به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، در تقویم جهانی، برای پاسداشت زحمات و تلاش‌های کنترلرهای ترافیک هوایی، ۲۰ اکتبر توسط فدراسیون جهانی کنترلرهای ترافیک هوایی (ایفاتکا)، به نام ایشان نامگذاری شده تا بدینوسیله، همگان ضمن آشنایی با این حرفه خطیر، قدردان زحمات مردان و زنان بی‌ادعای صنعت هوانوردی در اقصی نقاط جهان باشند. چرا که بی‌تردید کنترل، هدایت و رصد لحظه به لحظه صدها هواپیما در سطوح مختلف شبکه پیچیده راه‌های هوایی و مسیرهای ورودی و خروجی فرودگاه‌ها کاری بسیار شگرف و در خور تحسین است که به دست توانمند و با کفایت سفیران ایمنی و آرامش و حافظان همیشه بیدار ایمنی و بی‌خطری فضای کشور محقق می‌شود.
این روز، مناسبت خوبی بود تا با امیرحسین صادقچه بالاترین مقام کنترلر ترافيک هوايی به گفت و گو بنشینیم و در خصوص برنامه ها، موانع و به طور کلی اقدامات صورت گرفته برای ارتقای جایگاه کنترلر ترافيک هوايي صحبت کنیم. مشروح این مصاحبه را در ادامه می خوانید:
آسمان کشور به لحاظ انجام پروازهای عبوری، بین المللی و داخلی در حال حاضر از چه وضعیتی برخوردار است؟
بعد از سانحه اوکراین در قلمرو هوایی ایران و وجود نوتام‌های امنیتی بر روی فضای کشور، تلاش‌های زیادی برای جذب ترافیک هوایی انجام شد و نتیجه اين تلاش‌ها در بخش‌های مختلف باعث شد ترافیک هوایی کشور از ۲۰۰ پرواز به بیش از ۴۵۰ پرواز عبوری برسد، این در حالی است که تعداد پروازهای داخلی در کشور نیز در حال حاضر بیش از ۵۰۰ پرواز در روز بوده که با در نظر گرفتن پروازهای نشست‌و‌برخاست بین المللی تعداد پروازها در روز بیش از ۱۲۰۰ پرواز است.
ظرفیت پذیرش آسمان ایران و پتانسیل‌های(امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی) موجود برای جذب پروازهای عبوری چگونه است؟
با در نظر گرفتن امکانات و تجهیزات فعلی و نیروی انسانی موجود، با عنایت به ظرفیت سازی انجام شده در قلمرو هوایی(مسیرهای موازی و مستقیم) کشور، می‌توان به ۱۸۰۰ پرواز در روز با برنامه‌ریزی و استفاده از نیروی انسانی موجود در شیفت‌های مضاعف به صورت ایمن خدمات ترافیک هوایی ارائه کرد.
البته جذب پروازهای بیشتر به فاکتورهای بسیاری از قبیل ساختار فضا و مسیرهای موازی و کوتاه، امنیت فضا، تعاملات سیاسی و منطقه‌ای و حتی شرایط فضای کشورهای همسایه بستگی دارد.
چه اقداماتی برای کاهش طول مسیرهای هوایی در راستای صرفه جویی در زمان مسافران و سوخت هواپیماها تاکنون صورت گرفته است؟
شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران همواره با شرکت در جلسات بین‌المللی نظیر RDGE در ایجاد مسیرهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مشارکت داشته و مطابق تصمیمات متخده نسبت به پیگیری و ایجاد مسیرهای برنامه ریزی شده در کمیته دائمی فضای کشور اقدام می‌کند. با توجه به مشکل اخیر به وجود آمده در فضای کشور دو مسیر اضطراری و دو مسیر دائمی به کشور عراق در برنامه‌های آتی این اداره کل قرار دارد. در جدیدترین اقدام با توجه به بسته شدن فضای افغانستان و نیاز شرکت‌های هواپیمایی برای استفاده از فضای کشور، یک مسیر مستقیم از بیرجند به مرز هوایی ترکمانباشی برنامه‌ریزی شده و در ماه نوامبر به بهره برداری خواهد رسید.
برنامه‌های انجام شده برای کاهش نقاط ممنوعه برای بهره مندی بیشتر از آسمان ايران را تشریح کنید.
این اتفاق بستگی به تعامل و هماهنگی سازمان‌های مختلفی از جمله ارگان‌های نظامی، سازمان هواپیمایی و شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران دارد که سه رکن اصلی در این زمینه هستند. کاهش مناطق ممنوعه با حفط صیانت از امنیت کشور عزیزمان ایران در دستور کار قرار دارد و به طور مداوم در حال رایزنی و جلسات چندجانبه هستیم.
با توجه به اینکه شغل مراقبت پرواز یا کنترلر ترافیک هوايي جزو مشاغل پر استرس و سخت دنیاست، در این راستا چه اقداماتی برای حفظ و نگهداشت نیروی انسانی و افزايش آن برای توسعه فعالیت‌ها انجام شده است؟
حرفه مراقبت پرواز یک حرفه پویاست و نیاز به مطالعه و به روز رسانی اطلاعات بر اساس آخرین دانش هوانوردی دارد. اداره کل کنترل ترافیک هوایی همواره برنامه آموزش‌ها را مطابق آخرین روش‌ها و متدهای آژانس ایمنی هوانوردی اروپا برنامه‌ریزی کرده است. با وجود شرایط کرونا این مهم همچنان توسط این اداره کل در حال پیگری است و آخرین برنامه ریزی در این راستا با شرکت شده و به سمع و نظر مدیرعامل و هیأت مدیره رسیده و موافقت ضمنی آنها جلب شده است. در خصوص جذب نیروی انسانی نیز تلاش‌های بسیاری صورت گرفته و در این خصوص ۴۴ نفر در سال جاری جذب شده‌اند و بخش دیگری از نیروی انسانی نیز در شش ماهه دوم امسال انشاله جذب خواهند شد.
موانع و چالش های پیش روی شغل کنترلر ترافيک هوايي و به طور کلی این اداره کل چیست؟
فرسودگی برخی از سامانه‌های ترافیک هوایی، اختلال GPS در فضای کشور، افزایش فعالیت‌های پهپادی در کشور، عدم اجرای FUA در کشور، مشکلات اقتصادی حاکم بر جامعه و تاثیر منفی آن بر عملکرد و روح و روان نیروی انسانی، ناوگان فرسوده در بخش حمل‌و‌نقل هوایی که مشکلاتی را به این بخش تحمیل می‌کند از جمله موانعی است که کنترلر ترافيک هوايي با آن روبروست.
کنترل ترافیک هوایی ایران در سطح جهانی و منطقه‌ای در حال حاضر از چه جایگاهی برخوردار است و چه برنامه‌ای برای ارتقای این جایگاه اندیشیده شده است؟
کنترلرهای ترافیک هوایی ایران قدرت و جایگاه خود را در هنگام بسته شدن فضای عراق و تحریم شرکت‌های منطقه‌ای ثابت کرده است. این مهم دوباره در هنگام بسته شدن قلمرو هوایی کویت و افغانستان مجددا تثبیت شد.
همچنین باید اضافه کنم با توجه به شرایط جغرافیایی و وسعت فضای کشور ما و همسایگی با کشورهای امارات و قطر که بزرگترین ناوگان حمل و نقل هوایی را در منطقه و جهان دارا هستند، جایگاه کنترلر ترافيک هوايي ما و ارائه سرویس کنترل به پروازها را از اهمیتی خاص برخوردار می‌کند و طبیعتا حفظ این جایگاه، حضور مستمر در جلسات دفتر منطقه‌ای، ارتباط با ایرلاین‌ها و یاتا، آموزش نفرات در این حوزه و آشنایی آنها با تکنیک‌ها و علم روز کنترلر ترافيک هوايی تاثیرگذار خواهد بود.
برنامه‌های سال جاری اداره کل کنترل ترافیک هوایی را تشریح کنید.
مشارکت در جلسات بین‌المللی بویژه یاتا (اتحادیه بین المللی فرودگاه‌های جهان) و شرکت‌های هواپیمایی در برآورده ساختن نیازها و درخواست‌های آنها و راه اندازی سکتور VFR در مرکز کنترل که امیدواریم برای اولین بار از اول آبان‌ماه ۱۴۰۰ به منظور مدیریت پروازهای VFR در فضاهای کنترل نشده، در مدار قرار می گیرد، از جمله برنامه های سازمان است.
همچنین پیگیری آموزش بروز برای کنترلرهای ترافیک هوایی برای حفظ جایگاه فعلی بدست آمده، پیگیری جهت خرید و نصب سیمولاتور برج سه بعدی، ایجاد مسیرهای مستقیم و جذب نیروی متخصص در این حوزه از جمله برنامه‌های اين اداره کل محسوب می‌شود.