پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی دکتر پیروز حناچی معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری: شهر شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی کشور ایران، بخش قابل توجهی از هویت فرهنگی و تاریخی خود را از میراث معماری باقی مانده در زمینه شهری می گیرد. اگر بافت تاریخی شیراز، به هر دلیل، حتی به بهانه توسعه حرم، از عناصر هویت بخش تاریخی تهی گردد، در تاریخ فرهنگی این شهر گسستی پدیدار خواهد شد که آیندگان از آن به سهل انگاری و هویت ستیزی ما تعبیر خواهند کرد.

چگونه ممکن است در کلام، از معماری اسلامی ایران زمین و تاریخ معماری ایرانی تجلیل کنیم، اما در عمل نسبت به آثار به جا مانده از معماری کهن این سرزمین، بی توجه باشیم، آنها را بی ارزش تلقی کنیم و در جهت تخریب این میراث، چنین اقداماتی انجام دهیم؟ البته همه وظیفه داریم که با استفاده از تجربیات تخصصی چهره فقر را که مشکلات دیگری به دنبال خواهد آورد، از سیمای این مناطق بزداییم.

ماده 169 قانون برنامه پنجم توسعه، تأکید درست و دقیقی بر موضوع «معماری ایرانی-اسلامی» دارد. نخستین گام در راستای جهت گیری به سوی معماری سازگار با تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این سرزمین – و به یک معنا معماری ایرانی اسلامی – صیانت از میراث معماری است که با مبانی معرفتی ما نسبتی تمام برقرار می کند.

روشن است که آثار معماری به جا مانده در بافت تاریخی شیرازمتعلق به همه ایرانیان است. تردیدی نیست که میراث فرهنگی ما یکی از عناصری است که می تواند ما را در جهان امروز صاحب متاعی کند که در بازار فرهنگ، قابل عرضه باشد. با این ملاحظه که در دنیای امروز که بیش از هر زمان نیازمند توجه ویژه به میراث فرهنگی و تاریخی به عنوان اصلی ترین عناصر هویتی هستیم، طبیعی است که چنین اقداماتی را نمی توان با هیچ منطقی توجیه کرد و به آسانی از کنار آن گذشت.

در این میان ممکن است کسانی وجود مشکلات اجتماعی و بزه را دستاویز تخریب این آثار قرار دهند. این استدلال مسموع نیست. چرا که چارچوب فیزیکی و کالبدی این خانه ها که به خودی خود جرم خیز نیست. مشکلات اجتماعی و اقتصادی خارج از این بافت ها و عدم تعیین تکلیف بموقع است که موجب بروز مشکلات اجتماعی در این مناطق شده است. این قبیل مشکلات با بلدوزر حل نخواهد شد و مانند پاک کردن صورت مسأله است. بدیهی است که تبدیل کردن این مناطق به گورستان هم راهکار مناسبی نیست.

در روزگاری که بسیاری از کشورهای همسایه و ملت ها تلاش می کنند برای خود تاریخ و هویتی بسازند که پیش از این وجود نداشته است، چگونه می توان میراث تاریخی و فرهنگی را این گونه مورد بی توجهی و بی مهری قرار داد. ضمن اینکه این اقدام خلاف بین سیاست های کلی نظام، ابلاغ شده توسط مقام معظم رهبری است. در بند 4 و 5 سیاست های کلی نظام، توجه به عناصر تاریخی و حفظ هویت فرهنگی صریحاً مورد تصریح قرار گرفته است و همه ما اعم از مدیران ملی و محلی موظفیم که محورهای سیاست های کلی نظام را رعایت کنیم.

بدیهی است که پیگیری حقوقی اقدامات صورت گرفته، حداقل اقدامی است که دستگاه های ذیربط انجام خواهند داد و لیکن این وظیفه همه کسانی است که برای آثار به جا مانده از تاریخ پیش و پس از اسلام در ایران نگرانند. این موضوع وظیفه ای دینی و ملی است که می بایست توسط همگان اعم از مدیران ارشد، مدیران میانی و مدیران محلی مورد توجه قرار گیرد./

منبع: روزنامه ایران