابهی در فضا و فرودگاه‌های کشور در دست اجرا قراردارند که با اجرایی شدن آن‌ها طرح‌های تقرب به فرودگاه ها کارآمدتر و راه‌های هوایی کوتاه‌تری مورد استفاده قرارخواهند گرفت. البته این امور مگر با همکاری بخش‌های هواپیمایی نظامی، کشوری و پدافند هوایی و بهره‌گرفتن از فناوری‌های نوین و ماهواره‌ای در زمینه ارتباطات، ناوبری هوایی و نیز تعامل با صنعت و جوامع بین‌المللی میسر نخواهند شد.

در مجموع باید گفت موفقیت در زمینه توسعه مجموعه حمل‌و‌نقلی در گرو برنامه‌ریزی هوشمندانه با علم به واقعیت تحریم‌ها و استفاده از همه توانمندی‌های علمی و تجربی بالقوه در همه مسیر‌ها ممکن است. در این برهه از زمان نادیده گرفتن توانمندی‌ها از هر منظری می‌تواند قفلی بر دروازه‌های توسعه و پیشرفت این مجموعه استراتژیک قلمداد شود. به عبارت دیگر توسعه در هیچ بخشی نباید مانعی برای توسعه در بخش های دیگر باشد. در واقع می‌توان گفت، واژه همیاری رمز موفقیت و برون رفت از چالش تحریم هاست.