به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، مسلم بیات با تأکید بر اینکه فعالیت شبانه‌روزی و بسیار خوبی در بخش واردات کالاهای اساسی از بنادر کشور صورت گرفته است، اظهار داشت: تمامی دستگاه‌های اجرایی علی‌رغم محدودیت‌های موجود، با تمام توان خود در بخش کالاهای استراتژیک پای کار آمدند.
وی در خصوص وظیفه سازمان ملی استاندارد ایران در بخش واردات کالا، بیان کرد: بر اساس قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد، سازمان ملی استاندارد ایران کنترل کیفی کالاهای وارداتی که مشمول استاندارد اجباری هستند را بر عهده دارد، بنابراین در روش‌های ارزیابی انطباق این گونه کالاها ارزیابی صورت می‌گیرد و در صورتی که مطابق با استانداردهای مورد قبول و یا مقررات فنی در نظر گرفته شده باشد گواهی انطباق صادر و کالا ترخیص می شود.
به گزارش سازمان بنادر و دریانوردی، معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران افزود: در عین حال باید توجه داشته باشیم که فعالیت سازمان استاندارد مربوط به تمامی کالاها نمی‌شود و صرفا محدود به کالاهای مشمول استاندارد اجباری است.
چه کالاهایی را نباید رسوب شده بدانیم؟
بیات در ارتباط با اینکه چه کالاهایی را نباید رسوب شده لحاظ کنیم، عنوان کرد: در ابتدای امر باید تعریف درستی از رسوب کالا داشته باشیم، اساسا در مورد برخی از کالاها در بنادر و گمرکات کشور که در محل انبارهای عمومی وجود دارد نمی‌توانیم عنوان رسوب کالا را به کار ببریم که این مسئله علل متعددی دارد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال ممکن است مدارک و مستندات برخی از کالاها آماده نباشد که بتوان کالا را اظهار کرد، هرچند سازمان ملی استاندارد ایران تدابیری را اتخاذ کرده است تا در ارتباط با کالاهای استراتژیک نمونه برداری قبل از اظهار کالا نیز انجام شود، اما در عین حال مدارک و مستندات در راستای اظهار صاحبان کالا بنابر دلایلی که در شرایط تحریم با آن مواجه هستیم آماده نباشد و نباید این دست از کالاها رسوب شده لحاظ کرد.
معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به اینکه نمونه دیگر مربوط به کالاهایی که در مورد آنها تشریفات گمرکی انجام می‌شود، گفت: با توجه به اینکه روزانه ممکن است میلیون‌ها تن کالا به بنادر یا گمرکات کشور وارد و یا از آنها صادر شود، بنابراین یک رویه متداول است که این کالاها در مرحله تشریفات گمرکی باشند و نمی‌توانیم برای چنین کالاهایی نیز لفظ رسوب شده به کار ببریم.
بیات به مورد مربوط به کالاهای شرکت‌های دولتی در انبارهای عمومی چه در بنادر و چه در گمرکات اشاره و اظهار داشت: این شرکت‌های دولتی جایی برای انبارش ندارند و در نهایت محموله خود را در این انبارها ذخیره می‌کنند که نباید به این دست از کالاها نیز رسوب شده بگوییم.
وی افزود: دسته دیگر کالاهای وارداتی هستند که تشریفات گمرکی آنها نیز انجام شده است، اما مقوله پرداخت ارز و اسناد کالا که باید وصول شود، صورت نگرفته و تا زمانی که این اتفاق رخ ندهد امکان ترخیص کالا وجود ندارد، بعضا هم اتفاق افتاده که فعالیت‌های مربوط به استاندارد یک کالا انجام شده اما بحث کارمزد خدماتی از سوی ارباب رجوع پرداخت نمی‌شود و اساسا این مسئله تکلیفی است که از سوی ارباب رجوج اعم از شرکت‌های دولتی و خصوصی مدنظر قرار گیرد و تا زمانی که پرداخت‌ها از این طریق انجام نشود امکان ترخیص نیست.
معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران همچنین به یکی دیگر از مشکلاتی در این زمینه اشاره کرد و گفت: بعضا گمرک بخشی از کالا را به عنوان تضمین نگهداری می‌کند و علی‌رغم اینکه سازمان ملی استاندارد ایران نظر قطعی خود را در مورد کالای مربوطه داده است اما با توجه به اینکه بخشی از پرداخت عوارض گمرکی صورت نگرفته است از سوی گمرک به عنوان تضمین نگه داشته می‌شود و این مسئله بعضا با پروسه طولانی مواجه شده و مجددا باید کیفیت کالا به ویژه در بخش مواد غذایی با توجه به شرایط نگهداری آب و هوایی انجام شود و نیازمند مداخله و بررسی از سوی سازمان استاندارد هستیم.
بیات ادامه داد: در برخی از موارد نیز اعلام می شود که کالا غیر منطبق بوده و مطابق با استاندارد نیست اما صاحبان کالا و دستگاه‌هایی که باید تعیین تکلیف انجام دهند ورود نمی‌کنند و مصداق بارز آن ذرت‌هایی است که بارها و بارها آلوده اعلام شده‌اند درحالی که حجم زیادی از انبارها به همین دلیل اشغال شده است، بنابراین سایر دستگاه‌ها نیز باید تکالیف قانونی خود را انجام دهند تا این انبارها خالی شده و درواقع مشکلی پیش نیاید.
وی با بیان اینکه نکته بسیار مهم تصمیم اتخاذ شده از سوی دولت در ارتباط با ذخایر استراتژیک کشور بود، تصریح کرد: به دلیل تحریم‌ها مقرر شد این ذخایر باید دوبرابر شود و به همین دلیل حجم بسیار زیادی کالای اساسی به کشور وارد شد درحالی که متناسب با این تصمیم ظرفیت‌سازی لازم صورت نگرفت، شیوع ویروس کرونا نیز مزید بر علت شد تا با چالش‌های عدیده‌ای روبرو شویم.
دستگاه‌های متولی در حوزه واردات کالاهای اساسی عملکرد بسیار خوبی داشتند
معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران در مورد عملکرد دستگاه‌های متولی در حوزه واردات کالاهای اساسی، گفت: اگر بخواهیم خیلی منصفانه نگاه کنیم دستگاه‌های متولی در حوزه واردات کالاهای اساسی عملکرد بسیار خوبی داشتند و تمامی منابع انسانی دستگاه‌های مرتبط با حوزه واردات در بنادر کشور به صورت شبانه‌روزی و ۲۴ ساعته حتی در روزهای تعطیل فعال بودند و اقدامات صورت گرفته بسیار قابل قبول بود و باید بدانیم که تمامی دستگاه‌های اجرایی علی‌رغم محدودیت‌های موجود با تمام توان خود پای کار آمدند.
بیات اضافه کرد: این در حالی بود که حجم واردات دو برابر شده و با فشار مضاعف به دلیل دو برابر نشدن زیرساخت‌ها روبرو بودیم، اما خوشبختانه تمامی دستگاه‌ها پای کار آمدند و در این زمینه نباید از برخی اشکالات جزیی نیز غافل شویم و باید برای آنها تدابیر لازم اندیشیده شود.
حذف کاغذبازی‌های مرسوم و تسریع در فرایند ارزیابی و انتقال اطلاعات
وی در پاسخ به اینکه چه اقداماتی از سوی سازمان ملی استاندارد در بخش تسهیل و تسریع ترخیص کالا به ویژه در حوزه کالاهای اساسی صورت گرفته است، اعلام کرد: با توجه به ارتباط بسیار خوب سامانه‌های برخط سازمان ملی استاندارد تحت عنوان سامانه سامانه جامع صادرات و واردات و سامانه جامع گمرکی، کاغذبازی‌های مرسوم کاهش یافت و همین مسئله موجب تسریع در فرایند ارزیابی و انتقال اطلاعات شد.
نمونه‌برداری قبل از اظهار کالا به ویژه در بخش کالاهای اساسی در گمرکات
معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به اینکه موضوع دیگر مورد توجه از سوی سازمان ملی استاندارد نمونه‌برداری قبل از اظهار کالابه ویژه در بخش کالاهای اساسی در گمرکات بود، گفت: این اتفاق در حالی رخ داد که هنوز کالا به صورت کامل ترخیص نشده بود اما نتایج آزمون آماده و کالا تعیین تکلیف شده یکی از موارد در حوزه تسهیل و ترخیص کالا بود.
بیات ادامه داد: نکته دیگر تنظیم تفاهم‌نامه با سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشکی بود و اقدام مشترکی در خصوص نمونه‌برداری و آزمون کالا صورت گرفت و سرعت فعالیت‌ها در حوزه ترخیص کالا را افزایش داد.
صدور بلافاصله گواهی انطباق کالا برای مواد اولیه و حدواسط تولیدی
وی با بیان اینکه در مواردی نیز که سابقه قبولی به استثنای موارد غذایی وجود داشت بلافاصله گواهی انطباق صادر و موافقت به منظور ورود کالا اعلام می شود، اظهار داد: همچنین برای مواد اولیه و حد واسط واحدهای تولیدی مشمول استاندارد اجباری برای اینکه محصول نهایی آنها تحت کنترل سازمان ملی استاندارد بود بلافاصله گواهی انطباق کالا صادر و موافق برای ورود اعلام شد.
همکاری در جهت تسریع در ترخیص برخی کالا به صورت حمل یکسره
معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران افزود: دیگر موردی که می‌توان به آن اشاره کرد با استناد آیین‌نامه اجرایی قانون گمرک در ارتباط با حمل یکسره برای بعضی کالاها است که سازمان ملی استاندارد با گمرک همراه و این مسئله باعث شد کالاها بلافاصله ترخیص شوند و به انبارهایی که در تملک یا تحت تملک گمرک قرار دارند منتقل شده و فعالیت‌های ارزیابی کالا در این انبارها انجام شود.