به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، یکی از شاخص های اصلی توسعه اقتصادی کشورها رشد و توسعه صنعت حمل و نقل است.
براساس گزارش دفتر معاونت برنامه ریزی و مدیریت منابع وزارت راه و شهرسازی، تحولات شگرف دنیای امروز با استفاده از دانش فنی، تکنولوژی ها و فناوری های جدید و پیشرفته برای توسعه پایدار در تمام ابعاد و زمینه های زندگی بشری از جمله صنعت حمل و نقل، حرکت های تازه ای را به ارمغان آورده و در این راستا اقدامات نوینی قابل مشاهده است.
حمل و نقل جاده ای بیشترین حمل کالا و جابجایی مسافر را بر دوش دارد. کارنامه سالانه این مد حمل‌ونقلی جابجایی در حدود ۲ میلیارد مسافر و بیش از نیم میلیارد تن بار داخلی در کشور با پهنای ۱.۶۵ میلیون کیلومتر مربع با طول راهی بیش از ۲۱۸ هزار کیلومتر است.
در سال های اخیر در کنار تلاش های دامنه داری که برای حل مشکلات و تنگناهای بخش راهداری و حمل و نقل جاده ای صورت گرفت، این توفیق به دست آمد که با برنامه ریزی و پیگیری جدی، برخی از خلاهای ساختاری و سازمانی که نبود آنها موجبات اتلاف سرمایه های ملی، ناهمگونی و نقصان در خدمات این بخش و در نتیجه کاهش رضایتمندی کاربران می شد، اقداماتی انجام شود.
از جمله آنها می توان به تلاش در جهت اجرای تکالیف ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز (حذف فیزیکی بارنامه، راه اندازی امضا دیجیتال و ...) طرح ساماندهی وانت بارها، طرح ساماندهی سوخت بنزین ناوگان های بین شهری در بخش مسافر و بار، تقویت بازارگاه های الکترونیکی حمل کالا، تقویت طرح نوسازی ناوگان، توسعه سامانه های پرداخت الکترونیکی و سامانه های اطلاع رسانی و خدمات الکترونیکی برخط، اصلاح قوانین و مقررات جاده ای در بخش های مختلف در راستای اقتصاد مقاومتی (حذف فیزیک کارت هوشمند راننده و ناوگان، جایگزینی کد ملی راننده به جای شماره هوشمند راننده و غیره) و توسعه و بهبود فرآیندها در راستای اجرای کامل دولت الکترونیک و حذف مراجعه حضوری ارباب رجوع اشاره کرد.
وزارت راه با هدف تامین راه های ارتباطی کشور در سال ۱۳۱۵ تشکیل شد. سپس در سال ۱۳۵۱ تشکیلات منسجم تری یافت و سازمان های وابسته به آن، شامل راه آهن دولتی ایران، هواپیمایی کل کشور و مرکز هواشناسی بودند.
اساسی ترین تغییر تشکیلاتی با تصویب قانون تغییر نام وزارت راه و ترابری در سال ۱۳۵۳ به وقوع پیوست.
بر اساس این قانون سازمان بنادر و کشتیرانی و آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک جزو سازمان های وابسته به وزارت مذکور درآمد. سپس در سال ۱۳۵۴ به سبب گسترش فعالیت راهداری در سطح استان ها، اداره کل راهداری به معاونت اجرایی و راهداری تغییر شکل یافته و ادارات کل فنی به منظور پشتیبانی فنی و عملیاتی استان ها در این حوزه ایجاد شدند.
در سال ۱۳۶۱ ادارات کل راه و ترابری استان ها در مجموعه حوزه معاونت پارلمانی و برنامه ریزی قرار گرفت و با اصلاح عنوان معاونت راهداری به معاونت راهداری و هماهنگی امور استانها به این معاونت ملحق شد.
در همین سال عمده ترین تحول در ارتباط با حمل و نقل جاده ای، در تشکیلات مصوبات با ایجاد یک شاخه معاونت در ستاد، تحت عنوان معاونت حمل و نقل جاده ای صورت پذیرفت.
در سال ۱۳۷۱ در اجرای قانون تعدیل نیروی انسانی دستگاه های دولتی، تشکیلات وزارت راه و ترابری مورد بازنگری قرار گرفت. در تاریخ ۳ آبان ماه ۱۳۷۳ در پنجاه و هشتمین جلسه شورای عالی اداری کشور با جدایی وظایف حمل و نقل جاده ای از پیکر وزارت متبوع و ادغام آن در شرکت سهامی خاص پایانه های عمومی وسایل نقلیه باربری، سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور تاسیس شد.
بر این اساس، مجموعه وظایف و پست های سازمانی این بخش از تشکیلات حوزه ستادی و ادارات کل راه و ترابری استان ها حذف شد و سه واحد دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، اداره کل وصول عوارض اتوبان ها و دفتر هماهنگی ترابری نیز به سازمان مزبور انتقال یافتند.
در سال ۱۳۷۶ به منظور انطباق عنوان سازمان با وظایف و ماموریت های آن و نیز در راستای هماهنگی با سازمان های مشابه بین المللی، عنوان سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور به سازمان حمل و نقل جاده ای و پایانه ها تغییر یافت.
سازمان در بدو تاسیس دارای دو شرکت وابسته به نام های «شرکت حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران» و «شرکت حمل و نقل بین المللی جمهوری اسلامی ایران» بود. در سال ۱۳۸۱ طبق مصوبه شورای عالی اداری، شرکت حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران از سازمان متنزع شد و براساس مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۸۲ انجام امور مربوط به واگذاری شرکت حمل و نقل بین المللی جمهوری اسلامی ایران نیز به سازمان ابلاغ شده است.
در آخرین تغییر تشکیلاتی در سال ۱۳۸۲ کلیه وظایف، نیروی انسانی، تجهیزات، تعهدات و اعتبارات معاونت راهداری وزارت راه و ترابری به سازمان حمل و نقل جاده ای و پایانه ها منتقل و معاونت مذکور از تشکیلات وزارت راه و شهرسازی حذف شد.
وظایف و اداره امور دبیرخانه شورای عالی ترابری کشور از سازمان حمل و نقل جاده ای و پایانه ها منتزع و به وزارت راه و ترابری منتقل شد و عنوان سازمان به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای تغییر یافت و در نهایت پس از ۹ سال در تاریخ ۱۷ خرداد ۹۱ نمودار کلان مصوب سازمان مشتمل بر ۴ معاونت، یک مرکز، ۳ اداره کل، ۱۵ دفتر و ۳۱ واحد استانی به صورت رسمی ابلاغ شد.