وزیر راه و شهرسازی مطرح کرد:

بازخوانی اندیشه ایران‌شهری با تبدیل فضاهای تاریخی به فضاهای عمومی/ با داشته‌های تاریخی‌مان حس تعلق ایجاد کنیم

وزیر راه و شهرسازی بازخوانی اندیشه ایران‌شهری در دوره معاصر را از ضروریات توسعه دانست و گفت: در این سال‌ها انسان در حد یک کالا تنزل یافته و آینده نسل فعلی و نسل‌های بعدی در نظام مدیریت شهری در حد یک کالا خرید و فروش شده و حالا مانده‌ایم که چگونه زندگی کنیم. قطعا اگر اندیشه ایران‌شهری مبنا قرار می‌گرفت، در آن انسان محور بود؛ نه کالبد و این‌گونه نمی‌شد که هزاران هزار میلیارد تومان در تهران هزینه شود و در آخر دغدغه اصلی مردم شهر در زندگی‌شان امکان نفس کشیدن باشد.

جغرافیای نوروز، جلوه‌ای از پایداری فرهنگ ایران‌شهری

خاستگاه نوروز، به عنوان یکی از شاخص ترین جشن های به جای مانده از دوران کهن ،ایران باستان است و هنوزمردمان بسیاری در نقاط مختلفی از فلات ایران هرساله آن را جشن می گیرند. از این رو بی تردید می توان این رویداد و آیین ماندگار را به عنوان یکی از قوی ترین و پایدارترین میراث های معنوی درفرهنگ ایران شهری مورد توجه و بررسی قرارداد. "نوروزستان" یا "جغرافیای فرهنگ نوروز" به کشورهایی گفته می شود که نوروز را جشن می‌گیرند.

دربارۀ آن‌چه که بورژوازی مستغلات از تهران می‌کاهد

رانتی‌شدن شهر

کمال اطهاری*: هانری لوفور، فیلسوف شهر، معتقد است شهر یک موجود یک‌پارچه است. اما علوم و رشته‌های مختلف هر کدام به این موجود یک‌پارچه، به شکل گسیخته‌ازهم می‌پردازند. اقتصاد از یک‌سو، جامعه‌شناسی از سویی دیگر، معماری و مباحث حمل‌ونقل از یک جهت دیگر و البته انسان‌شناسی را هم باید به این لیست اضافه کرد.

ابعاد اجتماعی و فرهنگی، عنصر گم‌شده فضاهای شهری ما

شهری وسیع، با فضاهای خالی و ملال‌آور

نوین تولایی*: روابط اجتماعی به‌عنوان یک فرایند در شهرهای بزرگ با وجود کثرت جمعیت و افزایش مداوم آن و همچنین با گسترش گروه‌های اجتماعی و سازمان‌های گوناگون پیچیده‌تر می‌شود. گاهی گسترش این رویدادها به پیامدهایی منجر می‌شود که بالقوه برای تمامی جامعه شهری مخرب است.

آخوندی در مصاحبه نوروزی با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی مطرح کرد:

جایگاه نوروز باستانی و طبیعت در اندیشه ایران‌شهر/ طبیعت کشورمان را با بهره‌برداری غلط از تکنولوژی تخریب کردیم/ آغاز سال ۹۵ با اجرای طرح بازآفرینی شهری و نگاه دوباره به شهرها

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به رابطه اندیشه ایران‌شهر با نوروز باستانی گفت: متاسفانه ورود بحث درآمدهای نفتی و بهره‌برداری غلط از تکنولوژی باعث شد بسیاری از میراث فکری خود را در حوزه شهرسازی، ساخت مسکن، توسعه شهری و همسایگی از دست بدهیم و شهرهایمان عملا به تخریب طبیعت روی آورند، به نحوی که بسیاری از شهرهایمان هم از جهت حرکت و هم زندگی دچار مشکل شده‌اند.

ايده‌ای اوريژينال در فرامتن شهرها

یونس شکرخواه*: یکم. فرآیند تحقق ایرانشهر، پروسه است یا پروژه؟ خطر تبدیل به پروژه وقتی بیشتر است که فاصله ایده تا عمل کوچک باشد و این دو همسایه شوند. این خیلی خطرناک است.

در لزوم پرچمداری نهادهای اجتماعی

محمدسعید ایزدی*: پیش‌نیاز طرح اندیشه ایران‌شهری شکل‌دادن به یک فضای گفتمانی است، چراکه تا زمانی که در یک فضای گفت‌وگو ما به یک درک مشترک نرسیم، هر برنامه‌ای که به اجرا ‌رسانیم، به انحراف کشیده می‌شود.

پیام وزیر راه و شهرسازی به مناسبت آغاز سال جدید و عید نوروز

نوروز به همه ایرانیان صلای بیدارباش و حراست از ایران‌شهر می‌دهد

دکتر عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در بخشی از پیامی که به مناسبت عید باستانی نوروز و آغاز سال ۱۳۹۵ هجری شمسی پیامی خطاب به هموطنان و همکاران خود صادر کرده آورده ایت: اینک نوروز صلای بیدارباش می‌دهد که ای همه ایرانیان بیدار شوید و از ایران‌شهر که شما را در دامانِ مهرِ خود پرورش داده حراست نمایید و آن را به همان زیبایی که دریافت کردید به نسل دیگر تحویل دهید.

رویدادهای یک سال فعالیت خانه وارطان

مروری بر سلسله نشست‌های ایران‌شهر در خانه وارطان/ علـم سیاسـت، مهمترین عامل حفظ پایداری یک فرهنگ/ صحبت از مفهوم ایرانشهر، صحبت از یک ملت است

تحلیلی از شهر ایرانی اسلامی، معرفت شناسی متفکران ایرانی با رویکرد هنر، شهر ايراني به مثابه زمينه ارتباطات انساني، شهر در اندیشه ایران شهری، چارچوبی برای طراحی مدل تحلیلی ایران شهر و بررسی ابعاد شهر آرمانی از جمله مواردی است که تا کنون در سلسله نشست‌های خانه گفتمان شهری (خانه وارطان) از سوی کارشناسان و متخصصان مورد بحث و گفت وگو قرار گرفته است.

مروری بر تاریخچه کارخانه تاریخی ریسباف اصفهان/ فراز و فرود یک معماری صنعتی در نصف جهان

کارخانه ریسباف در نهمین روز بهمن ماه سال ۱۳۱۱ با سرمایه‌ای حدود ۳۱۴ هزار تومان و در قالب شرکت سهامی در سمتِ جنوب شرقی سی‌وسه پل، در محل باغ‌های «اعتمادالدوله» و «حاتم بيگ»، در سمت شرق چهارباغ بالا که آن زمان محور «هزارجریب» ‌نامیده‌می‌شد، در زمينی به مساحت بیش از ۶۹ هزار مترمربع احداث شد.

ايران‌شهر از نوستالژی تا واقعيت

سعید معیدفر*: به قول دورکهایم، دنیای گذشته دنیای جماعتی و سیستم آن جزیره‌ای و قطعه‌ای بوده است. امپراتوری‌هایی بوده‌اند اما این امپراتوری‌ها کاری به یکدیگر نداشته‌اند، مزاحم یکدیگر نمی‌شده‌اند، و دنیا‌هایشان هم از هم جدا بوده است. اما دنیای امروز یک دنیای جزیره‌ای و قطعه‌قطعه نیست. بیایید از همینجا به بحث ایرانشهر وارد شویم.

فرهنگ شهری با گسترش مراکز تجاری بزرگ به چه سمتی می‌رود؟

جامعه‌شناسی هایپرمارکت‌ها

عباس کاظمی*: موج گستردۀ مال‌سازی در شهرهای بزرگ ایران به راه افتاده و سرمایه‌گذاری انبوهی در این عرصه در حال انجام است؛ به گونه‌ای که بیش از ۲۶۰ مال در کل کشور یا در دست ساخت است یا به‌تازگی مراحل ساخت آن به پایان رسیده است.

یک شهر، یک مسئول

حسین ایمانی جاجرمی*: وقوع و تکرار اتفاقاتی مانند حادثه ریزش خیابان ایران‌زمین به سبب صدور پروانه ساخت سازه‌ای فراتر از ضوابط تفضیلی، تغییر کاربری زمین‌های پیش شده برای فضای سبز به مجتمع‌های تجاری مانند ساخت مگامال شهرک اکباتان، دو نقص اساسی از نظام مدیریت شهری کشور را آشکار می‌کند. نبود سطح محلی از مدیریت شهر و فقدان دادستان شهر.

ایرانی کیست؟/ نکاتی در باب معرفت‌شناسی ایرانی به مثابه پیش‌زمینۀ ایران‌شهر

اسماعیل بنی‌اردلان*: اگر بپرسیم «یونانیان، هستی و جهان را از چه می‌دانند؟» به سادگی می‌توان به تاریخ فلسفه یونان مراجعه کرد و پاسخ گرفت. هم‌چنان‌که اگر بپرسیم «نگاه امروز غرب به هستی و عالم چیست؟» می‌توان دریافت. اما «ایرانیان چگونه به هستی و عالم می‌نگرند؟» این پرسشی است که اگر به‌جد مطرح نشود و پاسخ آن را درنیابیم؛ سایر بحث‌هایمان نیز بنیادی نخواهد بود. این ناشی از بحران ناآشنایی با معرفت‌شناسی ایرانی است؛ همان معضلی که پس از دوران صفویه، جامعۀ ما را از فرهنگ تاریخی خویش دور انداخت.

روند تخریب وعدم رسیدگی به خانه‌های تاریخی؛

چشم امید خانه تاریخی توکلی قم به مساعدت مسئولان/ لزوم تهیه طرح نجات بخشی اثر تاریخی

خانه توکلی قم اثری تاریخی است که در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شده است اما این بنا به دلیل عدم رسیدگی در حال تخریب است.

فرآیند بازآفرینی اندیشه ایران‌شهری باید خود را از اندیشه‌های ناسیونالیستی افراطی مبّرا کند

اندیشه ایران‌شهری، ممتاز یا متمایز؟

سیدمجتبی موسویان*: همیشه اشتراکات لفظی می‌توانند مانعی در افاده مفهومِ مورد نظر گوینده به مخاطب ایجاد کنند. «اندیشه ایران‌شهری» در هر سه بخش «اندیشه»، «ایران» و «شهر» دارای تقریرات و تعابیر گوناگونی است. ترکیب «ایران‌شهری» نیز به نوبه خود می‌تواند معانی متفاوتی را به ذهن متبادر کند.

هر شهر يك قطب‌نما

حسن نمکدوست تهرانی*: بحث دکتر آخوندی تحت عنوان ایرانشهر، نشان می‌دهد که ایشان به عنوان یک وزیر مسئول، احساسشان این است که شهر‌ها و زیست شهری ما در خطر است و باید خیلی عاجل به این موضوع پرداخت.

رمزگشايی از هويت يك ملت

پیروز حناچی*: یکم. آنچه به عنوان اندیشه ایران‌شهری مطرح می‌شود، تمثیلی‌ست از همان اتوپیا یا آرمان‌شهر. سرزمینی آرمانی که شاید افراد در دوره خودشان به آن دست پیدا نکردند ولی اندیشه آن را تدوین کردند. مبانی ایرانشهر در ادبیات، فرهنگ و پیشینه ما وجود دارد.

پاسخ‌های یعقوب موسوی و حسین پرویزاجلالی به پرسش‌های دربارۀ اندیشۀ ایران‌شهری

اجلالی: ايران از نخستين خاستگاه‌های شهرنشینی در جهان است/ موسوی: روش واقع‌گرایی در شهرسازی بیش از نمونه‌گرایی آرمانی مورد پذیرش است

طرح موضوع بازگشت به اندیشۀ ایرانشهری بحث‌هایی پیرامون چرایی و چگونگی این مهم ایجاد کرده است. گفت‌وگوهایی که بیش از هر چیز، تفاوت دیدگاه نخبگان علمی و مدیریتی جامعه را پیرامون راه‌های دستیابی به الگویی تازه از شهرسازی ایرانی مبتنی بر پیشینۀ تاریخی‌مان که شاید بتواند مبنا و معیار برخورد مدیران با پدیدۀ شهر و شهروند قرار گیرد، آشکار می‌کند.

ايران‌شهر يك گفت‌وگوی همگانی

هادی خانیکی*: من با گفتمان‌سازی مسئله دارم، چراکه به آن معناست که ما به یک چیزی رسیده‌ایم و بعد می‌خواهیم دیگران را اقناع کنیم که به‌‌ همان چیزی که ما رسیده‌ایم برسند و اجرایش بکنند.

در دهمین نشست سلسله نشست‌های ایران‌شهری خانه وارطان بررسی شد:

جایگاه توسعه فضایی پایدار در پرتو اندیشه ایران‌شهری/ ازدیاد بزرگراه و افزایش طبقات ساختمان راه‌حل‌ مناسبی برای بهتر شدن فضای زندگی نیست

مظفر صرافی در دهمین نشست از سلسله نشست‌های ایران‌شهری با موضوع توسعه فضایی پایدار در پرتو اندیشه ایران‌شهری در خانه وارطان گفت: ایران‌شهر در مقیاس‌های کوچک با شبکه‌های فراگیر ایجاد و از همین دگرگونی‌های کوچک به دگرگونی‌های بزرگ تبدیل می‌شود.

چگونه می‌توان در این شهر زندگی کرد؟

سیدجواد طباطبایی*: ما در حال ویران کردنِ چیزی هستیم که بازگشت آن و تجدید آن امکان پذیر نخواهد شد. اینکه ما بتوانیم ایده‌آلی همچون اندیشه ایران‌شهری را نجات دهیم، احتمالش امروز اندک است. از بسیاری جهات ضربه‌های کاری بر پیکر آن چیزی که به عنوان تفکر ایران‌شهری بیان شده وارد شده و هدف من هم در این سی ساله گذشته نوعی توجه‌دادن به همین موضوع بوده است.

ترافیک، فرصت رهایی‌بخش

نعمت‌الله فاضلی*: ترافیک از جمله تجربه‌های روزمره انسان شهرنشین ایرانی به ویژه ساکنان کلان‌شهرهاست. همه ما در شبانه‌روز لحظاتی طولانی را در بزرگراه‌ها و خیابان‌ها پشت چراغ قرمز، چهارراه‌ها و پشت اتومبیل‌ها سر می‌کنیم. ساکنان کلان‌شهر‌های ایران و حتی شهرهای کوچک به این شیوه گذران اوقات خود عادت کرده‌اند.

راه و راهداری به مثابه پدیده تمدنی

ناصر فکوهی*: راه و راهداری از قدیمی‌ترین عناصر تمدنی – فرهنگی است که با مطالعه‌ای بر تمدن‌های باستانی می‌توان پی‌برد بیشترین نقش را در نفوذ و رشد تمدن‌ها داشته است.

در گفت‌وگو با سیدمحسن حبیبی استاد معماری و شهرسازی مطرح شد

اندیشۀ ایران‌شهری لباسِ زمانه تن می‌کند/ بایسته‌های توجه به اندیشۀ ایران‌شهری

دکتر سید محسن حبیبی استاد معماری و شهرسازی دانشگاه تهران، از معدود پژوهشگرانی است که سال‌هاست مطالعاتش را بر سير تحول شهرنشينی و شهرگرايی در ايران متمرکز کرده و در پی راهی برای گذر از شهر سنتی به شهر نوین است.

تحلیل الگوی ایران‌شهری

شهیندخت خوارزمی*: این یادداشت بر ضرورت مدلسازی برای تحلیل ایران‌شهر تأکید دارد و سعی دارد چارچوبی برای طراحی مدلی ارایه دهد که بتواند زوایای تازهای را برای فهم دقیق‌تر اندیشه ایران‌شهر بازگشاید.

با سخنرانی مظفر صرافی برگزار می‌شود:

بررسی «توسعه فضایی پایدار در پرتو اندیشه ایران‌شهری» در خانه وارطان

مظفر صرافی استاد رشته برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای با موضوع «توسعه فضایی پایدار در پرتو اندیشه ایران‌شهری» در خانه گفتمان شهر و معماری (خانه وارطان) سخنرانی خواهد کرد.

رفع ابهام از اندیشه ایران‌شهر

سیدرضا هاشمی*: همه ما در دوره بعد از انقلاب صنعتی زندگی می‌کنیم، همه ما در سال‌های پس از انقلاب فرانسه زندگی می‌کنیم. در روند همین جهانی‌شدن زندگی می‌کنیم. اینکه ما یک روح ثابت ملی برای ایران فرض کنیم و بگوییم این روح تا دوره‌ای مثلا تا دوره مشروطه بوده است و اکنون دیگر نیست و ما می‌خواهیم آن را بازگردانیم، به نظر من تلقی درستی نیست.

دولت‌ها تنها در صورتى مى‌توانند مؤثر باشند که مردم را در امور شهرسازى و معماری مشارکت دهند

شهرسازی ایرانی در فقدانِ مردم

احمد سعیدنیا*: تحقیق و پژوهش در باب پیشینۀ شهرهای ایرانی-اسلامی موضوعی پُراهمیت است. ایران کشوری است که از آغاز تاکنون دین و ملیت در آن با یک‌دیگر پیوندی عمیق داشته و از یکدیگر جدایى‌ناپذیر بوده‌اند. از همین‌رو، هرگاه کسانی تلاش کرده‌اند پدیده‌های تمدنی ایران را صرفاً ملی و یا صرفاً مذهبی تحلیل کنند با مشکلات عدیدۀ مفهومی مواجه شده‌اند، چراکه اغلب این تحلیل‌ها در چارچوب ایدئولوژی‌های تک‌بعدی انجام می‌پذیرد و نتایج نادرستی به‌بار‌ می‌آورد.

در گفت‌وگو با احمد مسجدجامعی مطرح شد:

فقدان نگرش فرهنگی در طرح‌های کلان شهرسازی و توسعه شهری

احمد مسجدجامعی با این‌که بچه مشهد است اما علاقه بسیاری به تهران دارد. جلسات تهران‌گردی او شهره عام و خواص است. این عضو شورای شهر تهران، معتقد است نگاه‌ها به شهر و شهرسازی باید تغییر کند. او که چهره‌ای است فرهنگی، غایب بزرگ در طرح‌های کلان شهرسازی و توسعه شهری را نگرش فرهنگی می‌داند.