به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی از ابتدای دولت یازدهم با اتکاء به درس آموخته‌ها و تجارب قبلی، روش‌های جدید پیشگیری از گسترش فرسودگی و رشد حاشیه نشینی و سکونت غیررسمی در دستور کار این وزارتخانه قرار گرفت.
ستاد ملی بازآفرینی شهری به ریاست بالاترین مقام اجرایی کشور تشکیل و مقرر شد بر اساس سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری، روش‌های اجرایی از پروژه محوری و تک بعدی خارج و به صورت محله محوری و جامع، اقدامات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، انتظامی، زیربنایی و سایر امور شهری را دربرگیرد.
همچنین در ماده ۶۱ این قانون نیز موضوع پیشگیری از رشد حاشیه نشینی مورد تأکید قرار گرفت. این فعالیت‌ها با تأکیدات و حمایت‌های مستقیم مقام معظم رهبری ذیل اهداف اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی نظام به تصویب رسید.
بر این اساس، هدف از تدوین برنامه ملی بازآفرینی پایدار شهری، ارائه راه حل و روش کار برای تحقق منویات مقام معظم رهبری در چارچوب سیاستهای کلی نظام و اقتصاد مقاومتی است.
روش تهیه برنامه بر ۲ نکته تأکید دارد:
نخست تقسیم کار فرابخشی در زمینه تأمین منابع مورد نیاز با تأکید بر اجرای مفاد ۶۱، ۵۹ و ۶۲ و دیگر احکام دائمی این قانون و سایر قوانین ناظر از جمله قانون حمایت از نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری و قانون حمایت از تولید و عرضه مسکن و سند ملی احیاء، بهسازی و نوسازی و نیز الحاقیه سند ملی مصوب هیأت دولت میباشد.
دومین مشخصه این روش، پرهیز از فشار مالی بر دولت و هدفمند نمودن منابع و یارانه های دولتی در راستای تحقق هدف عدالت بنیان در اقتصاد مقاومتی و ایجاد زمینه های لازم برای حضور بخش خصوصی و توانمندسازی ساکنین محلات برای تعامل با بازار و مدیریت پیامدهای منفی اقدامات نوسازی و بهسازی بافتها توسط دولت است.
اهداف کمی برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار تا پایان برنامه ششم
در راستای تحقق اهداف سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی، قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، الحاقیه سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی و نوسازی و توانمندسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری و ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی کشور دستگاه‌های عضو ستاد ملی بازآفرینی شهری مکلف به احیاء، بهسازی، نوسازی، مقاومسازی و بازآفرینی محلات هدف در قالب مطالعات مصوب و ارتقاء دسترسی به خدمات و بهبود زیرساخت‌ها با رویکرد محله محور در طول برنامه ششم توسعه گردیده‌اند که مطابق سند تفصیلی برنامه ششم توسعه مطابق جدول شماره ۱هدف گذاری شده است.
۱۰) ایجاد زمینه های قانونی برای اجرای برنامه ملی بازآفرینی به صورت محله مبنا
در راستای تحقق اهداف سند ملی مفاد مرتبط با بازآفرینی شهری در برنامه ششم توسعه پیشنهاد و تصویب شد؛ که مقرر شد بازآفرینی شهری با اتخاذ رویکرد شهرنگر در پی ایجاد ارتباط بین محلات هدف و شهر و در جهت پاسخگویی به نیازها و اولویت‌هایی باشد که از شرایط نابسامان محله‌ها و محدوده های هدف نشات میگیرند؛ بنابراین با توجه به این نیازها و اولویت‌ها، مهمترین اهداف کلان برنامه
بازآفرینی شهری به شرح ذیل تنظیم شده‌اند:
- ارتقا تاب‌آوری شهری، تجهیز و مقاوم سازی محدوده های هدف در مواجهه با سوانح و بلایا.
- ارتقا هویت و منزلت مکانی و حفاظت از ارزش های کالبدی و طبیعی در شهرها و محدوده ها و محلات هدف.
- تحقق حکمروایی شهری در راستای احیا و انسجام اجتماعی ساکنان محله ها و محدوده های هدف در برنامه های بازآفرینی شهری.
- کاهش فقر شهری با رویکرد توانمندسازی ساکنان و پیشگیری از بازتولید فقر در محلات و محدوده‌های هدف.
روش مورد اجماع مدیریت شهری، متخصصان و صاحب نظران برای اثربخشی و در برگیری اقدامات »برنامه ریزی محله مبنا« بود. بنابراین ابتدا ضرورت داشت که تعداد محلات هدف بر حسب گونه برآورد شود.
بر اساس طر ها و برنامه های تهیه شده ۲۷۰۰محله در ۷۴۹شهر جزء بافت های ناکارآمد شهری شناسایی و مصوب گردیده است که طبق آمار سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰دست کم ۱۹میلیون نفر را در بر می گیرد. این محلات به سه گونه اصلی شهری شامل غیررسمی و حاشیه، ناکارآمد میانی و تاریخی و ارزشمند تقسیم می شوند./
تهیه و تصویب سند ملی راهبردی احیا، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافتهای فرسوده و ناکارامد شهری
سازماندهی و تشکیل دفتر ستاد ملی بازآفرینی در راستای تشکیل شبکه همکاری مشترک در سطح کشور
طرح‌ریزی بازآفرینی شهری از طریق تهیه دستورالعمل شناسایی بافتهای هدف
فراهم کردن ابزارهای مالی و حقوقی پشتیبان برنامه‌های بازآفرینی شهری
اجرای بیش از ۶۰۰ پروژه نوسازی، توسعه خدمات و زیرساختهای شهری
طرح‌ریزی بازآفرینی شهری از طریق تهیه شرح خدمات و ساختار طرح های باز آفرینی شهری پایدار
شناسایی و ایجاد ظرفیت‌های نهادی از طریق تبیین مفهوم نهادهای توسعه‌گر و تسهیل‌گر