به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، این تفاهم‌نامه مشترک در راستای همکاری‌های مشترک پژوهشی، آموزشی و اجرایی و با هدف اجرای بند ض ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور از سوی محمد شکرچی‌زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و هادی اسدی‌رحمانی موسسه تحقیقات خاک و آب امضا شد.
در جلسه امضای تفاهم‌نامه مشترک همکاری، شکرچی‌زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر این موضوع که با توجه به مجموعه خطرات بحران‌ساز در کشور و نگاه مدبرانه به این موضوع، مسئولیت و چاره‌اندیشی برای بخش عمده‌ای از این خطرات از جمله مبحث بسیار مهم فرونشست به وزارت راه و شهرسازی بازگردانده شده است. از آنجا که وزارت راه و شهرسازی بیشترین سامانه‌ها و دارایی‌هایش تحت‌الشعاع مسئله فرونشست قرار گرفته است، این موضوع برای مجموعه وزارتخانه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: خوشبختانه ما در مجموعه مرکز تحقیقات به سبب تکالیف خود در این حوزه، جلسات بسیاری را با سازمان‌ها و مجموعه‌های دست‌اندرکار برگزار کرده‌ایم و ان شاء ا... در ادامه و با حضور موثر موسسه تحقیقات خاک و آب بتوانیم به راهکارهای عملی بسیار خوبی دست پیدا کنیم.
وی ادامه داد: نیاز است تا جلسات کارشناسی با کلیه مجموعه‌های فعال در این موضوع ادامه یابد تا بتوانیم با ایجاد یک نقشه راه، مسئولیت‌ها و وظایف هر یک از سازمان‌ها در این موضوع به خوبی مشخص و متمایز شود.
شکرچی‌زاده تاکید کرد با توجه به اینکه ۹۰ درصد مصرف آب در کشور در حوزه کشاورزی است و این مسئله بسیار با موضوع فرونشست گره خورده است، نقش مجموعه جهاد کشاورزی و بازوهای فکری و مجموعه دانش و تحقیقات موجود در آن می‌تواند سبب انجام اقدامات تاثیرگذاری را در آینده فراهم نماید.
اسدی رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب نیز در این جلسه گفت: متاسفانه در کشور بسیاری از مسائل علمی دهه‌ها جدی گرفته نشده‌اند مانند بحث حریم گسل‌ها و محدودیت‌هایی که برای احداث بنا در آن وجود دارد. در بخش کشاورزی نیز مسائلی از این دست کم نداریم. بحث استحصال آب موضوع بسیار مهمی است که با آن مواجه هستیم چرا که آب بر روی فرونشست تاثیر بسیار زیادی می‌گذارد.
رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب افزود: وزارت جهاد کشاورزی در چند سال اخیر سعی کرده است تا الگوی کشت را برای هر منطقه و اقلیمی در کشور تعریف نماید. لایه اطلاعاتی اصلی الگوی کشت که مشتمل بر مطالعات خاک و سامانه ملی تناسب اراضی است را هم موسسه خاک و آب تهیه و به وزارت جهاد کشاورزی ارائه داده است. در این سامانه، گیاهان مناسب هر اقلیم، نوع خاک و میزان آب مورد نیاز آنها تعریف شده است که اگر در کشور به طور کامل اجرایی شود و حمایت دولت را داشته باشد،می‌تواند در تغییر و بهبود شرایط و همچنین مدیریت موضوع آب تاثیر بسیار زیادی را داشته باشد.
وی ابراز امیدواری کرد با توجه به هدف بزرگی که تعریف و به عنوان یک خدمت ملی در نظر گرفته شده است، اقدامات مثبتی با همکاری میان دو مجموعه انجام گیرد.
علی بیت‌اللهی رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز در بخش دیگری از جلسه امروز گفت: مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بر اساس قانون مدیریت بحران موظف شد با همکاری سازمان‌های مختلف، موضوع فرونشست را در محیط‌های شهری و مسیرهای حمل و نقلی و شریان‌های حیاتی بررسی و تمهیدات مهندسی را بیندیشد. در ارزیابی‌های به عمل آمده در حوزه فرونشست به یک پدیده عجیب برخورد کردیم و آن استحصال بی‌رویه آب به دلیل شیوه غلط آبیاری بوده است. این یک مسئله بسیار مهم است چرا که نمی‌توانیم بگوییم کشاورزی نکنید بلکه لازمه‌اش دانش کشاورزی است. در حوزه کشاورزی، موسسه آب و خاک بهترین موسسه برای همکاری و بررسی در این خصوص است که می‌توان در همکاری با این موسسه، راهکارها و تمهیدات خوبی اندیشید.
رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری ادامه داد: در کنار موضوع آب، بحث خاک بویژه خاک‌های سطحی نیز دارای اهمیت فراوان است چرا که در پدیده فرونشت در خاک‌های مختلف تفاوت‌های بسیاری مشاهده شده است. اگر نتایج تحقیقات میان مرکز و موسسه خاک و آب در کنار هم قرار گیرد قطعا راهکارهای بسیار خوبی را به دنبال خواهد داشت.
بیت‌اللهی افزود: در بحث کلان مدیریتی نیازمند انجام برخی اقدامات هستیم که لازمه آن دانش کشاورزی، آب و خاک از منظر کشاورزی است. بال تکمیلی مرکز تحقیقات در این حوزه موسسه تحقیقات خاک و آب خواهد بود و ما از این موضوع استقبال می‌کنیم.
برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک مرتبط با محورهای تفاهم‌نامه مشترک منعقده، تبادل اطلاعات موجود در خصوص میزان مصرف آب و مباحث مربوط به نوع خاک که تاثیر بسیاری در موضوع فرونشست دارد و ایجاد بستر مناسب جهت همکاری هرچه بیشتر پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی در جهت مدیریت موضوع فرونشست از دیگر محورهایی بود که در این جلسه طرح و مورد تاکید قرار گرفت.
خاطرنشان می‌شود، همکاری در تهیه خواص فیزیکی و هیدرولیکی خاک در مناطق و زون‌های مستعد فروریزش و فرونشست، همکاری در شناخت مواد آلاینده خاک و آب که در زون‌های مستعد فروریزش و فرونشست دچار آلودگی می‌شوند و تهیه روش‌های مناسب برای رفع آلودگی خاک و آب، همکاری در تعیین نیاز آبی، آب مصرفی گیاهان و سامانه‌های نوین آبیاری مناسب در زون‌های مستعد فروریزش و فرونشست، همکاری در ارزیابی تناسب اراضی محصولات کشاورزی مناسب در زون‌های مستعد فرونشست و فروریزش زمین، تدوین ضوابط و آئین نامه‌های موردی و اقدامات و تمهیدات پیشگیرانه و مقابله‌ای در این خصوص، همکاری در شناخت کمی و کیفی خاک و آب کشاورزی در زون‌های مستعد فرونشست، همکاری در تعیین نیاز آبی و آب مصرفی گیاهان الگوی کشت در زون‌های مستعد فرونشست و فروریزش و ایجاد گزینه‌های الگوی کشت براساس منابع آب موجود و شناسایی و بهینه‌سازی عوامل مؤثر در مدیریت مصرف آب در زون‌های فرونشست و ارائه راهکارهای مدیریتی ارتقاء کارایی و بهره‌وری مصرف آب گیاهان زراعی در زون‌های مستعد فرونشست از جمله زمینه‌های همکاری بر اساس این تفاهم‌نامه است.
همچنین همکاری در اصلاح اراضی، بهسازی و مدیریت خاک در زون‌های مستعد فروریزش و فرونشست، همکاری در تعیین فرسایش پذیری خاک‌های زون‌های مستعد فروریزش و فرونشست، همکاری در تدوین ضوابط و آئین‌نامه‌های مناسب و تعیین تمهیدات مهندسی برای کاهش آسیب‌پذیری خاک و آب در برابر پدیده فروریزش و فرونشست، انجام بازدیدهای میدانی مشترک هنگام رخدادهای تأثیرگذار با استفاده از امکانات و پتانسیل‌های موجود طرفین و تهیه گزارش‌های فنی مشترک فوری، مقدماتی و نهایی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، جلسات سخنرانی‌های تخصصی، سمینارها و همایش‌ها و نشست‌های کارشناسی مشترک در زمینه‌های موردعلاقه و به‌خصوص در حیطه موضوعات مرتبط، تبادل داده‌ها، تجربه‌ها، اسناد و مدارک علمی و پژوهشی و کتابخانه‌ای بین طرفین و تهیه دستورالعمل‌ها، گزارش‌های فنی و مقالات علمی و پژوهشی مشترک از دیگر محورهای همکاری میان طرفین بر اساس مفاد این تفاهم‌نامه ۳ ساله خواهد بود.