به‌گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راهوشهرسازی، رستم قاسمی، وزیر راهوشهرسازی شنبه شب در برنامه نگاه یک، درباره نهضت ملی مسکن توضیح داد و گفت: نهضت ملی مسکن یا ساخت ۴ میلیون مسکن در دولت سیزدهم، نیاز و خواسته مردم و تعهد دولت است؛ با تصویب قانون جهش تولید مسکن، شاهد اتفاقات خوبی در کشور خواهیم بود.
قاسمی با بیان اینکه اکنون در ۸۰۰ شهر، مردم می‌توانند با ورود به سامانه در طرح ملی مسکن نامنویسی کنند، تصریح کرد: با افزایش شهرهایی که دسترسی سامانه برای آنها فراهم می‌شود، آمار ثبت‌نام کنندگان افزایش خواهد یافت.
وی همچنین با انتقاد از ضعف سیستم جامع اطلاعات در کشور و وجود داده‌ها به صورت جزیره‌ای گفت: برای اجرای قانون جهش تولید مسکن نیاز به زیرساخت‌های نرم‌افزاری از جمله سامانه‌‌های لازم برای ثبت‌نام و پالایش ثبت‌نام کنندگان داشتیم که به سرعت انجام شد.
قاسمی با اظهار اینکه به‌تازگی برای استفاده بیشتر مردم، سابقه سکونت که قبلا پالایشی برای ثبت‌نام‌کنندگان در اقدام ملی مسکن بود، اصلاح شد، افزود: اکنون کسانی که ۵ سال پیش صاحبخانه بوده‌اند اما پس از آن خانه نداشته‌اند، می‌توانند دوباره در سامانه نهضت ملی مسکن نامنویسی کنند.
وزیر راهوشهرسازی با بیان اینکه این مسئله باعث می‌شود که پالایش این دوره بسیار کوتاه شود و افراد زیادی بتوانند در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کنند، تاکید کرد: البته اطلاعات ثبت‌نامی‌های گذشته نهضت ملی مسکن را در این سامانه نیز داریم و آنها را با سیستم جدید پالایش می‌کنیم؛ بدین‌ترتیب بر اساس آخرین آمار، مجموع ثبت‌نام کنندگان قبلی اقدام ملی مسکن با متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن تاکنون حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر شده است.
قاسمی با اظهار اینکه ثبت‌نام این تعداد در سامانه ملی مسکن، آمار بسیار بالایی است، گفت: بر اساس آخرین آمار، تاکنون ۸۰۰ شهر توانسته‌اند در سامانه ثبت‌نام کنند و تعدادی از شهرها به دلایلی ثبت‌نام نکرده‌اند؛ با این حال ظرف یک ماه آینده مردم می‌توانند در همه شهرها برای مسکن ثبت‌نام کنند که این قابلیت آمار ثبت‌نام شدگان را بسیار افزایش خواهد داد.
فراهم شدن امکان ثبت‌نام جوانان مشروط بر متاهل شدن تا زمان تحویل مسکن
وی درباره ثبت‌نام مجردها در طرح نهضت ملی مسکن نیز توضیح داد: بر اساس قوانین گذشته خانم‌های مجرد ۳۵ سال به بالا می‌توانستند برای مسکن ثبت‌نام کنند این قانون قبلا نیز وجود داشته و آقایان ۴۵ سال به بالا نیز شامل این طرح می‌شدند.
قاسمی تاکید کرد: برای اینکه ترویج جوانان به ازدواج، تصمیم گرفتیم شرایطی برای ثبت‌نام افراد مجرد فراهم کنیم، اما مشروط بر اینکه زمان تحویل مسکن که حدود یک سال و نیم تا دو سال زمان می‌برد باید مستنداتی مبنی بر ازدواج خود ارائه دهند.
وی با بیان اینکه در مورد سن فعلا در حال بررسی هستیم، ادامه داد: ۲۲ سالگی یا ۲۵ سالگی این را ظرف چند روز آینده تعیین خواهیم کرد.
وزیر راهوشهرسازی با اظهار اینکه تیم حقوقی با افراد مجرد ثبت‌نام کننده در نهضت ملی مسکن توافقنامه و قراردادی را امضا می‌کند، گفت: در این قرارداد برای افراد مجردی که ثبت‌نام کرده و موفق به ازدواج نشده‌اند، دستورالعمل‌هایی توسط تیم حقوقی تهیه شده است؛ بر این اساس اگر کسی نتوانست ازدواج کند زمین رایگان به او داده نمیشود زیرا اکنون زمین‌ها تقریبا رایگان هستند.
عضو کابینه دولت سیزدهم در مورد عدم حصول شرایط در مجردها برای ازدواج و افزایش آورده تاکید کرد: این موضوع حقوقی است و تیمی حقوقی بر روی این مسئله کار می‌کند که نتایج آن هنوز نهایی نشده است؛ برای پاسخ به این سئوالات یک شیوه‌نامه کاملا روشن و مشخص به مردم ارائه خواهیم کرد.
تلاش برای تعیین تکلیف ۲۰۰ هزار واحد مسکونی باقی‌مانده مسکن مهر
قاسمی همچنین با اشاره به تجربه مسکن مهر به عنوان اقدامی مهم و موثر در کشور نیز اظهار داشت: مسکن مهر نواقصی داشت که امروز نیز ادامه دارد؛ بر اساس آخرین آمار بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی مسکن مهر به دلیل مشکلات حقوقی و مباحث مربوط به تعاونی‌ها باقی مانده است که به دنبال رفع و به سرانجام رساندن آنها هستیم.
وی با بیان اینکه از تجربه مسکن مهر برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن استفاده کرده‌اند، گفت: مسکن مهر در برخی مناطق فاقد متقاضی ساخته شده است بنابراین در اجرای طرح نهضت ملی مسکن، متقاضی محور عمل کردیم؛ یعنی در هر شهری متناسب با میزان متقاضیان اقدام به ساخت مسکن می‌کنیم.
وزیر راهوشهرسازی با تاکید بر اینکه در طرح نهضت ملی مسکن اقدام به ساخت مسکن‌های فاقد متقاضی نمیشود، افزود: در واقع به جای مسکن‌سازی اقدام به شهرسازی می‌کنیم؛ در این راستا بر اساس قانون جهش مسکن ملزم شده‌ایم که همه امکانات مانند مدرسه، درمانگاه و... همزمان با ساخت مسکن، ایجاد شوند.
قاسمی با اظهار اینکه یک درصد از مساحت کشور زیر ساخت و ساز شهری قرار دارد که رقم قابل توجهی نیست، تصریح کرد: نباید در شهرهایی که با مشکل زمین روبه‌رو نیستیم به سمت بلندمرتبه‌سازی برویم؛ در نهضت ملی مسکن این موضوع را مورد توجه قرار داده‌ایم.
وی در تکمیل توضیح خود با بیان اینکه برای نمونه در شهر بم با مشکل کمبود زمین روبه‌رو نیستیم؛ در نتیجه ۲۰۰ متر زمین در اختیار هر یک از متقاضیان قرار دادیم، اضافه کرد: امروز سیاست دولت بلندمرتبه‌سازی نیست مگر در شهرهایی که با مشکل محدودیت زمین روبه‌رو هستیم.
قاسمی با یادآوری اینکه تاکنون زمین برای ساخت بیش از ۲ میلیون مسکن در کشور فراهم شده است، گفت: ساخت ۴۱ هزار واحد مسکونی در قم، ۲۰ هزار واحد در یزد و ۲۰ هزار واحد در زنجان آغاز شده است و آماده آغاز ساخت ۱۰ هزار واحد در اراک هستیم.
وزیر راهوشهرسازی همچنین با اشاره به آغاز ساخت و پیشرفت میانگین ۱۰ تا ۱۲ درصدی ۵۰۰ هزار واحد مسکونی طرح اقدام ملی، تصریح کرد: باتوجه‌به تعهد ساخت این ۵۰۰ هزار واحد، ۹۰ درصد آن را جزو نهضت ملی مسکن قرار داده‌ایم تا علاوه بر تداوم ساخت، این پروژه نیز بتواند از مزیت‌های قانون جهش مسکن استفاده کند.
وی با اعلام اینکه به سرعت در حال پیشبرد ساخت واحدهای مسکونی طرح اقدام ملی در استان‌های مختلف هستند، افزود: از سوی دیگر واحدهای جدیدی را شروع خواهیم کرد تا تعداد را افزایش دهیم؛ با توجه به اینکه ساخت مسکن حدود یک و نیم تا دو سال زمان می‌برد، برای دستیابی به هدف سخت ۴ میلیون مسکن در مرحله اول، ساخت ۲ میلیون واحد را آغاز می‌کنیم و پس از اتمام آنها ۲ میلیون مسکن دیگر ساخته خواهد شد. البته تا پایان امسال ساخت ۸۰۰ هزار واحد که میانگین پیشرفت آنها ۱۲ درصد است آغاز می‌شود.
به‌گفته قاسمی در گام بعدی که مربوط به نیمه نخست سال آینده می‌شود، باید بخش‌های باقی‌مانده را شروع کرد تا به برنامه زمان‌بندی رسید.
قاسمی با اشاره به اعلام نشدن همه شهرها در سامانه گفت: کمبود زمین یکی از دلایلی است که همه شهرها را در سامانه اعلام نکردیم؛ در جلساتی از طریق استانداران و شورای مسکن استان در حال پیگیری زمین‌ها هستیم تا بتوانیم شرایط را برای ثبت‌نام مردم به نحو مطلوب فراهم کنیم.
وی با اشاره به ساماندهی بانک زمین نیز اظهار داشت: با کمک بانک زمین که در وزارت راهوشهرسازی راه‌اندازی شده است، اکنون در بیشتر شهرهای کشور میزان زمین و کاربری آنها مشخص شده است؛ البته هنوز تعدادی از شهرها در بانک زمین وارد نشده‌اند که امیدواریم تا دو هفته آینده طبق پیش‌بینی‌های انجام شده این موارد نیز افزوده شوند.
وزیر راه و شهرسازی همچنین با اعلام اینکه ۹۹ درصد زمینهای فراهم شده برای ساخت بیش از ۲ میلیون واحد نهضت ملی مسکن، متعلق به وزارت راهوشهرسازی است، گفت: کمتر از یک درصد زمین از دستگاه‌ها گرفتیم چون در بعضی شهرها دستگاه‌ها زمین ندارند یا در قانون بودجه ۱۴۰۰ یک ماده وجود دارد که دستگاه‌ها می‌توانند برای تامین منابع، املاک را مولدسازی کنند؛ البته در این بخش به نظر ما تعارضی بین قانون جهش تولید مسکن و قانون بودجه ۱۴۰۰ وجود دارد که به دستگاه‌ها اجازه می‌دهد برای منابع مورد نیاز زمین‌هایشان را بفروشند.
به‌گفته قاسمی، بر اساس آخرین آمار بانک زمین، تکلیف میزان زمینهای نزدیک به یک‌هزار شهر مشخص شده است و به دنبال این هستیم که حداکثر تا سه ماه اول سال ۱۴۰۱ موضوع زمین برای ۴ میلیون واحد مسکونی را تعیین تکلیف کنیم.
در نظر گرفتن ۶۰۰ هزار واحد مسکونی برای شهرهای جدید
وی همچنین با بیان اینکه ۶۰۰ هزار واحد مسکونی از ۴ میلیون واحد مسکونی را در شهرهای جدید در نظر گرفتیم، گفت: ما حدود ۳۰ تا ۴۰ شهر جدید در کشور داریم که در اختیار راه و شهرسازی است و زمین آن هم مشخص است و بقیه هم الحاق زمینهای متعلق به دولت است که در کنار شهرها وجود دارد.
قاسمی در ادامه افزود: امروز با منابع طبیعی توافقات خوبی کرده‌ایم. مقدار زمینی که منابع طبیعی در اختیار ما قرار داده است بسیار خوب است که می توان آن را به شهرها الحاق کرد؛ چراکه زمینه انجامش وجود دارد و شرایطش فراهم شده است. ما علاوه بر این موضوع با دیگر دستگاه‌های کشور به طور مثال با اوقاف توافقی کردیم که بر این مبنا ۱۰هزار واحدی که در اراک در حال شروع عملیات اجرایی قرار دارد زمینش متعلق به اوقاف است. این توافق در کل کشور است تا از زمین های اوقاف بتوانیم بهره لازم را ببریم.
وی گفت: با بنیادمستضعفان نیز توافق کرده‌ایم و با هماهنگی‌های انجام شده کی‌هزار هکتار از زمینهای این مجموعه که در کنار شهرها است و قابلیت الحاق دارد را ملحق کنیم که البته در برخی نقاط بنیاد مستضعفان عملیات اجرایی آن را نیز بر عهده گرفته است.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به توافقات انجام شده با نیروهای مسلح تصریح کرد: تعداد زیادی از کارکنان نیروهای مسلح در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کردند، اکنون حدود ۸۰ هزار واحد مسکونی را نیروهای مسلح شروع کردند و آنجایی که دیگر خودشان متقاضی ندارند، متقاضی برای دریافت مسکن معرفی می‌کنیم.
قاسمی گفت: بعضی از وزارتخانه‌ها برای در اختیار گذاشتن زمین همکاری کردند و از طرف دیگر توافق کردیم که کارکنان خودشان را که مشمول این طرح می‌شوند مسکن در اختیارشان قرار دهیم، این توافق را اکنون با وزارت نیرو، آموزش و پرورش، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نیروهای مسلح، سپاه و ارتش و نیروی انتظامی انجام دادیم.
وی همچنین با بیان اینکه موظف هستیم حتی در جایی که زمین نداشته باشیم برای نهضت ملی مسکن زمین بخریم و در اختیار مردم قرار دهیم، افزود: حتما در همه شهرهای کشور زمین‌هایی را که متعلق به راه و شهرسازی یا حتی متعلق به مردم است با توافق صورت گرفته تغییر کاربری می‌دهیم و سهم مردم را پرداخت می‌کنیم و سهم خودمان را برای متقاضیان در نظر می‌گیریم.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه با اشاره به اینکه در قانون جهش تولید مسکن باید ۲۰ درصد سهم تسهیلات بانک‌ها در اختیار مسکن قرار گیرد و در قانون جریمه سنگینی برای بانک‌هایی که همکاری نکنند دیده شده است، گفت: در شورای پول و اعتبار توافق کردیم که برای تهران ۴۵۰ میلیون تومان، مراکز استان‌ها ۴۰۰ میلیون، شهرها ۳۵۰ میلیون تومان و همچنین برای روستا ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان برای هر واحد تسهیلات در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی این طرح را به همه بانک‌ها ابلاغ کرد و سهم هر بانک مشخص شده است و آنها متعهد به پرداخت هستند، افزود: گرچه به غیر از بانک مسکن که عملیات اجرایی را فعال کرده است هنوز بسیاری از بانک‌ها عملیات اجرایی را شروع نکردند، ولی به بقیه بانک‌ها ابلاغ شده است و فکر نمی‌کنم جزو موانع ما باشد.
قاسمی ادامه داد: در پرداخت تسهیلات بانک‌ها نگران نیستم، چون بانک‌ها باید تسهیلات بدهند و اکنون هم بانک‌ها موظف شدند ۲۰ درصد مجموع تسهیلات را در اختیار مسکن قرار دهند که البته همین ۲۰ درصد تسهیلات هم در صنایع پشتیبانی مسکن استفاده خواهد شد.
پرداخت اقساط دو سال بعد از تحویل مسکن
وزیر راه و شهرسازی گفت: سود تسهیلاتی که شورای پول و اعتبار برای بانک‌ها در نهضت ملی مسکن مشخص کرده است ۱۸ درصد می‌باشد و اقساط این تسهیلات ۲۰ ساله است که اقساط آن به صورت پلکانی خواهد بود یعنی فردی که امروز ۴۵۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت می‌کند طی ۲۰ سال آینده حدود یک و نیم میلیارد تومان پرداخت می‌کند که پرداخت آن به صورت پلکانی خواهد بود.
وی با بیان اینکه افرادی که امروز ثبت نام می‌کنند ۲ سال بعد از تحویل مسکن پرداخت اقساط آنها شروع می‌شود، افزود: پیش بینی می‌کنیم فردی که در تهران زندگی می‌کند اگر ۱۵۰ میلیون تومان آورده خودش باشد حتماً صاحب خانه خواهد شد، چون زمین رایگان است و تمهیدات خوبی با وزارت صمت داشتیم که مصالح به گونه‌ای خریداری شود که تورم کمتر در آن تأثیر داشته باشد همچنین پروانه کار با قیمت ارزان در اختیار قرار می‌گیرد و سهم هزینه نظام مهندسی کمتر است و همچنین مالیات بسیار کمتری پرداخت می‌شود.
قاسمی در ادامه با اشاره به اینکه در کشور انبوه سازان زیادی داریم و توانمندی امروز فنی و مهندسی بسیار ویژه است که برای ساخت واحدهای مسکونی این توانمندی در کشور وجود دارد، گفت: ولی درباره شرکت سازنده ترکیه‌ای که بخشی از تعهدات قبلی خود را انجام نداده است در حال حاضر قرارداد جدید با این شرکت در دستور کار ما نیست چون باید تعهدات قبلی این شرکت تعیین تکلیف شود.
وی همچنین با تاکید براینکه ما در زمینه صنعتی سازی ساختمان در کشور نسبت به دنیا عقب ماندگی جدی داریم و به دنبال این هستیم که با ساخت تعداد زیادی واحد مسکونی، نظام فنی و مهندسی کشور را به سمت صنعتی سازی ببریم، افزود: اکنون به دنبال این هستیم که دانش فنی صنعتی سازی را در کشور نهادینه کنیم و اگر با شرکت‌های کشورهای خارجی درباره صنعتی سازی توافق کنیم، این شرط وجود دارد که کارگر، مهندس، مواد و مصالح را در ایران داریم و تنها چیزی که نیاز است فناوری صنعتی سازی است.
وجود ۲ میلیون خانه خالی در کشور
قاسمی در ادامه درباره قانون مالیات بر خانه‌های خالی هم گفت: واقعیت این است که طرح جامع اطلاعاتی در کشور تدوین نشده است گرچه اطلاعاتی را در ثبت احوال و ثبت اسناد داریم و ما بر اساس اطلاعاتی که اکنون در وزارت راه و شهرسازی وجود دارد آمار خانه‌های خالی را که حدود ۲ میلیون می‌شود به وزارت امور اقتصادی و دارایی دادیم، البته ممکن است این اطلاعات نقص داشته باشد ولی بخشی قابل توجهی از این تعداد خانه‌های خالی هستند که باید از آنها مالیات گرفته شود.
او با بیان اینکه از مردم درخواست می‌کنم اطلاعات خانه خود را در سامانه املاک و اسکان بارگذاری کنند تا بتوانیم این سامانه را به نتیجه برسانیم، افزود: این سامانه اکنون ناقص است ولی در حال حاضر اطلاعات ۶۰ میلیون ایرانی را داریم که این تعداد را از بانک‌های اطلاعاتی کشور دریافت کردیم ولی مردم باید این اطلاعات را اصلاح کنند چون ممکن است متعلق به چند سال قبل باشد.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه گفت: در قانون ابلاغی روش‌هایی وجود دارد که می‌توانیم از طریق این روش‌ها مردم را وادار کنیم تا در سامانه املاک و اسکان وضع ملک خود را مشخص کنند، مردم نگران نباشند که مثلا به تعداد افراد خانواده ملک داشته باشند،چون جزو خانه‌های خالی حساب نمیشود و مالیات هم به آن تعلق نمی‌گیرد.
وی تصریح کرد: اگر اطلاعات سامانه املاک و اسکان ناقص بماند ابزارهایی داریم تا افرادی که وضع ملک خود را تعیین تکلیف نکنند هزینه برق آنها پلکانی افزایش پیدا می‌کند.
قاسمی در ادامه همچنین درباره افزایش اجاره بها نیز گفت: یکی از اقدام‌های مهم در این زمینه افزایش عرضه مسکن است، زمانی که عرضه مسکن زیاد می‌شود اجاره هم پایین می‌آید و همچنین باید خانه‌های خالی در کشور را تعیین تکلیف کنیم تا عرضه شوند، در نهضت ملی مسکن حتی سهم اجاره نشینی حرفه‌ای را پیش بینی کردیم که شرکت‌های بزرگ با امتیازاتی که به آنها می‌دهیم خانه‌های ارزان را در اختیار مستأجران قرار می‌دهند.
وی همچنین درباره مالیات بر عایدی سرمایه هم افزود: برای فعالیت سوداگرانه باید مالیات تعلق بگیرد البته معتقدیم نباید با اجرای این قانون سرمایه گذاری در مسکن متوقف شود، اما بخش سوداگری در مسکن باید کنترل شود.
قاسمی در پایان و در پاسخ به این پرسش که گاهی صحبت‌هایی مطرح می‌شود که آیا وزیر راه و شهرسازی در وزارتخانه می‌مانند یا تغییراتی ایجاد می‌شود؟ گفت: این شایعات واقعیت ندارد و ما در وزارتخانه هستیم و کارمان را با جدیت ادامه می‌دهیم.